Mısır’da 41 Milyon Yıllık Minyatür Balina Fosili Keşfedildi

Mısır’daki paleontologlar, diğer Basilosauridler tarafından cüce bırakılan yeni bir soyu tükenmiş balina türü tanımladılar.

Communications Biology dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, tamamen suda yaşayan cetaceanların soyu tükenmiş bir ailesi olan basilosaurid’in yeni tanımlanan türü olan Tutcetus rayanensis, şimdiye kadar var olan bilinen en küçük basilosaurid balinası oldu.

Söz konusu balina yaklaşık 2,5 metre uzunluğunda ve günümüz yetişkin kaplan türü olan Panthera tigris büyüklüğünde, yaklaşık 187 kilogram ağırlığındaydı.

T. rayanensis, insanlardan daha büyük olmasına rağmen, uzunlukları 4 ila 18 metre arasında değişen diğer basilosauridlerle karşılaştırıldığında oldukça “minyatür” kalıyor.

(İlgili: Müzede 25 Milyon Yıllık Tuhaf Dişli Katil Yunus Keşfedildi)

Araştırmacılar, birçok eski balina fosilinin bulunabildiği bir yer olan Mısır’daki Wadi el-Hitan yakınlarında fosiller ortaya çıkardılar. İlk başta, ne bulduklarını tam olarak anlayamadılar. Mansoura Üniversitesi omurgalı paleontoloji merkezinin kurucusu Prof Hesham Sallam, ekibin ilk başta yaklaşık 55,8 ila 33,9 milyon yıl öncesine dayanan Eosen dönemine ait bir kireçtaşı bloğunda açıkta kalan tek bir diş bulduğunu söylüyor.

“Sonra onu restore etmeye ve fosillerin üzerindeki tüm tortuları temizlemeye çalışırken, bunun genellikle o dönemden kalma bir şey olmadığını keşfettik.”

Paleontologlar balinanın fosilleşmiş kalıntılarını beş yıl önce Mısır’da Nil Nehri yakınlarındaki bir çöl havzası olan Fayum Çöküntüsü’nde keşfetti. Araştırmaya göre, soyu tükenmiş deniz memelisinin korunmuş kafatası, çenesi, dişleri ve omur parçalarını analiz ettikten sonra, kafatası ve omurlarındaki kemiklerin çoktan kaynaşmış olması ve yetişkin dişlerinin hala çıkmakta olması nedeniyle, öldüğünde yetişkinliğe yaklaştığını belirlendi.

Araştırmacılar, T. rayanensis’in erken ölümü ile MÖ 1323 yılında ölen çocuk firavun Tutankamon arasında benzerlikler olduğunu düşündü. Paleontolog Hesham Sallam, “Kral Tutankamon da genç yaşta ölmüştü.” diyor.

Bu yüzden balinaya, Mısır firavunu Tutankamon’a ve fosilin bulunduğu Wadi el-Rayan bölgesine ithafen Tutcetus rayanensis adı verildi.

Hayvanın iyi korunmuş keskin dişleri sadece ölüm yaşı hakkında bilgi vermekle kalmadı, aynı zamanda balinanın tarih öncesi Tetis Okyanusu’nda ne yemiş olabileceği konusunda da ipuçları verdi.

Çalışmanın eş yazarı Abdullah Gohar, “T. rayanensis’in alt dişlerinin eksiksiz bir setine sahip olduğumuz için şanslıydık ve neredeyse olgunlaşmış ama hala alt yetişkin olduğunu keşfettik. Dişleri çok pürüzsüz mineye sahipti, bu da çoğunlukla balık, kalamar, ahtapot ve diğer hızlı hareket etmeyen, çok yumuşak avlarla beslendiğinin bir göstergesi.” diyor.

Açıklamaya göre, kalıcı azı dişleri, daha kısa yaşam döngüsüne sahip memelilerde sık görülen bir durum olan kalıcı ön azı dişlerinden önce ortaya çıktığı için araştırmacılar, minyatür balinanın cinsel olgunluğa daha erken yaşta ulaşmış olabileceği, ancak aynı zamanda diğer Basilosauridlerden daha erken öldüğü sonucuna vardılar.

Abdullah Gohar, “T. rayanensis hızlı yaşadı ve hızlı öldü. Bu, iklim değişikliğine bir adaptasyon da olabilir.” diyor.

Eğer durum buysa, balinanın küçük boyu ve kısa yaşam döngüsü, yaklaşık 42 milyon yıl önce meydana gelen ve hayvanların küçüldüğünü gören bir ısınma olayı olan Lutetian Termal Maksimum’a bir yanıt olabilir.

Live Science. 10 Ağustos 2023.

Makale: Antar, M.S., Gohar, A.S., El-Desouky, H. et al. (2023). A diminutive new basilosaurid whale reveals the trajectory of the cetacean life histories during the Eocene. Commun Biol 6, 707.