Oturan Boğa’nın Torunu, DNA Analiziyle Doğrulandı

DNA analizi, Güney Dakota’da yaşayan bir adamın, ikonik Amerika yerlisi lideri Oturan Boğa’nın torunu olduğunu doğruladı. Ünlü şefin saçından alınan DNA, uzun süredir bu akrabalığı iddia eden Ernie LaPointe’ninkiyle eşleşti.

Tatanka-Iyotanka olarak da bilinen Oturan Boğa, şimdi Güney Dakota’da bulunan Sioux halkının Lakota kabilesine önderlik etti. Kendisi en çok, 1876’da Little Bighorn Savaşı’nda ABD’li Yarbay George Custer’ı mağlup eden askeri lider olmasıyla dikkat çekiyor.

Oturan Boğa daha sonra ülkeden kaçtı ve sonunda Buffalo Bill Cody’nin Vahşi Batı Şovuna katılmak için geri döndü. Ancak hükümet liderliğindeki yerlilerden oluşan polis, Oturan Boğa’yı tutuklamaya çalışırken öldürdü.

(Azteklerin İspanyolları Kurban Edip Yediği Yer Bulundu)

Yeni bulgu, Oturan Boğa’nın yaşayan en yakın akrabasının yine bir Lakota Sioux halkından olan LaPointe olduğunu ortaya koyuyor. Açıklamaya göre, aynı zamanda antik DNA’nın, yaşayan ve tarihi bireyler arasındaki ailesel bir ilişkiyi doğrulamak için ilk kez kullanıldığı belirtildi.

İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nde evrimsel bir genetikçi olan baş araştırmacı Eske Willerslev, “Oturan Boğa’nın saç örneğinde yeterli miktarda otozomal DNA bulmayı ve bunu Ernie LaPointe ve diğer Lakota Sioux’dan alınan DNA örneğiyle karşılaştırmayı başardık.” diyor. “Ve uyumlu olduğunu bulmaktan çok memnunuz.”

Kanıtlanmamış soy

Şimdiye kadar LaPointe, kendisini Oturan Boğa ile ilişkilendiren bir soy ağacı oluşturmak için doğum ve ölüm sertifikalarına güvenmişti. Bu sertifikalar sahte olabileceğinden, iddiaya sürekli olarak itiraz edildi.

LaPointe yaptığı açıklamada, “Yıllar boyunca birçok insan benim ve kız kardeşlerimin Oturan Boğa ile olan ilişkisini sorgulamaya çalıştı.” diyor. Bununla birlikte, Smithsonian’ın Washington DC’deki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi, 2007’de Oturan Boğa’nın kafa derisi buklesini LaPointe’ye iade ettiğinde, tartışmayı bir kez ve herkes için çözmek için eşsiz bir fırsat sağladı.

Oturan Boğa’nın bir saç örneğinin müze tarafından serbest bırakıldığını duyduğunda şoka uğrayan Willerslev, açıklamaya göre, bunun ikonik liderin DNA’sını incelemek için hayatta bir kez karşılaşılabilecek bir fırsat olduğunu biliyordu.

Willerslev, “LaPointe’ye yazdım ve antik DNA analizinde uzmanlaştığımı ve Oturan Boğa hayranı olduğumu açıkladım. Ernie ve kız kardeşlerinin DNA’sını, Amerika yerlisi liderin saçlarının kendilerine geri verildiği zamanki DNA’sıyla karşılaştırmama izin verilirse, bunu büyük bir onur olarak kabul edeceğimi söyledim.” diyor.

LaPointe, araştırmacılara saç tutamının küçük bir örneğini analiz etme izni verdi, geri kalanı ise manevi bir törenle yakıldı. Ancak açıklamaya göre, saç müze tarafından düzgün bir şekilde korunmadığı ve kötü durumda olduğu için numuneden DNA çıkarmanın son derece zor olduğu ortaya çıktı.

DNA analizi

Willerslev ve ekibi, 14 yılını bozulmuş saçtan DNA almaya ve onu LaPointe ile eşleştirmeye çalışarak geçirdi. Bunun bu kadar zor olmasının bir nedeni, araştırmacıların LaPointe’nin iddiasını doğrulamak için otozomal DNA’ya ihtiyaç duymasıydı.

Geçmişte, DNA analizini kullanan çalışmalar, atalarla ilgili soruları yanıtlamak için cinsiyete özgü DNA örneklerine dayanıyordu. Örneğin, yalnızca erkeklerde bulunan Y kromozomundaki DNA, erkek soyundan (babalardan oğullara) ataların izini sürmek için kullanılabilir. Hücrelerimizde bulunan enerji üreten bir organel olan mitokondriden gelen DNA, yalnızca anneden çocuklara aktarılır.

LaPointe, anne tarafından Oturan Boğa ile akraba olduğunu iddia ettiğinden, araştırmacılar, genetik soyunu izlemek için her iki ebeveynin DNA’sının bir karışımı olan otozomal DNA’ya ihtiyaç duydular. Ne yazık ki, özellikle numuneler kötü durumdayken, bu tür DNA’yı eski DNA örneklerinden çıkarmak zordur. Bu yüzden, araştırmacılar sorunu çözmek için yeni bir teknik geliştirdiler.

Bu yöntem, numuneden hangi sınırlı DNA’nın alınabileceğini başka bir bireyinkiyle ve aynı popülasyondan diğer bireylerle – bu durumda, LaPointe ve diğer Lakota Sioux bireyleri ile karşılaştırmayı içerir. Bu, araştırmacıların bir popülasyondaki belirli alellerin (aynı genlerin farklı varyasyonları) sıklığını belirlemesine ve daha sonra iki bireyin tesadüfen aynı alellere sahip olma olasılığını hesaplamak için bilgisayar modellerini kullanmasına olanak tanır.

Açıklamaya göre, yeni teknik diğer ünlü tarihi gizemleri çözmek için kullanılabilir. Willerslev, “Prensip olarak, Jesse James gibi kanun kaçaklarından Rus Çarının ailesine [Romanovlara] kadar istediğiniz kişiyi soruşturabilirsiniz.” diyor. “Genellikle kemiklerden, saçlardan veya dişlerden elde edilen eski DNA’ya erişim varsa, aynı şekilde incelenebilirler.”

Uygun bir cenaze töreni

Oturan Boğa’nın iki tanınmış mezarı var, biri öldüğü yerin yakınında Fort Yates, Kuzey Dakota ve diğeri Morbridge, Güney Dakota’da. Kimse onun gerçek mezar yeri olduğundan emin değil, çünkü kimse öldürüldükten sonra vücuduna ne olduğunu bilmiyor ve her iki bölge de popüler turistik yerler haline geldi. Ancak ne Oturan Boğa ne de Lakota Sioux halkı için önemli olan yerler değil.

LaPointe, Morbridge’deki mezarın Oturan Boğa’nın en olası mezar yeri olduğuna inanıyor ve şimdi doğrudan soyundan olduğu doğrulandığına göre, büyük büyükbabasının cesedini geri alabilmeyi ve başka bir yere gömmeyi umuyor. Bununla birlikte, bilim insanları, kimliğini doğrulamak için önce Morbridge’deki vücudun DNA’sını, saç DNA’sı ile karşılaştırmalı.

Araştırmacılar, LaPointe’nin Oturan Boğa ile ilişkisini doğrulamaya yardımcı olmaktan mutluluk duyuyorlar ve şefin cesedinin sonunda uygun bir cenaze töreni için ailesine iade edilebileceğini umuyorlar.

Willerslev yaptığı açıklamada, “Oturan Boğa, çocukluğumdan beri her zaman benim kahramanım olmuştur. Cesaretine ve dürtüsüne hayranım.” diyor.

Live Science. 28 Ekim 2021.

Makale: Ida Moltke et al. 2021. Identifying a living great-grandson of the Lakota Sioux leader Tatanka Iyotake (Sitting Bull). Sci. Adv.; 7.