Kaç Tane Antik Mısır Piramidi Var?

Özellikle daha küçük ve özel piramitleri de sayarsanız, sizce kaç tane eski Mısır piramidi hala ayakta duruyor?

Mısır piramitleri birçok kişi için çok etkileyici; özellikle Büyük Gize Piramidi, antik dünyanın hayatta kalan son harikası. Her ne kadar bölgede bu yapılardan onlarca bulunsa da, günümüzde hala kaç tane eski Mısır piramidinin ayakta durduğu tam olarak biliniyor mu?

Bu soruyu Google’a yazarsanız, ekranınızın üst kısmında 118 sayısını görürsünüz; bu, Wikipedia’dan alınan bir yanıt. Ancak araştırmacılar, bu sorunun cevabının aslında oldukça karmaşık olduğunu söylüyor.

New York Üniversitesi’nden Ann Macy Roth, “Bunun cevaplanabilir bir soru olduğunu düşünmüyorum.” diyor. Roth, bilim insanlarının neyin Mısır piramidi sayılacağı konusunda hemfikir olmadıklarını belirtiyor.

Örneğin, 25. Hanedan döneminde (MÖ 712 – 664 civarı) Mısır, Nubia’dan (bugünkü günümüz Sudan’ı ve Mısır’ın güneyinin bir kısmı) firavunlar tarafından yönetiliyordu. Bu Nubialı liderler Sudan’da piramitler inşa ettiler ama aynı zamanda Mısır’ın da hükümdarlarıydılar, dolayısıyla Sudan’da inşa ettikleri piramitlerin sayılması gerekip gerekmediği bir tartışma konusu.

(İlgili: Mısır Piramitleri Kaç Yaşında?)

Diğer bir sorun ise, daha büyük piramitlerin yanında bulunan ve bazen “kraliçe piramitleri” olarak adlandırılan daha küçük piramitlerin bu sayıya dahil edilip edilmeyeceği. Örneğin Gize’deki Khufu, Khafre ve Menkaure piramitlerinin yanında en az sekiz küçük piramit daha var. Günümüzün bilim insanları, bazen kötü korunmuş olan bu daha küçük piramitlere “ikincil piramitler” de diyor.

“The Complete Pyramids: Solving the Ancient Mysteries” (Thames & Hudson, 1997) kitabının yazarı Mark Lehner, piramitlerin sayılmasındaki diğer zorluklara dikkat çekiyor. “Bu kısmen piramit dediğiniz şeye bağlı olarak değişir. Bir sorun, tüm piramitlerin tamamlanmamış olması. Ve bazı durumlarda, bir piramidin inşaatı başladıktan kısa bir süre sonra durduruldu, dolayısıyla henüz yapımına yeni başlanmış piramitleri sayıp saymadığınız sorusu ortaya çıkıyor.”

Lehner ayrıca Yeni Krallık döneminde (MÖ 1550-1070) özel şahısların bazen mezarlarına küçük bir piramit inşa ettiklerini ve bu minik piramitlerin sayılıp sayılmayacağının tartışıldığını söylüyor.

“Normalde oldukça küçük olan ve genellikle tamamen yıkılmış olan Yeni Krallık’ın kraliyet dışı piramitlerini dahil etmeye çalışırsanız, çok sayıda örnek var ve muhtemelen tamamen kaybolmuş veya temelleri henüz kazılmamış çok daha fazlası vardır.”

Mısır piramitlerinin sayısı tartışmalı olsa da, bir araştırmacı 118 sayısının çok da mantıksız olmayabileceğini söylüyor. Vermont Üniversitesi’nde Mısırbilimci David Lightbody, “Ben kişisel olarak hepsini saymasam da bu sayının muhtemelen doğru yerlerde olduğuna inanıyorum.” diyor ve birçoğunun daha küçük özel piramitler olması gerektiğini belirtiyor.

Lightbody, Mısır piramitleriyle tanınsa da Sudan’da aslında Mısır’dakinden daha fazla piramit bulunduğunu söylüyor. Aslında, Gize’de inşa edilenlerden çok daha küçük olmalarına rağmen, Sudan’ın antik mezarlıklarında çok sayıda piramit bulunmaya devam ediyor.

Live Science. 1 Mart 2024.