Mağaradaki Altamura Adamı Talihsiz Bir Ölüm Yaşamış

Altamura Adamı, şimdiye kadar keşfedilen en eksiksiz ve en iyi korunmuş Neandertal iskeletlerinden biri olma özelliğini taşıyor.

1993 yılında güney İtalya’nın Altamura şehrindeki bir mağarada tuhaf bir şey bulundu. Bir obruk tarafından oluşturulan Lamalunga mağarasının içinde, bir kayanın içine gömülmüş halde fosilleşmiş bir insan iskeleti vardı. İskelet neredeyse eksiksiz şekilde korunmuştu.

Bunun yanı sıra kalıntılar “mağara patlamış mısırı” olarak adlandırılan küçük nokta benzeri işaretlerle kaplıydı. “Patlamış Mısır” görünümü kolayca şöyle açıklanabilir. Kireçtaşı yağmur suyunda çözüldüğünde mağara zemininin yüzeyinde veya bulunduğu yerde ne varsa onun üzerinde birikebilir. Burada bir kafatası üzerinde biriktiği görülüyor. 

(İlgili: Altamura Neandertali, Dişlerini Üçüncü Eli Olarak Kullanıyordu)

Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları kurumundan fizik bilimci Lee-Gray Boze yaptığı açıklamada: “Mağara patlamış mısırı görüntüsü, genellikle mağara yüzeyinde suyun akabileceği ıslak alanlarda meydana gelir. En uzun mağara sistemlerinin çoğu, bazı önemli istisnalar dışında, daha kuru olma eğilimindedir. Ve bu kuru alanlar daha az birikinti ile bezenir. Ancak ıslak alanlarda mağara patlamış mısırı yaygın görülen bir özellik olarak kabul edilir. Patlamış mısır görünümü ıslak bir ortamı ve mağarada hava akışı bulunduğunu gösterir.” diyor.

“Diğer yaygın ortamlar arasında, damlayan suların, damlama alanlarının çevresinde patlamış mısır benzeri şekiller oluşabilir.”

Patlamış mısır görüntüsü, hoş görünmesinin yanı sıra, araştırma ekibinin bu adamın olası ölüm nedenini ortaya çıkarmasına yardımcı oldu.

Ceset üzerinde araştırma yapan ekip, “Bazı mağara geçitlerinde fauna (belirli bir yaşam alanında bulunan hayvan türlerinin tamamı) kalıntıları genellikle mağaranın çöküntü alanlarında birikmiş ayrık kemikli unsurlar halinde bulunur. Bu da kalıntıların su ile taşındığını ve dağıldığını düşündürüyor.” diyor.

“İnsan iskeleti için ise durum farklı. Çünkü kalıntılar neredeyse bütün haldeydi ve tek bir alanda yoğunlaşıyordu. Bu nedenle iskelet, ölüm ve vücudun çürümesinden sonra bulunduğu yerde çökmüş olabilir.”

Ekip, adamın muhtemelen bir obruğa düştüğüne ve orada sıkışıp kaldığına inanıyor. Orada mağara patlamış mısırı ile kaplanmadan ve bilim insanları tarafından yüz bin yıl sonra keşfedilmeden önce muhtemelen açlıktan ya da susuzluktan öldü. Altamura adamının hâlâ birkaç sürprizi var.

Adamın iskeleti olduğu yerde bırakıldı. Muhtemelen bulunduğu yerden çıkarılması üzerinde onarılamaz bir hasara yol açacaktı. Bilim insanları yerinde gözlemler ve başkalarının çektiği fotoğraflarla cesedi inceledi. İskeletten bir örnek -kürek kemiğinin bir parçası- analiz için alındığında diğer araştırmacıların teorileştirdiği gibi bu iskeletin bir Homo Sapiens’e ait olmadığını belirlendi.  İskeletin 128.000 ila 187.000 yıl önce ölen bir Neandertal’e ait olduğunu ortaya çıktı.

2020 yılında başka bir ekip tarafından adamın dişlerinin daha ayrıntılı analizi yapıldı. Araştırma sonucunda dişlerde aşınmalar bulundu. Bu aşınmalar adamın talihsiz ölümü sırasında yetişkin ancak yaşlı sayılmayacağını gösterdi. Ayrıca araştırmacılar adamın dişlerinden birinin muhtemelen ölümünden birkaç hafta önce düştüğünü de buldular.

Bu durumu şöyle açıklıyorlar: “Çünkü sağ üst çene arkasındaki diğer dişlerin düzenini değiştirmek için yeterli zamanı vardı. Ve diş ölümden birkaç hafta önce kaybedildiğinden diş yuvası rezorpsiyonu (diş sert dokularında -sement, dentin- meydana gelen madde kaybı) hala başlangıç aşamasındaydı.”

Sonuç olarak Altamura adamının son birkaç haftası pek de iyi geçmemiş.

IFL Science. 11 Mayıs 2023.