Meksika’da Mayalara Ait Skor Tabelası Bulundu

Yucatán’ın Chichén Itzá kompleksinde ortaya çıkarılan dairesel oyma taş, hiyeroglif yazı ve iki oyuncuyu gösteriyor.

Meksika’nın Yucatán yarımadasındaki ünlü Maya Chichén Itzá arkeoloji sahasında eski bir ritüel top oyununda kullanılan taş bir sayı tabelası bulundu.

Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) yapılan açıklamaya göre, çapı 32 cm’nin biraz üzerinde olan ve 40 kg ağırlığındaki dairesel parça, bir topun yanında duran iki oyuncuyu çevreleyen hiyeroglif yazılar taşıyor.

(İlgili: Mayalar, Hükümdarların Küllerini Toplara Dönüştürüyordu)

Söz konusu taş, arkeolog Lizbeth Beatriz Mendicut Pérez tarafından Casa Colorada (Kırmızı Ev) olarak bilinen mimari bir bileşikte bulundu. Casa Colorada, Columbus öncesi bir yerleşim olan Chichen Itza’daki ana meydanı çevreleyen yapıların en iyi korunmuş olanı.

Chichanchob kompleksindeki araştırmaları koordine eden arkeologlardan biri olan Francisco Perez, “Bu Maya yerleşiminde, tam bir metin şöyle dursun, hiyeroglif yazı bulmak nadir bir olay.” diyor.

Bir sayı tabelası olduğuna inanılan taş, MS 800 ile MS 900 arasına tarihleniyor. Ağır bir kauçuktan yapılmış topla oynanan Pelota adlı oyun, Mezoamerika halklarının geleneksel bir uygulamasıydı ve ritüel imaları olduğuna inanılıyor. 3.000 yaşında olduğu ve Orta Amerika’da oynandığı düşünülüyor.

Uzmanlar, taşın 800’lerin sonlarında veya 900’lerin başlarında yerleşkenin girişindeki bir kemeri süslemiş olabileceğine inanıyor. Skor tabelası olduğu düşünülen taş, yerin yarım metre altında, kemer çöktüğünde düştüğü sanılan yerde yüz üstü bulundu.

Santiago Sobrino Fernández liderliğindeki ikonografi uzmanlarından oluşan bir ekip, iki ana figürü pelota (Maya top oyunu) oyuncuları olarak tanımladı; bunlardan biri tüylü bir başlık takıyor ve rakibi olduğu tahmin edilen diğeri “yılan başlığı” takıyor. Kafasının etrafında sürünen yılanlar olan adam da pelota oyuncularına özgü koruyucu giysiler giyiyor gibi görünüyor.

Araştırmacılar şimdi bulguyu koruma işlemleri için hazırlarken, detaylı çalışma için metnin ve ikonografinin yüksek çözünürlüklü görüntülerini almayı planlıyor.

Unesco tarafından dünya mirası ilan edilen Chichén Itzá kompleksi, Yucatán yarımadasındaki Maya uygarlığının ana arkeolojik merkezlerinden biridir. Resmi verilere göre siteyi her yıl yaklaşık 2 milyon kişi ziyaret ediyor.

The Guardian. 11 Nisan 2023.