Neandertal Genleri Cilt Rengi, Ruh Hali ve Sigara Alışkanlığını Etkiliyor

Afrikalı olmayan insanlarda bulunan %2’lik Neandertal geni, cilt rengini, saç rengini, sigara alışkanlığını, ruh halini ve uyku düzenini etkiliyor.

Neandertaller yaklaşık 100.000 yıl önce modern insanlarla tanıştı ve sevişti. F: Reuters

Neandertaller ve anatomik olarak modern insanlar muhtemelen binlerce yıl boyunca birlikte varolup birbirlerine karıştı ve bugün bu genetik miras gözlemlenebilir. Günümüzde dünyanın herhangi bir yerindeki Afrikalı olmayan insan DNA’sının yaklaşık %2’si Neandertallerden geliyor.

Son zamanlarda araştırmalar, bu Neandertal genlerinden bazılarının modern insanlardaki özelliklere, örneğin belli hastalıklara karşı bağışıklığımıza katkıda bulunduğunu gösteriyor.

Şimdi ise yeni yapılan bir araştırma, Neandertallerden gelen genlerin; cilt rengi, saç rengi, uyku düzeni, ruh hali ve hatta sigara içme ya da içmeme kapasitemiz de dahil olmak üzere çok daha geniş bir özellik yelpazesine katkıda bulunduğunu gösteriyor.

Neandertal genleri nispeten nadirdir, bu nedenle araştırmacılar, 112.000 kişiden genetik bilgi arşivleyen İngiltere Biobank Projesi’nin geniş bir veri setini inceledi.

Önceki araştırmalar, Neanderthal DNA’sının cilt ve saç biyolojisini içeren insan genleri üzerinde bir etkisi olabileceğini öneriyordu. Ancak, çalışmanın yazarlarından Janet Kelso’ya göre, Neandertal geninin tam olarak neyi etkilediği net olarak belli değildi.

Max Planck Enstitüsü araştırmacılarından Kelso, “Artık, bunun cilt rengi ve saç rengi olduğunu söyleyebiliriz.” diyor.

İLGİLİ: Neandertallerin Genetik Yapımıza Etkileri

İLGİLİ: Neandertal DNAsı Depresyon ve Kalp Hastalığı Riskini Artırıyor

Araştırmacılar, modern insanlarda cilt ve saç rengine katkıda bulunan, aynı genin farklı versiyonları olan çok sayıda farklı Neandertal aleli buldu. Fakat aynı zamanda bu alellerin, hem daha açık hem de daha koyu cilt renkleriyle ilişkili olduğunu saptadılar, aynı şey saç rengi için de geçerliydi.

Alel, belirli bir özelliği belirleyen bir genin alternatif hallerinden her birine verilen isim.

Modern insan ve Neandertal kafatası. F: Wikimedia Commons/ DrMikeBaxter

Araştırmanın baş yazarı Michael Dannemann, “Bu bulgular, Neandertallerin de şu anki insanlarda olduğu gibi, saç ve cilt renklerinin farklı olabileceğini düşündürüyor.” diyor.

Kelso’ya göre, cilt ve saç pigmentasyonu, ruhsal durum ve uyku düzeni gibi Neandertal DNA’sından etkilenen özelliklerin hepsi, güneş ışığına maruz kalma ile bağlantılı.

Neandertaller, Homo sapienslerin (biz) gelmesinden önce binlerce yıldır Avrasya’da yaşıyordu. Yani Neandertaller, güneşten alınan ultraviyole ışınların daha düşük ve daha değişken seviyelerine çok daha iyi adapte olmuştu.

Araştırmacılar, deri ve saç rengi, ruhsal durum, günlük ritim gibi özelliklerin hepsi güneş ışığına maruz kalma oranından etkilenir.

“Analizlerimiz, güneşe maruz kalmanın Neandertal fenotiplerini şekillendirdiğini ve gen akışıyla modern insanlara geçerek, bugün bu özelliklerin çeşitliliğine katkıda bulunmaya devam ettiğini gösteriyor.”

İLGİLİ: Bağışıklık Sistemimizi Neandertallere ve Denisovalılara Borçluyuz

İLGİLİ: Neandertaller Hala İnsan Gen İfadelerini Kontrol Ediyor

İLGİLİ: Erkek Neandertal ve Kadın Homo sapiens Çocuk Yapmakta Zorlanıyordu

IB Times. 5 Ekim 2017.

Makale: Dannemann, M., & Kelso, J. (2017). The Contribution of Neanderthals to Phenotypic Variation in Modern Humans. The American Journal of Human Genetics, 101(4), 578-589.