Kimmerlerin Anadolu’daki İlk Yerleşimi Kırıkkale’de Bulundu

Kırıkkale’de Büklükale mevkiinde sürdürülen kazı çalışmalarında, Kimmerler’in Anadolu’daki ilk yerleşim yeri bulunmuş olabilir.

Kırıkkale’nin Karakeçili ilçesindeki Büklükale mevkiinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2009 yılında başlatılan kazı çalışmalarında heyecan verici bulgulara rastlandı.

‘Aşağı Şehir’ ve ‘Yukarı Şehir’ olmak üzere iki arkeolojik alandan oluşan Büklükale mevkiinde, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Matsumura başkanlığında sürdürülen kazı çalışmalarında Kimmerler ile ilgili eserler ortaya çıktı.

Kazı Başkanı Doç. Dr. Kimiyoshi Matsumura, Anadolu’ya gelen Kimmerler’in Anadolu’daki ilk yerleşim yerinin Büklükale olduğunu tahmin ettiklerini söylüyor.

(İlgili: Büklükale’de 3.000 Kişinin Katıldığı Bir Tören Alanı Bulundu)

Büklükale’de en yeni olarak Osmanlı döneminde yerleşme olduğunu belirten Matsumura, “Onun altında Helenistik dönemine ait yerleşme tespit ettik. Helenistik’in altında Geç Demir Çağ denilen Akhamenid Pers dönemindeki yerleşmer var.” diyor.

Matsumura, “Günümüzde Ukrayna bölgesinden ‘Kimmerler’ Anadolu’ya gelmiş. Onlar tarafından yapılmış olan yerleşme ya da kale var. Biz Anadolu’da ilk defa burada tespit etmiş olduk. Arkada çok büyük bir sur duvarı var.” diyor.

“Bunların o dönemde yapılmış olduğunu düşünüyoruz ve onun çağdaşı olan mimarinin içerisinde Kimmerler’e ya da İskitlere özgü hayvan motifleri ve objeleri tespit ettik.”

Kimmerler kim?

Kimmerler, Kafkasya’nın kuzeyinde ve Azak Denizi’nde yaşayan, İskitler tarafından güney Rusya’dan, Kafkaslar üzerinden ve MÖ 8. yüzyılın sonlarına doğru Anadolu’ya sürülen eski bir halktı. Eski yazarlar bazen onları İskitlerle karıştırdılar.

Çoğu akademisyen şimdi Kimmerlerin MÖ 714 civarında Urartu’ya saldırdığına inanıyor, ancak 705’te Asur Kralı II. Sargon tarafından püskürtüldükten sonra Anadolu’ya döndüler ve 696-695’te Frigya’yı fethettiler. 652 yılında Lidya’nın başkenti Sardes’i aldıktan sonra güçlerinin zirvesine ulaştılar.

Çöküşleri kısa süre sonra başladı ve nihai yenilgileri, Lydialı Alyattes tarafından bozguna uğratıldıklarında 637 veya 626’ya tarihlenebilir. Bundan sonra, artık tarihi kaynaklarda Kimmerlerin adı geçmiyor.

Kimmerlerin kökeni belirsiz. Dilsel olarak genellikle Trakyalı veya İranlı olarak kabul edilirler veya en azından İranlı bir yönetici sınıfa sahip oldukları kabul edilir. Muhtemelen Karadeniz’in kuzeyindeki bölgede yaşıyorlardı, ancak orijinal vatanlarını arkeolojik yollarla daha kesin bir şekilde tanımlamaya veya hatta İskitler tarafından ülkelerinden kovulma tarihlerini belirlemeye yönelik girişimler şimdiye kadar tam olarak başarılı olmadı.

Bir teori, onları arkeologlar tarafından “Yer altı mezarlığı” kültürü olarak bilinen şeyle tanımlıyor. Bu kültür, Volga’nın ötesinde ilerleyen “Srubna” kültürü tarafından güney Rusya’da yerinden edildi, tıpkı Kimmerlerin istilacı İskitler tarafından yerinden edilmesi gibi. Ancak bu ayaklanma MÖ 2. binyılın ikinci yarısında gerçekleşti ve birkaç yüzyıllık bir boşluk onu Asya’daki tarihi Kimmerlerin ortaya çıkışından ayırıyor.

Bazı uzmanlar onları güneybatı Ukrayna ve orta Avrupa’da bulunan MÖ 8.-7. yüzyıla ait “Trako-Kimmer” kalıntılarıyla tanımlıyor; Bunlar belki de, İskit baskısı altında, sonunda Macar ovasını işgal eden ve MÖ 500’e kadar orada yaşayan Kimmerlerin batı kolunun izleri olarak görülebilir.