Muğla’daki Tarihi Caminin Restorasyonuna Tepki

Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün’ün Datça’da tarihi Çeşmeköy Camii’nin restorasyonuyla ilgili paylaşımı tepkilere yol açtı.

Tarihi yapının özgün hali ile hiç benzemeyen restorasyon fotoğraflarını paylaşan Gürün şöyle dedi: “Neydi? / Ne Oldu? Datça-Cumalı Mahallesi Çeşmeköy Mevkii’nde bulunan tarihi Çeşmeköy Camii’nin restorasyon çalışmalarını tamamladık. Kültürel mirasımızı koruyup, gelecek nesillere aktarmaya devam edeceğiz.”

Çeşmeköy Mezarlığı içinde yer alan tarihi Çeşmeköy Camii, üzeri açık ve harap haldeydi. Kırma çatılı kare planlı harim ve buna ekli yine kare planlı son cemaat yerinden oluşan dikdörtgen planlı bir yapı. Son cemaat yeri kemerli sütunlarla çevrili olup sütunlar muhtemelen devşirme.

Restorasyonu yeni tamamlanan Çeşmeköy Camii’nin, Türkiye’nin de imzacısı olduğu Uluslararası Restorasyon ve Koruma Teknikleri Bildirgesi Venedik Tüzüğü’nün bazı maddelerine aykırı olduğu görülüyor.

Venedik Tüzüğü’nün 6. maddesine göre, “…Kütle ve renk ilişkilerini değiştirecek hiçbir yeni eklentiye, yok etmeye ya da değiştirmeye izin verilmemelidir.”

Yine aynı tüzüğün 9. maddesine göre, “Onarım uzmanlık gerektiren bir iştir. Amacı, kültür varlığının estetik ve tarihi değerini korumak ve ortaya çıkarmaktır. Onarım kendine temel olarak aldığı özgün malzeme ile güvenilir belgelere saygıyla bağlıdır. Faraziyenin başladığı yerde onarım durmalıdır…”

(İlgili: 2021 Türkiye’sinden 7 Talihsiz Arkeoloji Olayı)

Belediye başkanı Osman Gürün’ün paylaşımı üzerine sosyal medyada restorasyon işlemine tepki yağdı. Birçok kullanıcı, yapının özgün hali ile benzerlik taşımadığı ve gelecek nesillere farklı bir yapı bırakıldığı konusunda hemfikir oldu.

Twitter’da gelen tepkilerden bazıları şöyle: