Mısır’da Piramitlerin Yanında 4500 Yıllık Cenaze Teknesi Bulundu

Mısır’daki Abusir piramitleri yakınında gömülü 4500 yıllık bir cenaze teknesi ortaya çıkarıldı. MÖ 2550 yılına tarihlenen tekne, Gize platosunun güneyindeki Abusir’de Eski Krallık yöneticilerinin gömüldüğü bir mezarlıkta bir mastaba kazmakta olan arkeologlar tarafından keşfedildi.

18 metre uzunluğundaki tekne, kerpiçten yapılmış mastaba tarzındaki mezarın güney kısımında bulundu. Rüzgarın taşıdığı kumla kaplanmış ahşap teknenin kalıntıları, döşenmiş taşların üzerindeydi, ve ipleri ile tahta kısımları hala orijinal pozisyonlarında durur şekildeydi.

Kazısı devam eden yeni keşfedilen cenaze teknesi. (Görsel: Çek Mısırbilimi Enstitüsü arşivleri, V. DULÍKOVÁ)

Tahta çivilerle birbirine tutturulan kalaslar bozulmamış olarak bulundu. Çöldeki kum, kalasların birleştiği yerlerdeki bitki liflerini korumuştu. Tekneyi bir arada tutan halatların bir kısmı da orijinal konumlarında bozulmamış olarak duruyordu.

Kazı başkanı Miroslav Bárta “Bu şüphesiz dikkat çekici bir keşif. Abusir teknesinin dikkatli ve özenli bir şekilde kazılması ve belgelenmesi, antik Mısır gemileri ve bunların ölüm kültündeki yeri hakkındaki bilgilerimize önemli bir katkı yapacak. Ve burada bir tekne bulduysak, daha bir çok tekne de olabilir!” diyor.

Antik Mısır cenaze teknelerinin anlamı henüz kesin olarak bilinmiyor. Bazı bilim insanları, ölünün yeraltı dünyasındaki yolculuğu sırasında kullanacağı bir güneş teknesi olabileceğini düşünüyor. (Güneş teknesi, güneşin bir tekne içinde seyahatinin mitolojik temsiline verilen isim.) Diğerleri ise bu teknelerin sadece, öteki dünyada kullanması için ölüye verilen bir hediye olduğunu savunuyor.

Eski Krallık krallarının mezar-piramitlerinin içinde sıklıkla birkaç tekne de bulunuyordu. Fakat bunların çoğunda kalas ve ahşap kalıntıları korunmamıştı, ya da en iyi ihtimalle kahverengi bir tozdan oluşuyordu. Bu duruma istisna olan tek tekneler, Gize’deki Büyük Piramit’i inşa eden firavun Khufu’nun iki teknesiydi. Sökülmüş halde bulunan bu teknenin yeniden inşaası halen sürüyor.

(Görsel: Mısır Tarihi Eserler Bakanlığı)

Abusir teknesi, Eski Krallık dönemine tarihlenen, soylulara ait olmayan, ve kayda değer boyutlara sahip ilk tekne oldu. Bárta “Bu oldukça olağandışı bir keşif çünkü bu dönemde, bu kadar büyük boyutlara ve bu çeşit yapım tekniğine sahip olan tekneler, toplumun sadece üst seviyesindeki kişiler için ayrılırdı. Bu kişiler de genellikle kraliyet ailesine mensuptu” diyor.

Tekne mastabanın yaklaşık 12 metre güneyinde olsa da, baktığı yön, uzunluğu, ve içerisinde bulunan çanak çömlekler, mastaba mezarı ve tekne arasında açık bir bağlantı kuruyor.

Mastabanın yeraltı odalarından birinde bulunan bir taş çanağın üstünde, 3. Hanedanlığın son firavunu olan Kral Huni’nin adı bulundu. Bu da mastaba mezarını Kral Huni’nin dönemine tarihliyor.

Fakat mastabanın mezar odası henüz bulunamadığı için, mastabanın sahibinin ismi hala bilinmiyor. Teknesi bir ktaliyet piramidinin yanında bulunmadığı için, bu mezarın sahibi büyük ihtimalle kraliyet ailesinin bir mensubu değildi. Fakat yine de böyle bir tekneye sahip olması, bu kişinin olağanüstü bir sosyal konuma sahip olduğunu gösteriyor.

Çek arkeologlar “Hem mezarın boyutu hem de bir teknenin varlığı, bu kişinin saltanattaki firavunla güçlü ilişkileri olan dönemin elitine mensup biri olduğunu gösteriyor” diyor.

Discovery News, Rossella Lorenzi, 2 Şubat 2016