Köpekler İki Kere Evcilleştirilmiş Olabilir

Yeni yapılan araştırmalara göre evcil köpekler, Avrasya’nın ters uçlarındaki iki kurt familyasından evrimleşti. Köpekler Avrupa’da ve Asya’da ayrı ayrı olmak üzere iki kere evcilleştirilmiş.

Asya kökenli Tibet mastifi

Köpeklerin Avrupa’da mı yoksa Asya’da mı evcilleştirildiği üzerine tartışmalar, genetik araştırmaların da birbirine zıt sonuçlar vermesiyle, yıllardır devam ediyordu.  Fakat görünüşe göre iki taraf da haklı olabilir. Modern ve antik köpek DNA’ları üzeirne yapılan çalışmalar, Avrupa ve Asyalı köpeklerin aile ağacının derinliklerinde bir ayrılma olduğunu ortaya çıkardı.

Oxford Üniversitesi’nden Laurent Franz ve meslektaşları, 14,000 yıl öncesine kadar yaşayan 59 köpeğin mitokondriyel DNA örneğini, İrlanda’da bulunan 4,800 yıllık köpek kafatasından elde edilen genomla ve Avrasya boyunca yaşayan 600 modern köpek türünün genetik bilgileriyle karşılaştırdı.

Avrupa soyuna yakın olan Alman çoban köpeği

Sonuçlar, evcil köpeklerin ilk olarak, Avrasya’nın doğu ve batı yarımkürelerindeki iki ayrı kurt nüfusundan evrimleştiğini gösteriyor. Daha sonra, günümüzden 14,000 ila 6,400 yıl önce insanlar Asyalı köpekleri batıya doğru getirdi. Burada Asyalı köpekler, Avrupalı köpeklerin kısmen yerini aldı.

Frantz “Farklı soylar arasında bu karışım, geçmişteki genetik çalışmaları yorumlamanın neden zor olduğunu da gözler önüne seriyor. Böyle karışımlar genetik sinyalleri bulanıklaştırıyordu” diyor.

Araştırma, dünya üzerindeki çok az köpeğin safkan Avrupa ya da Asya köklerine sahip olduğunu gösterdi. Tibet mastifi, Asyalı köklere sahip köpeklere bir örnek olarak verilebilir. Alman çoban köpekleri büyük oranda Avrupalı köklere sahip. Sibirya kurdu (husky) ise iki soyun karışımından oluşuyor.

Sibirya kurdu (husky) hem Asya hem Avrupa ırklarının karışımından oluşuyor.

Brüksel’dek Belçika Kraliyet Doğal Bilimler Enstitüsü’nden Mietje Germonpré iki farklı köken teorisinin olası olduğunu söylüyor: “Bu fikir köpeklerin ya Avrupa ve Orta Doğu’da, ya da Uzak Doğu’da evcilleştirildiği şeklindeki ikli hipotezi uzlaştırıyor.”

Çift köken teorisi arkeolojik kanıtlarla da tutarlı, çünkü en az 12,000 yıllık olan köpek kalıntıları Avrasya’nın hem doğu hem de batı ucunda bulunmuş olmasına rağmen, ortasında bulunmamıştı.

Frantz “DNA analizlerimizle birleştirildiğinde, Paleolitik dönemde doğu ve batı Avrasya’da iki ayrı köpek popülasyonunun bulunduğunu görüyoruz” diyor.

Köpeklerin nasıl evcilleştirildiği hala belirsiz durumda fakat Frantz, erken insanların etkin olarak kurtları eğitmeye çalışmadığını düşünüyor.

Frantz “Köpek evcilleştirmesinin, Paleolitik insanların kasıtlı olarak kurt yavrularını yerleşimlerine alıp evcilleştirmeye çalışması kadar basit bir olay olduğnu düşünmüyorum. Evcilleştirme büyük ihtimalle doğal seçilim süreci gibi başladı. İnsanlardan daha az çekinen kurtlar, yerleşimlerin daha yakınına gelip evcilleşmeye daha müsaitti” diyor.

New Scientist, Alice Klein, 2 Haziran 2016