Neandertaller Yamyam Olabilir

Fransa’daki Marillac arkeolojik alanında bulunan iki yetişkin ve bir çocuk Neandertale ait iskeletler, Poitou-Charentes bölgesindeki Neandertallerin, yeni ölmüş arkadaşlarının kemiklerini kestiğini, dövdüğünü ve kırdığını gösteriyor. Bu gibi manipülasyonlar diğer Neandertal alanlarında da gözlenmişti fakat bilim adamları hala bunun bir törensel ritüel mi yoksa yiyecek için mi olduğunu bilmiyor.

Fransa’daki Marillac arkeolojik alanı bulunduğundan beri ele geçen insan fosilleri, hayvan fosilleri (%90’ı ren geyiği) ve musterian aletler, buranın Neandertaller için bir av alanı olduğunu gösterdi. American Journal of Physical Anthropology dergisinde yayımlanan makaleye göre, 1967 ve 1980 yılları arası bu alanda bulunan ve 57.000 yıl öncesine tarihlenen üç Neandertalin kemikleri ilk kez analiz edildi. Bu kemikler; uzun bir kol kemiğinin orta parçası, sol fibula ve sağ femur. İkincisi bir çocuğa ait.

Diğer Neandertal ve modern insan kalıntıları karşılaştırıldığında, bilim adamları, Neandertal kemiklerinin gücünü ve yuvarlak yapısını doğrulamakla kalmıyor, aynı zamanda üç kemik üzerinde yaptıkları incelemelerde birey öldükten hemen sonra üstünde bazı işlemler uygulandığını söylüyor.

Complutense Üniversitesi Profesörü ve araştırmanın yöneticisi María Dolores Garralda, bazı Neandertal gruplarının, yetişkin ya da çocukların ölümünden hemen sonra litik aletler kullanarak cesetleri kestiklerini ya da parçalara ayırdıklarını söylüyor.

Kesme, Dövme, Kırma ve Lekeler

9-10 yaşlarında ölen bir çocuğa ait olan femur parçası, yarım santimetre arayla iki büyük kesik çizgisi taşıyor. Araştırmacılar, eklemin yer aldığı üst ve alt femurun durumuna bakarak, kemiklerin hala tazeyken parçalara ayrıldığını söylüyor.

Garralda, “Kırıkların morfolojisi göz önüne alındığında, bütün bu işlemlerin çocuğun ölümünden hemen sonra yapıldığı gözüküyor. Sağ bacak, femuru kıracak biçimde bir dizi darbe almış ve kesik izleri ise oldukça insani gözüküyor. Yani hayvan ısırığına dair gözüken bir bulgu yok.

İki yetişkine ait diğer kemikler de birçok iz taşımakta. Muhtemelen bir erkeğe ait olan radius parçası, ölümden hemen sonra çakmaktaşıyla yapılmış küçük kesik izleri taşıyor. Kemik hala tazeyken yapılan en belirgin üç kesik izi, birbirinin üstünden geçiyor.

Bölgede bulunan diğer kemik parçası fibulaya gelince, yine kırıklar görülüyor. Alt ucunda vurma belirtileri bulunuyor. Fakat leşçil hayvanlar tarafından yapılmış bir iz bulunmuyor. Analiz edilen diğer iki kemiğin aksine, bu kemikte çok sayıda manganez lekesi bulunuyor. Manganez, mağaralarda bol miktarda bulunan ve kemiklere siyah renk veren bir mineral.

Yamyamlık mı Ritüel mi?

Bilim adamlarından oluşan araştırma grubu, Neandertallerin bu işlemleri neden yaptıklarını bilmediklerini belirterek şöyle diyorlar; “21. yüzyılda hala dünyanın belirli bölgelerinde görülebilen ihtiyaç dahilinde yamyamlık belirtileri olabilir.” Fakat yine de araştırmacılar, bölgede bulunan ve büyük ihtimalle Neandertal yemeği olmuş çok sayıda hayvan kemiğinden yola çıkarak, yamyamlık hipotezine temkinli durduklarını da belirtiyor.

Prof. Garralda, “Bugüne kadar Avrupa’da çeşitli Neandertal alanlarında bu gibi işlemlerin izlerine daha önce de rastlandı. Fakat yamyamlığın daha sonraki modern insanlarda da görülen bir uygulama olmasına rağmen, Neandertallerin insan eti tükettiğini söyleyebilmemiz hala tam olarak mümkün gözükmüyor.”

Marillac alanında bu gibi fiziksel manipülasyonlar barındıran kemiklere ek olarak, hayvanlar tarafından kemirilmiş ve sindirim belirtileri göstereen başka kemik parçaları da bulunmakta. Bunlardaki izler ve bozulmalar, diğerlerinden net olarak ayrılabiliyor.

American Journal of Physical Anthropology