Notre Dame’ın Yapımında ‘Demir Zımbalar’ Kullanılmış

Notre Dame katedralinin 12. yüzyılda başlayan inşaatı sırasında duvarlarını desteklemek için kullanılan demir takviyeler ortaya çıktı.

2019 yılında Paris’teki Notre Dame Katedrali’nde çıkan yangın ikonik Orta Çağ yapısına ciddi şekilde zarar verdi. Ancak yıkıcı yangın, araştırmacılara yapının mimarisini daha önce hiç olmadığı gibi inceleme fırsatı verdi.

PLOS One’da yayımlanan araştırmaya göre, yangının söndürülmesinden birkaç ay sonra araştırmacılar, Gotik tarzı katedralin inşasında kullanılan taşların, bu dönemden kalma bir binada daha önce hiç belgelenmemiş bir teknik olan “demir zımbalar” kullanılarak bir arada tutulduğunu keşfettiler.

Notre Dame Katedrali web sitesine göre, Notre Dame, 12. yüzyılın başlarında başlayan ve sonraki 300 yıl boyunca devam eden birçok aşamada inşa edildi.

(İlgili: Notre Dame Katedrali’nin Altında Mezarlar ve Heykeller Bulundu)

Çalışmanın baş yazarı Maxime L’Héritier, “Bu, türünün ilk örneği. Bu, o dönemde inşaatçıların yeni inşa biçimlerini denemeye çalıştıklarını gösteriyor.” diyor.

L’Héritier ve ekibi, yaklaşık 50 santimetre uzunluğunda olan ve binayı bir arada tutan “demir iskeletin” parçası olan 12 demir zımbayı inceledi.

Bu zımbalar, binanın 69 metrelik ikiz kulelerinin nefindeki büyük kemerleri bir arada tutmak da dahil olmak üzere, katedralin taş işçiliğine ek takviyeler sağlıyordu. Araştırmaya göre, zımbaların desteği olmadan, bu mimari başarının, binanın inşaatının başladığı 1160 yılında başarılması muhtemelen imkansız olurdu.

L’Héritier, “O dönemin diğer Gotik kiliselerini incelediğimizde, onların yapımında demir kullanılmadığını gördük. Bu yapıyı böylesine müthiş bir yükseklikte inşa etmelerini sağlayan şeyin demir zımbalar olduğuna inanıyoruz.” diyor.

Araştırmacılar demir zımbaları radyokarbonla tarihlendirdiler ve bunların ilk inşaat aşamalarından birinde kullanıldığını keşfettiler. Bu durum, demir zımbaların üretim tarihinin, yine 1160 yıllarına tarihlenen duvar işçiliği ile aynı olduğunu gösteriyor.

Fakat L’Héritier, demirin kesin kökenini bilmenin daha fazla analiz gerektireceği konusunda uyarıyor.

L’Héritier, “Demirin yerel mi yoksa daha uzaktan mı getirildiğini anlamaya çalışıyoruz. İnşaatın 12. yüzyılda mı yoksa 13. yüzyılda mı yapıldığına bağlı olarak farklı cevher kaynakları da var gibi görünüyor. Katedral piskoposunun 12. yüzyılın sonunda öldüğünü biliyoruz, bu nedenle yeni bir cevher kaynağı kullanılmış olabilir. Bir veya iki yıl içinde daha fazlasını öğreneceğiz.” diyor.

Yangını takip eden dört yıl içinde Notre Dame yeniden inşa ediliyor ve Aralık 2024’te ziyaretçilere yeniden açılması bekleniyor.

Live Science. 16 Mart 2023.

Makale: L’héritier, M., Azéma, A., Syvilay, D., Delqué-Kolic, E., Beck, L., Guillot, I., … & Dillmann, P. (2023). Notre-Dame de Paris: The first iron lady? Archaeometallurgical study and dating of the Parisian cathedral iron reinforcements. Plos one, 18(3), e0280945.