Mükemmel Derecede Korunmuş Dinozor Embriyosu Bulundu

En az 66 milyon yıl öncesine ait, tıpkı bir civciv gibi yumurtadan çıkmaya hazırlanan, mükemmel şekilde korunmuş bir dinozor embriyosu keşfedildi.

Fosil, Güney Çin’deki Ganzhou’da keşfedildi ve dişsiz bir theropod dinozoruna veya araştırmacıların “Bebek Yingliang” adını verdiği oviraptorosaur’a (oviraptorozor) aitti.

Science dergisinde yayımlanan makalenin yazarlarından biri olan Birmingham Üniversitesi araştırmacısı Fion Waisum Ma, “Bu, tarihte bulunan en iyi dinozor embriyolarından biri.” diyor.

Ma ve meslektaşları, Bebek Yingliang’ın başını vücudunun altında, ayakları iki yanda ve kıvrılmış halde buldular. Bu, daha önce dinozorlarda görülmeyen, ancak modern kuşlara benzeyen bir duruş.

(İngiltere Sahilinde 2,7 Metrelik Kırkayak Fosili Bulundu)

Kuşlarda davranış, merkezi sinir sistemi tarafından kontrol edilir ve “kıvrılma” olarak adlandırılır. Yumurtadan çıkmaya hazırlanan civcivler, gagaları ile kabuğu kırarken, kafalarını sabitlemek için sağ kanatlarının altına sokarlar.

Kıvrılmakta başarısız olan embriyoların, başarısız bir yumurtadan çıkma aşamasında ölme şansı daha yüksektir. Ma, “Bu, modern kuşlardaki bu tür davranışların ilk olarak dinozor ataları arasında evrimleştiğini ve ortaya çıktığını gösteriyor.” diyor.

Kıvrılmaya bir alternatif, modern timsahlarda görülene daha yakın bir şey olabilirdi; yani, yumurtadan çıkana kadar baş göğsün üzerine eğilerek oturma pozisyonu alınabilirdi.

“Yumurta hırsızı kertenkeleleri” anlamına gelen Oviraptorosaurlar, Geç Kretase döneminde şu anda Asya ve Kuzey Amerika’da yaşayan tüylü dinozorlardı.

Değişken gaga şekilleri ve diyetleri vardı ve boyutları alt uçtaki modern hindilerden sekiz metre uzunluğundaki devasa Gigantoraptorlara kadar değişiyordu.

Bebek Yingliang, baştan kuyruğa yaklaşık 27 cm uzunluğunda ve Yingliang Taş Doğa Tarihi Müzesi’nde 17 cm uzunluğunda bir yumurtanın içinde yatıyor.

Araştırmacılar, yaratığın 72 milyon ile 66 milyon yaşları arasında olduğuna ve muhtemelen yumurtayı leş yiyicilerden koruyan ani bir çamur kaymasıyla korunduğuna inanıyor.

Bir yetişkin olana kadar yaşasaydı iki ila üç metre boyutlarına ulaşacaktı ve muhtemelen bitkilerle beslenecekti. Bu örnek, onlarca yıldır depoda unutulan birkaç yumurta fosilinden biriydi.

Araştırma ekibi, bu fosilin doğmamış dinozorlar içerebileceğinden şüphelendi ve içinde saklı olan embriyoyu ortaya çıkarmak için Bebek Yingliang’ın yumurta kabuğunun bir kısmını kazıdı.

Araştırma ekibinin bir parçası olan Edinburgh Üniversitesi’nden Prof Steve Brusatte, “Yumurtanın içindeki bu dinozor embriyosu, şimdiye kadar gördüğüm en güzel fosillerden biri. Bu küçük doğum öncesi dinozor, yumurtasına kıvrılmış bir yavru kuşa benziyor; bu, günümüz kuşlarının birçok özelliğinin ilk olarak dinozor atalarında evrimleştiğinin bir başka kanıtı.” diyor.

Ekip, kafatası kemikleri de dahil olmak üzere tüm iskeletini görüntülemek için gelişmiş tarama teknikleri kullanarak Bebek Yingliang’ı daha ayrıntılı olarak incelemeyi umuyor çünkü vücudunun bir kısmı hala kayalarla kaplı.

The Guardian. 21 Aralık 2021.

Makale: Lida Xing et al. 2021. An exquisitely preserved in-ovo theropod dinosaur embryo sheds light on avian-like prehatching postures. iScience.