Niğde’de 9.300 Yıllık Bir Yerleşim Bulundu

Niğde’de Sırçalıtepe Höyüğü’nde bulunan obsidyen ve kemik aletler, bölgede yerleşik hayatın 9.300 yıl önce başladığını ortaya çıkardı.

Sırçalıtepe Höyüğü, volkanik Kapadokya bölgesinde obsidyen kaynaklarına yakın bir noktada yer alıyor. Höyük ilk olarak 2016 yılında, yüzey araştırmaları sırasında bulunan obsidyen işleme alanı, kemik ve sürtme taş aletler ile dikkat çekmişti. Şimdi ise höyükte yapılan kazılarda, buradaki yerleşimin 9.300 yıl önce başladığı anlaşıldı.

Sırçalıtepe Höyüğü’nde bu yıl yapılan kazılarda, mimari kalıntılar bulundu. Ayrıca yerleşik hayata dair gündelik aktivitelerde kullanılmış bazı kemik, obsidyen aletler ile birtakım süslenme amaçlı kullanıldığı düşünülen boncuklar ve diğer objeler bulundu.

(İlgili: Neolitik Anadolu’da İlişkiler Kan Bağına Göre Şekillenmiyordu)

Kazı Heyeti Başkanı, İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Semra Balcı, kemik aletler arasında iğne ya da bız olarak adlandırılan aletler yer aldığını ve bunların çoğunlukla delik açmak için ya da sepetçilikte kullanıldığını söylüyor.

Höyükte bu yıl ortaya çıkan özel buluntular arasında, üzeri kazı bezemeyle şekillendirilmiş bir kemik obje var. Doç. Dr. Semra Balcı’nın belirttiğine göre bu kemik obje, önceki yıllardan bilinmeyen bir örnek. O yüzden oldukça heyecan verici.

Kemik objenin üzerinde kazıyarak yapılmış bezemeler çok düzgün bir şekilde işlenmiş. Objenin kenarlarındaki kırıklarından dolayı şekli tam olarak bilinmiyor. Araştırmacılar, önümüzdeki yıllarda benzer objeler bulununca, bunun işlevinin daha iyi anlaşılacağını umuyor.

Niğde’nin bilinen en eski yerleşimi

Sırçalıtepe Höyüğü’nde bulunan iki örneğe radyokarbon tarihlendirme yapıldı. Bunların, günümüzden 9.600 ila 9.300 yıl öncesine tarihlendiğini belirlendi.

Doç. Dr. Semra Balcı, “Burayı şu anda Niğde il sınırları içerisindeki en eski yerleşim yeri olarak söyleyebiliriz. Çünkü bu tarihlerde şimdiye kadar kazısı yapılan başka bir yerleşme yok. En eski yerleşim yeri olması açısından önemli.” diyor.

Obsidyen işliği ve yerleşme bir arada

Akeramik Neolitik Döneme tarihlenen Sırçalıtepe Höyüğü’nün diğer bir önemi ise, bu tarihlerde obsidyen işliği ve yerleşimin bir arada bulunduğu başka bir alan şimdiye kadar kazılmamıştı. Yerleşmedeki obsidyen buluntuların bir grubu üzerinde yapılan taşınabilir XRF analizleri yerleşme sakinlerinin Göllüdağ, Nenezi Dağ ve Acıgöl kaynaklarını kullandığını gösteriyor.

Mimariye ait kalıntılar, höyüğün doğu kesiminde açığa çıkarıldı. Bu alanda yan yana yapılmış kerpiç duvarlı mekanlar ortaya çıkarıldı.

Doç. Dr. Semra Balcı, “Kerpiç ve taş beraber kullanılarak yapılan duvarlı mekanların varlığını da özellikle bu seneki çalışmalarımızda ağırlıklı gözlemleme imkanımız oldu. Milattan önce 8. bine tarihlenen yerleşmede 2022 yılı çalışmalarında, önceki yıllarda karşılaşmadığımız tarzda üzeri kazı bezemeli kemik obje ve boncuk dizisi bulduk.” diyor.