Nebra Gökyüzü Diski Yeniden Tarihlendi!

Nebra Gökyüzü Diski’nin Erken Bronz Çağı’na ait olduğu düşünülüyordu ve dolayısıyla dünyanın en eski kozmos tasviri olarak kabul ediliyordu.

Frankfurt Goethe Üniversitesi’nden ve Münih’teki Ludwig-Maximilian Üniversitesi’nden arkeologlar, keşif alanı ve bulgunun çevresindeki koşullara ait çeşitli verileri yeniden analiz ettiler.

Analiz sonuçları, Nebra Gökyüzü Diski olarak da bilinen diskin tahmin edilenden 1.000 yıl daha sonraya; yani Demir Çağı’na tarihlendirilmesi gerektiğini ortaya koydu. Bu da önceki tüm astronomik yorumları geçersiz kılıyor.

(Endonezya’da 26.000 Yıllık Taşınabilir Sanat Eseri Bulundu)

Almanya’nın en önemli arkeolojik buluntularından biri olarak kabul edilen Nebra Gökyüzü Diski, 2013 yılında UNESCO Dünya Belleği Listesine dahil edildi. 1999 yılında Bronz Çağı kılıçları, baltaları ve bilezikleriyle birlikte kaçak bir kazıda keşfedilmişti. Birlikte bulunduğu diğer nesnelerle tarihsel olarak herhangi bir bağı olmayan bu diskin tarihlendirilmesi için birkaç araştırma grubu tarafından yıllarca süren araştırmalar, hem sözde keşif alanına atıfta bulunulmasını hem de yağmacıların verdiği belirsiz bilgilerden bağımsız olarak nesnelerin ortak kökenlerini doğrulamaya çalıştı.

Münih Archäologischen Staatssammlung Direktörü Rupert Gebhard ve Frankfurt Goethe Üniversitesi Tarih Öncesi ve Erken Avrupa Tarihi Profesörü Rüdiger Krause, Nebra gökyüzü diskinin keşif koşullarını ve araştırma sonuçlarını kapsamlı bir şekilde analiz ettiler. Vardıkları sonuç: bugüne kadar keşif yeri olarak kabul edilen ve daha sonraki kazılarda araştırılan yerin, büyük olasılıkla yağmacıların keşif yeri olmadığı.

Dahası, Bronz Çağı kılıçlarının, baltalarının ve bileziklerinin de aynı noktadan bulunduğuna dair ikna edici bir kanıt yoktu. Bu nedenle, bu diskin tipik bir Bronz Çağı bulgusu olmadığı ve kazı alanında diğer objelerle birlikte bulunmadığı varsayılmalıydı.

Arkeologlara göre bu durum, diskin bireysel bir bulgu olarak değerlendirilmesi ve araştırmanın ona göre yürütülmesi gerektiği anlamına geliyor. Gökyüzü diski, MÖ 2. binyılın başındaki Erken Bronz Çağı motif dünyasının kültürel ve stilistik niteliklerini taşımıyor. Aksine, MÖ 1. bin yılın Demir Çağı motif dünyasına daha net atıflarda bulunulabilir.

Gebhard ve Krause’ye göre, birbiriyle tutarsız verilere ve bu yeni değerlendirmeye dayanarak, önceki tüm geniş kapsamlı kültürel-tarihsel sonuçlar yeniden tartışılmalı ve disk bu şekilde farklı bir bağlamda yeniden yorumlanmalı. Bu yorumlamanın temeline daha önce yayınlanmamış tüm verilerin ve gerçekler de dahil edilmeli.

Goethe University Frankfurt am Main. 3 Eylül 2020.

Makale: Rupert Gebhard & Rüdiger Krause. (2020). Critical comments on the find complex of the so-called Nebra Sky Disk. Archäologische Informationen.