Neandertaller ve Modern İnsanlar Sanılandan Çok Fazla Seks Yaptı

Avrupa ve Asya’daki Neandertaller ile modern insanın ataları arasında, bilim insanlarının düşündüğünden çok daha fazla çiftleşme yaşandı.

Bir Neandertal birey canlandırması.

Önceden bilim insanları, iki grup arasındaki melezlenmenin belirli bir yer ve zamanda meydana gelen bir olay olduğunu düşünüyordu. Bu melezlenme, modern insanlar Afrika’dan ayrıldıktan kısa bir süre sonra Batı Avrasya’da iki grup karşılaştığında gerçekleşmiş olmalıydı. Bu fikir, Afrika dışındaki modern insanın genomlarında sadece ortalama %2 oranında Neandertal olduğu gerçeğine dayanıyordu.

Ancak daha sonraki araştırmalar, modern Doğu Asyalıların, modern Avrupalılara kıyasla %12 ila 20 daha fazla Neandertal atalarının olduğunu gösterdi.

Araştırmanın baş yazarı popülasyon genetikçisi Joshua Schraiber, “Doğu Asyalıların neden Avrupalılardan daha fazla Neandertal ataya sahip oldukları konusunda birçok tartışma oldu. İki rakip fikir var. Biri, Doğu Asyalıların Neandertallerle daha çok üremesi. Diğeri ise, Avrupalıların çok sayıda atalarından oluşan popülasyonlarından biri, çok az Neandertal ataya sahipti ve zaman içinde Neandertal genlerini seyreltmişti.” diyor.

(İnsanlar Sanılandan Çok Daha Önce Neandertallerle Çiftleşmeye Başladı)

Bu melezleme meselesine ışık tutmak için bilim insanları, modern insanlar ve Neandertaller arasındaki bir dizi karşılaşma sırasında DNA’nın nasıl paylaşılacağını modelleyen bilgisayar simülasyonları geliştirdi. Daha sonra, modern insan genetik veritabanlarına en uygun modellere baktı.

Modern insan kafatası (solda) ve Neandertal kafatası (sağda). C: Wikimedia Commons

Yeni çalışmada araştırmacılar, modern insanlarda görülen Neandertal DNA kalıtımlarının, en iyi şekilde Neandertal ve modern insanlar arasındaki çok seferde ve birbirinden bağımsız bölümlerle açıklanabileceğini öne sürüyor. Bu çiftleşmeler en önce ve en sık Orta Doğu’da, ama daha sonra hem Avrupa hem de Doğu Asya’da gerçekleşmişti.

Araştırmacılara göre zaman içinde Neandertal genlerini seyreltici etki, muhtemelen modern Avrupalıların, modern Doğu Asyalılardan daha az Neandertal ataları olmasından kaynaklanmıştı. Diğer bir deyişle, daha önce düşünülenin aksine, hem çok sefer çiftleşme, hem de seyreltici etkiler meydana gelmiş olabilir.

(Neandertallerle Çiftleşmek Kaybolan Genetik Çeşitliliğimizi Geri Kazandırdı)

Modern insanlar ve Neandertaller arasındaki çok sefer yaşanan bu çiftleşme senaryosu, çeşitli insan soylarının karmaşık ve sık etkileşimlere sahip olduğuna dair ortaya çıkan görüşe de uyuyor.

Mağaralardaki yaşama dair bir canlandırma. C: Gregory_DUBUS/Getty

Örneğin, yakın tarihli bir çalışma, büyük çoğunluğu Doğu Asya nüfusu olan Papualılar ve Avustralya yerlileri olmak üzere iki genetik bileşenini geride bırakarak, en azından iki kez modern insan gen havuzuna katkıda bulunan Denisovalılar olarak bilinen gizemli insan soyunu buldu.

Bazı Neandertal DNA’larının neden insan genomunda kaldığı ve neden bazılarının elendiğini açıklamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Örneğin, önceki çalışmalar evrimin modern insan genomlarından çok sayıda Neandertal DNA’sını ayıkladığını ileri sürdü. Bunun için bir teori, Neandertal DNA’sının, doğal çevre değiştikçe zamanla modern insanlara daha az fayda sağlamasıydı. Diğer teori ise, soy içi üremeye bağlı zararlı mutasyonların Neandertallerde daha yaygın olduğunu ve bu yüzden evrimsel süreçte bu genlerin elendiğini öne sürüyor.

Live Science. 29 Kasım 2018.

Makale: Villanea, F. A., & Schraiber, J. G. (2018). Multiple episodes of interbreeding between Neanderthal and modern humans. Nature Ecology & Evolution, 1.