Karadeniz Kıyısındaki Antik Kentin SİT Derecesi Düşürüldü

Karadeniz kıyısındaki Tios Antik Kenti’nin SİT alanı derecesi 1’den 3’e düşürüldü. Böylece Hazine’ye ait 62 dönümlük arazinin 56 dönümü inşaata açıldı.

Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde yer alan ve 2.700 yıllık geçmişi olan Tios (Tieion) Antik Kenti, denize sıfır noktada bulunuyor. Hemen yanıbaşındaki Filyos Limanı geçtiğimiz ay Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından açılmıştı.

Sözcü’den Yusuf Demir’in haberine göre, Filyos Kuş Cenneti ile Filyos Kalesi arasında kalan araziyle ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararında, Hazine’ye ait toplam 62 dönümlük parselin 56 dönümünün 3. dereceye düşürülmesine karar verildi.

(Zonguldak’taki Tios Antik Kenti’nde Frig Yazıları Bulundu)

Kurul kararında arazide 101 adet sondaj açıldığı belirtilerek, bulunan Roma dönemine ait lahit, taş sandık ve kiremit mezarların taşınabilir nitelikte olduğu; dromoslu yer altı mezar odalarının yerinde korunması gerekli yapılar olduğu vurgulandı. Kurulun bu kararıyla toplam 62 dönümlük parselin 56 dönümünün derecesi düşürülerek inşaat yapılabilir hale getirildi.

‘Karadeniz’in tarihini yok edecek bir karar’

Filyos Limanı’nın bulunduğu Tios antik kentinde yıllarca kazı çalışmalarına başkanlık eden arkeolog Prof. Dr. Sümer Atasoy, antik kent için alınan kararı bu sözlerle eleştirdi: “Tios’un kuruluşu MÖ 7. yüzyıla dayanıyor. Tios antik kenti Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında, üzerine modern şehir inşa edilmemiş, kazılan tek antik kent özelliği taşıyor. Bu Karadeniz’in tarihini yok edecek bir karardır.”

Konut inşa edilecek iddiası

Bölgeye konut yapılacağı yönünde bir iddia bulunduğunu belirten Atasoy şöyle devam etti: “Konut inşa edildiği takdirde inşaat sırasında daha önce örneklerini gördüğümüz ve bahçede sergilenen sütun ve mermer yazıtlı levhaların devamının geleceği, burada bir tapınağın ve mezarların ortaya çıkacağı büyük ihtimal dahilindedir.”

Tios (Tieion) Antik Kenti

Zonguldak’ın Kuzeydoğusundaki sahil kenti Filyos’ta yer alan Tieion Antik Kenti, “Tios” adlı rahibin önderliğindeki Miletos kolonisi tarafından kuruldu. Tarih boyunca Herakleia Pontika (Ereğli) ve Amastris’in (Amasra) gölgesinde kalan kent, çeşitli krallıklara bağlı olarak varlığını sürdürdü. Romalılar tarafından yıkılıp yağmalanan kent, daha sonra yeniden inşa edilerek Roma eyaletlerine bağlı ticaret ve balıkçı bölgesi olarak varlığına devam etti. Antik kayıtlarda adı “Tius, Tium, Tieium, Tios, Tion”, olarak da geçer. Antik çağ coğrafyacısı Strabon’a göre Pergamon Krallığı’nın kurucusu Attalos oğlu Filetairos’un doğum yeridir.

Bölge, sonraki dönemlerde ise balıkçı kasabasına dönüştü. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yabancı araştırmacılar ve seyyahlarca araştırmalar yapılan antik kentte 2006’da başlatılan kazı çalışmalarının, Karadeniz ve Küçük Asya tarihi ile arkeolojisine ışık tutması amaçlanıyor.