Meksika’daki 1300 Yıllık İnsan Kemikleri Boyanarak Takı Yapılmış

Meksika’daki 1300 yıllık törensel bir arkeolojik alanda, olasılıkla kolye ucu olarak kullanılmış, boyanmış insan çene kemikleri bulundu.

Aynı törensel alanda, birçok düdük ve figürin de bulundu. Seramikte yapılan bu objeler kasıtlı olarak binlerce parçaya ayrılmıştı ve hiçbiri tüm olarak bulunmadı.

Arkeologlar, düdüklerin baykuş sesine benzer sesler çıkartmış olabileceğini söylüyor. Figürinlerin bazıları da insan kurbanı ve tarımla bağdaştırılan bir Mezoamerika tanrısı olan Xipe Totec’in heykelcikleriydi. Xipe Totec sık sık boynundan insan kemikleri sarkar şekilde gösterilirdi.

F: Erica Ausel (Ph.D. Indiana University)

Boyanmış insan çene kemiklerinin bulunduğu törensel alan 2015 yılında,  Güney Meksika – Oaxaca Vadisi’ndeki Dainzú-Macuilxóchitl yerleşimi içerisinde bulundu. Yerleşim hala bölgede yaşayan ve kendi dillerini konuşmaya hala devam eden Zapotek insanları tarafından kullanılıyordu.

Tanrı Xipe Totec insan kurbanıyla ilişkilendiriliyor olsa da, arkeologlar boyalı kemiklerin kurban edilen insanlara değil, yerleşimde yaşayan kişilerin atalarına ait olduğunu düşünüyor.

Kazılar, yerleşimin en az 400 yıl boyunca iskan edildiğini ortaya çıkardı. Törensel alanın kazısını yöneten Jeremias Pink, Live Science’a yaptığı açıklamada “Yerleşimdeki evlerin, bu 400 yıl boyunca birbiriyle akraba olan bir dizi aile tarafından iskan edildiğini düşünüyoruz” dedi.

Yerleşimde ölen kişilerin kemikleri mezarlarından çıkarılmış, boyanmış ve üzerinde değişiklikler yapılmıştı. Pink insanların “büyük ihtimalle atalarının mezarına gidip, onların kalıntılarını dışarı çıkardığını” söyledi. Pink’e göre “İnsanlar büyük ihtimalle atalarının kemiklerini, ritüel bir şekilde, ataları ile kendi arasındaki bağları gösterebilmek için kullanıyordu. Bu da insanların toplum içindeki konumlarını haklı çıkarmanın ve meşrulaştırmanın bir yoluydu.”

Dainzú-Macuilxóchitl kazılarını yöneten Ronald Faulseit’e göre, bu modern insanlar için garip olsa da, atalarla ilgili olan ritüeller geçmiş Mezoamerika toplumlarında oldukça yaygındı. Hatta bu modern dünya için bile doğru sayılabilir: örneğin Meksikalıların 2 Kasım’da kutladığı Ölüler Günü’nde (Día de Muertos) de ölmüş olan atalar anılır (fakat kemikleri mezardan çıkarılmaz). 

Arkeologlar yerleşimde yaklaşık 3,000 figürin parçası ve 1,600 düdük parçası ortaya çıkarttı. Törensel alanda ayrıca bir seramik fırını ve 30 adet figürin kalıbı bulundu. Bu kanıtlar da, hepsi olmasa da en azından bazı figürin ve düdüklerin törensel alanda yapılmış olduğunu düşündürüyor.

Bazı figürinlerde Xipe Totec görülürken, parçaların bir kısmının neye at olduğu ya da neyi temsil ettiği bilinemiyor. Pink, bütün figürin ve düdüklerin kasıtlı olarak kırılmış gibi gözüktüğünü ve bunun diğer antik Mezoamerika yerleşimlerinde de rastlanılan bir hareket olduğunu söyledi.

Pink “Bunları neden kırdıklarına dair ancak fikir yürütebilirim. Figürinlerin çoğunun boyundan kırıldığına dair bariz motif görülüyor” dedi. Buluntular üzerindeki analizler halen devam ediyor.

Live Science, Owen Jarus, 18 Mayıs 2016