Norveç’te Bir Arkeoloğun 150 Yıllık Mesajı Şişede Bulundu

Norveç’teki Viking mezarı kazısında, 150 yıl önceki bir arkeoloğun, geleceğin arkeologlarına bıraktığı şişe içinde bir not bulundu.

1874 yılında, Norveç’in güneybatısındaki Bergen Müzesi, ilk arkeolog ve konservatörünü işe aldı. Henüz 28 yaşında olmasına rağmen, Anders Lorange, ülke genelindeki Viking yerleşimlerini arayarak kendisine bir isim yapıyordu. Özellikle 1869 yılında Oslo yakınlarındaki Raknehaugen adlı bir tümülüste yaptığı kazılarla dikkat çekmişti.

Yeni görevi kapsamında Lorange, Bergen’den yola çıkarak Nordfjordeid’e doğru denize açıldı. Burada, Myklebustgarden adlı bir çiftlikte yer alan beş tümülüsün en büyüğünü açmayı planlıyordu. Kazılarında, yaklaşık 30 metre uzunluğunda bir Viking gemisinin kalıntılarına ulaştı. Gemi, 1.000 yıl önce görkemli bir cenaze töreni kapsamında yakılmıştı. Myklebust, bugüne kadar Norveç’te bulunmuş en büyük Viking gemisi olma özelliğini taşıyor.

(İlgili: Kazı Sırasında, Bir Arkeoloğun Yazdığı 200 Yıllık Mesaj Bulundu)

Geminin büyüklüğü ve içindeki eserlerin kalitesi, buranın 9. yüzyıldan bir Viking kralına ait olduğunu işaret ediyordu. Ancak, alanın yalnızca yarısı kazıldı. İzleyen on yıllarda daha iyi korunmuş Viking gemilerinin keşfi, Myklebust’un unutulmasına yol açtı. İlgi ancak 1990’larda yeniden canlandı. 2019 yılında, Nordfjordeid’deki tekne ustaları Myklebust gemisinin gerçekçi bir rekonstrüksiyonunu tamamladı ve fiyorda indirdi.

Son dönemde, Bergen Üniversitesi’nden arkeologlar Myklebust gemisini yeniden kazmaya başladı. Amaçlarından biri, bu alanı Norveç’in UNESCO Dünya Mirası geçici listesine dahil ettirmekti. Araştırmacılar, Lorange’ın kendilerine incelemeleri için bazı notlar bıraktığını keşfettiler.

Lorange, cam bir şişe içinde, bir mektup, kartviziti ve beş madeni para bırakmıştı. Mektupta kazının tarihi, içeriği ve amacı hakkında resmi bilgiler yer alıyordu. Notta, “Tümülüs, ölen adamların üzerine inşa edilmiş. Silahlarıyla birlikte gemide gömülmüşler” yazıyordu.

Ancak mektubun bazı kısımlarında Lorange’ın pek de doğru olmayan bilgiler verdiği anlaşıldı. Örneğin, Viking kalkanlarının sayısını yanlış yazmış ve gemideki en önemli buluntulardan biri olan 8. yüzyıla ait bronz bir kabı hiç anmamıştı. Bu kap, İrlanda’daki bir kilise ya da manastırdan yağmalanmıştı.

Projenin lideri Morten Ramstad, “Bu durum bize, Lorange müzeden bir arkeolog olsa da kazı işlerini bizzat kendisinin yapmadığını, bu görevlerin yerel çiftlik işçilerine bırakıldığını gösteriyor. Mektubu şişeye koyduğunda muhtemelen tüm ayrıntılara hakim değildi.” diyor.

Mektubun sonunda ise başka bir eğlenceli detay vardı. Lorange, mesajını Cermen alfabesinin benimsenmesinden önce kullanılan bir alfabe olan runik yazıyla yazmaya çalışmıştı. Ancak uzmanlar, bu notu çözemedi. Ramstad’a göre, “Lorange runik harfleri bilmiyordu ve cümleyi daha genç runik alfabeyle doğrudan çevirmişti.” Yazıda şu cümle yer alıyordu: “Emma Gade, sevgilim.” İkili 1877 yılında evlendi.

Bu, Lorange’dan kalan ikinci bir aşk notu oldu. 1939 yılında Raknehaugen’de yapılan bir takip kazısında, araştırmacılar onun başka bir kadına, Ingeborg Heftye’ye yazdığı bir not buldu. Ancak Heftye başka biriyle evlendi.

Bu eşyalar, 2025 yılında Bergen Müzesi’nin 200. yılını kutlamak için düzenlenecek bir sergide, Myklebust kazısından diğer buluntularla birlikte sergilenecek.

The Artnet News. 20 Kasım 2024.