Nil’in Eski Bir Kolu, Piramitlerin İnşası için Vazgeçilmezdi

Nil’in artık kurumuş olan kolu muhtemelen eski Mısırlıların malzemeleri piramit inşaat alanlarına taşımasına yardımcı oluyordu.

Yeni bir çalışmanın bulgusuna göre, Nil’in artık var olmayan bir kolu, eski Mısırlıların Gize’deki piramitler de dahil olmak üzere ünlü piramitlerinden 31’ini inşa etmelerine yardımcı oldu.

Araştırmacılar, “Ahramat” (Arapça’da “piramit” anlamına gelir) adı verilen bu kolun yaklaşık 64 kilometre uzunluğunda olduğunu ve birçok piramidin bulunduğu yere yakın olduğunu, bu sayede malzemelerin taşınmasını kolaylaştırdığını buldu.

Yeni çalışmanın ilk yazarı Eman Ghoneim, “Eski ve Orta Krallıklara tarihlenen piramitlerin çoğunda, Nil’in kollarına giden ve nehir limanı görevi görmüş olabilecek vadi tapınaklarıyla sonlanan geçitler var.” diyor.

(İlgili: Nil Nehri’nin Eski Kolunun Keşfi, Piramitlerin Yapımını Aydınlatıyor)

Ekip, Ahramat kolunun kalıntılarını bulmak ve haritalamak için radar uydu görüntüleri, derin toprak karotları ve jeofizik testleri kullandı.

Ghoneim ve meslektaşları, Communications Earth & Environment dergisinde yayımlanan çalışmalarında şunları söylüyor: “Bu kolun büyüklüğü ve piramit komplekslerine yakınlığı, ayrıca piramitlerin geçitlerinin nehir kıyısında sona ermesi, bu kolun piramitlerin inşaat aşamasında aktif ve çalışır durumda olduğuna işaret ediyor.”

Ekip, Ahramat şubesinin zaman geçtikçe doğuya doğru kaydığını buldu. Ahramat kolu, Eski Krallık döneminde (MÖ 2649 ila 2150 civarı) daha batıda konumlanmışken, daha sonra Orta Krallık döneminde (MÖ 2030 ila 1640 civarı) doğuya kaymıştı.

Ancak en nihayetinde bu kol kurudu. Ghoneim, söz konusu kolun ne zaman kurumuş olabileceğine ilişkin kesin bir tarih bulunmadığını söylüyor. Ancak bölgede kuraklığın artmasıyla birlikte Ahramat kolunun su seviyesi azalarak kurumasına neden oldu. Araştırmacılar, günümüzde kayıp kolun tarım arazileri ve çölün altında gizlendiğini belirtiyor.

Norveç’teki Bergen Üniversitesi’nde doğa tarihi doçenti olan ve araştırmaya dahil olmayan Hader Sheisha, bu bulguların Nil hidrolojik ağının piramitlerin inşası için vazgeçilmez olduğunu açıkça gösterdiğini söylüyor.

Sheisha ayrıca bulgular karşısında şaşırmadığını belirtiyor. Kendisi, Nil’in bir kolunun Gize’deki Büyük Piramit’e yaklaşarak malzemelerin taşınmasını kolaylaştırdığını ortaya koyan 2022 tarihli bir çalışmanın baş yazarıydı. Sheisha, daha önceki araştırmaların, malzemelerin piramit alanlarına kurumuş nehir kolları aracılığıyla getirildiğini öne sürdüğünü de söylüyor.

Yeni çalışma bu önceki hipotezlere bir katkı olarak değerlendirilebilir. Mısır’ın önceki eski eserler bakanı Zahi Hawass da bulguların şaşırtıcı olmadığını söylüyor. Merer adındaki bir adamın seyir defterini içeren eski bir papirüs, Büyük Piramit inşa edilirken işçilerin yakındaki bir liman yoluyla oraya malzeme getirdiğini belirtiyor. Ayrıca Gize’de yapılan kazılarda bir limana dair kanıtlar ortaya çıkarıldı.

Çalışmada yer almayan Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde araştırma direktörü olan Nick Marriner, piramitlerin inşa edildiği dönemde Nil taşkın yatağının coğrafyası ve nehir manzarasının günümüzden önemli ölçüde farklı olduğunu ortaya koyduğu için yeni araştırmayı övüyor.

“Bu eski Nil kollarının nasıl, ne zaman ve nerede geliştiğini yeniden canlandırmak, eski Mısırlıların doğal çevreyi ve Nil’in taşkın döngülerini piramitlerin inşası için inşaat malzemelerinin alana taşınmasında nasıl kullandıklarını anlamamıza yardımcı olabilir.”

Live Science. 16 Mayıs 2024.

Makale: Ghoneim, E., Ralph, T.J., Onstine, S. et al. (2024). The Egyptian pyramid chain was built along the now abandoned Ahramat Nile Branch. Commun Earth Environ 5, 233.