Maya Kentinin İlk Yöneticisine Ait Mezar Ortaya Çıkarıldı

Belize’de çalışan arkeologlar, antik Maya kenti Caracol’u kuran kralın 1.600 yıllık mezarını gün yüzüne çıkardı.

Antik Maya dünyasında 6. ve 7. yüzyıllarda önemli bir merkez olan Caracol’un ilk hükümdarına ait mezar, günümüz Belize sınırları içinde keşfedildi.

Yaklaşık MS 350 yılına tarihlenen bu mezar, Caracol’un hükümdarı olan ve adı Maya dilinde “Ağaç Dalı Yağmur Tanrısı” anlamına gelen Te K’ab Chaak’a ait. Kendisi 331 yılında Caracol tahtına çıkmıştı.

Houston Üniversitesi’nden arkeologlar Diane Chase ve Arlen Chase’in 40 yılı aşkın süredir alanda yürüttüğü kazılar sırasında, bunun Caracol’da kimliği belirlenebilen ilk kraliyet mezarı olduğu bildirildi.

(İlgili: Roma Düşerken Bu Güçler Yükselişteydi)

Te K’ab Chaak’ın mezarı, kentin merkezine yakın bir konumda yer alan, kraliyet konutları ve halka açık törenler için kullanılan yükseltilmiş bir alan olan “Kuzeydoğu Akropolü” içinde keşfedilen üç önemli mezardan biriydi.

Kraliyet mezarında; seramik kaplar, oyulmuş kemikler, deniz kabukları, boru şeklinde yeşim boncuklar ve yeşim taşından yapılmış mozaik bir ölüm maskesi bulundu. Seramik kaplardan biri, mızrak tutan ve adaklar kabul eden bir Maya hükümdarını; bir diğeri ise, etrafı adaklarla çevrili olan ticaret tanrısı Ek Chuah’ı tasvir ediyordu.

2010 yılında yapılan önceki bir keşifte, merkezi Meksika’ya ait obsidyen bıçaklar gibi eserler bulunmuştu ve bu da daha sonra Aztekleri de etkileyen Teotihuacán kentinin Caracol üzerindeki etkisini ortaya koymuştu.

Ancak bu yeni keşfedilen mezarların, Teotihuacán etkisinin izlerinden en az bir kuşak öncesine ait olduğu belirtiliyor. Bu da mezarların, dışarıdan gelen yöneticilere değil, yerli Maya krallarına ait olduğunu gösteriyor.

Maya Kenti Caracol

Te K’ab Chaak’ın kalıntıları, öldüğünde yaklaşık 1.7 metre boyunda olduğunu ve yaşlılık nedeniyle dişlerinin tamamını kaybettiğini ortaya koyuyor. Onun kurduğu kraliyet hanedanı 460 yıldan fazla sürdü.

Caracol, Maya dünyasının en büyük ve en önemli kentlerinden biriydi ve zirve döneminde nüfusunun 100.000’den fazla olduğu tahmin ediliyor. Ancak MS 900 civarında, birçok başka Maya yerleşimiyle birlikte, bilinmeyen nedenlerle çöktü.

Bugün kentin kalıntıları, Belize’nin Cayo Bölgesi’ndeki yüksek ormanlık alanda yer almakta; Karayip kıyısına yaklaşık 85 kilometre, Guatemala’daki Tikal kentine ise 72 kilometre uzaklıkta.

Arkeolojik çalışmalar, Caracol’un 177 kilometrekareden fazla bir alanı kapsadığını; burada geniş yollar, tarım terasları, yapılar ve anıtsal mimari eserler bulunduğunu ortaya koydu. Bunlardan biri, yine Chase çifti tarafından keşfedilen ve bugün hâlâ Belize’deki en yüksek yapılardan biri olan 43 metre yüksekliğindeki Caana Piramidi.

Houston Üniversitesi’nde antropoloji profesörü olan Arlen Chase, bölgede bulunan Teotihuacán etkilerinin, Caracol’un erken dönem yöneticilerinin o bölge ve Mezoamerika’nın diğer kısımlarıyla derin temaslar kurduğuna işaret ettiğini belirtiyor.

“Orta Meksika ve Maya bölgesi, birbirlerinin ritüel uygulamalarının farkındaydı” diyor Chase. Oysa ki Teotihuacán, Caracol’dan yaklaşık 1.200 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

Bu iki bölge arasındaki bağlantıların doğrudan yöneticiler tarafından sürdürüldüğünü ifade eden Chase, Te K’ab Chaak ve diğer Maya krallarının Teotihuacán ile resmi diplomatik ilişkiler yürütmüş olabileceğini söylüyor.

Live Science. 10 Temmuz 2025.