Pasifik’teki Antik Kentler Sanıldığından Çok Daha Eskiydi

Pasifik’teki ilk şehirlerden birinden elde edilen bilgiler, bu şehirlerin düşünüldüğünden çok daha erken kurulduklarını kanıtlıyor.

Çalışmada, Tonga’daki Tongatapu adasındaki arkeolojik alanları haritalamak için havadan lazer tarama kullanıldı.

Çalışmanın baş yazarı Ph.D. akademisyen Phillip Parton, yeni zaman çizelgesinin Pasifik’teki kentleşmenin Batı etkisinden önce gelişen yerli bir yenilik olduğunu da gösterdiğini söylüyor.

Parton, “Milattan sonra 300 civarında Tongatapu’da toprak yapılar inşa ediliyordu. Bu, önceden düşünülenden 700 yıl daha öncesi” diyor.

“Yerleşimler büyüdükçe, bu büyüyen nüfusu desteklemenin yeni yollarını bulmak zorunda kaldılar. Düşük yoğunluklu kentleşme dediğimiz bu tür bir yapılaşma, büyük sosyal ve ekonomik değişimi harekete geçirir. İnsanlar daha fazla etkileşime girer ve farklı türde işler yaparlar.”

(İlgili: Bulgular, Büyük Pasifik Göçü Hakkında Yeni Bilgiler Veriyor)

Parton, geleneksel olarak Pasifik’te kentleşmeyi incelemenin veri toplamadaki zorluklar nedeniyle zor olduğunu, ancak yeni teknolojinin bu durumu değiştirdiğini belirtiyor.

“Tongatapu’da neler olduğunu anlamak için yüksek teknolojili haritalama ve arkeolojik saha çalışmalarını birleştirdik”

“Bu tür bilgilere sahip olmak, erken Pasifik toplumları hakkındaki anlayışımıza gerçekten katkıda bulunuyor.”

“Kentleşme şimdiye kadar çok araştırılan bir alan değil. İnsanlar ilk şehirleri düşündüklerinde genellikle kompakt konutlara ve arnavut kaldırımlı sokaklara sahip olan geleneksel eski Avrupa şehirlerini düşünürler. Burası çok farklı bir şehir.”

“Ancak bu yeni bilgiler, Pasifik’in şehir bilimine katkısını gösteriyor. Tongatapu etkisinin 13. ve 19. yüzyıllar arasında güneybatı Pasifik Okyanusu’na yayıldığına dair ipuçları görebiliriz.”

Parton’a göre, Tonga’daki bu tür düşük yoğunluklu kentleşmenin çöküşü büyük ölçüde Avrupalıların gelişinden kaynaklanıyordu.

“Sistem, kusurlu olduğu için çökmedi. Daha çok Avrupalıların gelişiyle ve hastalıkların ortaya çıkmasıyla ilgiliydi.”

“Bu, erken Pasifik yerleşimleri açısından sadece bir başlangıç. Muhtemelen hala keşfedilecek çok şey var.”

Australian National University. 11 Nisan 2024.

Makale: Parton, P., & Clark, G. (2024). Low-Density Urbanisation: Prestate Settlement Growth in a Pacific Society. Journal of Archaeological Method and Theory, 1-37.