Mısır’da Yüzlerce Kaya Mezarı Bulundu

Al-Hamidiyah nekropolisinde bir yüzey araştırması sırasında bulunan bazı mezarların en eskisi 4.200 yıl önceye tarihleniyor.

Bir arkeolojik araştırma ekibi, Sohag (Mısır) yakınındaki Hamidiyah nekropolisinde 250 kaya mezarına rastladı. Mezarların yapım tarihi MÖ 2200 yılı civarındaki Eski Krallık döneminin sonu ile MÖ 30 yılındaki Ptolemaios Hanedanı döneminin sonu arasında değişiyor.

Eski Eserler Yüksek Konseyi’nin genel sekreteri Mustafa Waziri’nin, Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı’nın bir açıklamasında yer alan ifadesine göre, dağın kazı alanına bakan yüzüne değişik seviyelerde olmak üzere farklı tarzda birkaç mezar ve mezar kuyusu kazınmış. Nekropolis, Güney Mısır’da, Nil’in batı sahilinde yer alıyor. 

(Mısır’daki Devasa Piramitleri İnşa Eden İşçiler Kimdi?)

Mezarlardan birisinde sahte kapısı olan eğimli bir mezar ile sonu kuyuya çıkan bir koridor var. Kapının üzerindeki hiyerogliflerde yas tutanların ölüye armağanlar sunduğu ve mezarda yatan kişinin kurban kestiği bir sahne tasvir ediliyor.

“Bu mezarların, devasa boyutlarda olan kraliyet mezarlarıyla karşılaştırıldığında daha küçük kaldığını düşünürsek, sahiplerinin sıradan insanlar olduğunu söyleyebiliriz.” diyor tarihçi Bassam al-Shamaa. “Bu bize o dönemde yaşamış sıradan insanların günlük hayatıyla ilgili detaylar sunuyor.”

Arkeologlar, kazı yürüttükleri nekropoliste sayısız çanak-çömlek parçası ile birlikte tek parça kalabilmiş bir toprak kap buldular. Yukarı Mısır Eski Eserler Merkez Dairesi’nin başı Mohamed Abdel-Badiaa, bu kalıntılardan bazılarının günlük hayatta kullanılmış olduğunu, adak minyatürleri olarak bilinen bazı parçaların ise cenaze işleri için üretildiğini belirtiyor. 

Ekip ayrıca metal bir yuvarlak ayna, hayvan ve insan kemikleri, sumermeri kaplar, Geç Mısır Dönemi’nden (MÖ 664 ila 332) kalma amfora parçaları ile 6. Hanedan dönemine (MÖ 2345 ila 2181) tarihlenen kireç taşı cenaze tabakları buldular.

Badiaa ve meslektaşları kazı devam ettiği müddetçe daha fazla kaya mezarı bulacaklarını umuyorlar. Açıklamaya göre ekip halihazırda, merkez noktası antik Aswan ve Abido şehirlerinin yakınında olan bölgede 300’den fazla mezarı belgeledi.

Mezar alanının kullanımı 2.000 yıldan daha uzun bir zaman dilimine yayılıyor. Büyük Gize Piramidi’ni inşaat ettiren Firavun Khufu’nun da ait olduğu Eski Krallık döneminde kullanılmaya başlayan mezarlığa yapılan son definlerin Cleopatra’nın Ptolemaios Hanedanı’nın sonunu işaret eden MÖ 30 yılındaki ölümüyle aynı zamanlarda gerçekleştiği muhtemel.

Al-Hamidiyah nekropolisinin, antik Mısır’ın en önemli idari merkezlerinden biri olan Akhmim şehrinin ileri gelenlerinin mezar yeri olduğuna inanılıyor. Akhmim, bereket ve cinsellik tanrısı olan, aynı zamanda çöl ile ilişkilendirilen Tanrı Min’in kültüne de ev sahipliği yapıyordu.

Kazı alanında bulunan eserlerin genelde göz ardı edilen arkeolojik bölgelerdeki gelecek keşiflerin önünü açabileceğini belirtiyor Badiaa. “Mısır’da pek çok antik alan var, ancak bilinmeyen bölgeler de göz ardı edilmemeli.” diye ekliyor. “Kazılar sadece Sakkara veya Luksor gibi ünlü alanlarla sınırlandırılmamalı.”

Smithsonian Magazine. 17 Mayıs 2021.