Neolitik İnsanlar, Kaya Kristaliyle Mezarları İşaretliyordu

Nadir kaya kristalleri, İngiltere’deki Erken Neolitik dönem insanları tarafından uzun mesafeler taşındı ve mezar yerlerini işaretlemek için kullanıldı.

Britanya Adaları’ndaki tarih öncesi yerleşimlerde, kaya kristalinin (büyük altıgen taşlarda oluşan nadir bir mükemmel şeffaf kuvars türü) kullanımına ilişkin kanıtlar ara sıra bulunuyor. Ancak malzemenin nasıl kullanıldığı ve potansiyel önemi konusunda daha önce çok az araştırma yapıldı.

Bir grup arkeolog, Arthur’s Stone’daki başka bir kazının bir km güneyinde, Herefordshire’daki Dorstone Tepesi’nde bir kazıda çalıştı. Burada, çiftçilik ve tarımın İngiltere’ye ilk kez geldiği Erken Neolitik dönemden kalma 6.000 yıllık ahşap odalar, tümülüsler ve çitlerden oluşan bir kompleksi incelediler.

(İlgili: İngiltere’de 4.800 Yıllık Taş Çember Ortaya Çıkarıldı)

Araştırmacılar burada çanak çömlekler, taş aletler ve yakılmış kemiklerin yanı sıra, bölgedeki çakmaktaşı gibi yontulmuş kaya kristalini ortaya çıkardılar. Ancak bunlar çakmaktaşından farklı olarak, ok ucu veya kazıyıcı gibi aletlere dönüştürülmemişti. Bunun yerine parçalar kasıtlı olarak toplanmış ve tümülüslere bırakılmıştı. Uzmanlar, malzemenin sahada nesiller boyunca, potansiyel olarak 300 yıla kadar istiflendiğini söylüyor.

Britanya Adaları’ndaki sadece birkaç yer, Dorstone Hill’deki malzemeyi üretecek kadar büyük saf kristaller ortaya çıkardı. Bu durum, o dönemdeki insanların bölgeye ulaşmak için malzemeyi büyük mesafeler boyunca taşımış olması gerektiği anlamına geliyor.

Sonuç olarak, araştırmacılar malzemenin insanlar tarafından yerel kimliklerini ve Britanya Adaları çevresindeki diğer yerlerle olan bağlantılarını göstermek için kullanılmış olabileceğini düşünüyorlar.

Araştırmanın baş yazarı Nick Overton, “Kristali bulmak son derece heyecan vericiydi çünkü son derece nadirdi – camdan önceki bir zamanda, bu mükemmel şeffaf katı madde parçaları gerçekten ayırt edici olmalıydı. Malzemenin nereden geldiğini ve insanların onu nasıl çalışıp kullanmış olabileceğini keşfetmek çok ilgimi çekti.” diyor.

Nick Overton, “Kristaller, bu insanların kullandıkları diğer taşlara kıyasla çok sıra dışı görünüyordu ve birbirine çarptıklarında veya birbirine sürtüldüklerinde ışık yaydıkları ve küçük gökkuşağı parçaları oluşturdukları için son derece ayırt ediciydiler. Kullanımlarının, bireyleri bir araya getiren, yerel kimlikler oluşturan ve yaşayanları, kalıntıları emanet edildikleri ölülerle birleştiren unutulmaz anlar yarattığını savunuyoruz.” diyor.

Araştırmacılar, bağlantıları ve yerel gelenekleri ortaya çıkarmak için insanların bu materyalle benzer şekillerde çalışıp çalışmadığını keşfetmek için diğer sitelerde bulunan materyalleri incelemeyi planlıyor. Ayrıca, belirli kaynağını takip edip edemeyeceklerini öğrenmek için kristalin kimyasal bileşimine bakmayı da planlıyorlar.

University of Manchester. 10 Ağustos 2022.

Makale: Overton, N., Healey, E., Garcia Rovira, I., Thomas, J., Birchenall, J., Challinor, D., . . . Ray, K. (2022). Not All That Glitters is Gold? Rock Crystal in the Early British Neolithic at Dorstone Hill, Herefordshire, and the Wider British and Irish Context. Cambridge Archaeological Journal, 1-20.