İznik’te Bulunan Antigonos Lahdi ve Üzerindeki Ağıt

MS 2. yüzyıla tarihlenen Antigonos Lahdi, 2021 yılında, Bursa İznik’te yer alan Nikaia Antik Kenti’nin nekropol alanı Hisardere’de bulundu.

Diğer birçok dikkat çekici lahitle birlikte ortaya çıkarılan lahdin içerisinde, başının ve gövdesinin altındaki ahşap yastık ve yatakla birlikte, bir kısmı hala bej doku kalıntılarıyla kaplı olan bir insan iskeletine dair kalıntılar vardı. Yapılan incelemeler sonucunda, bedeni yün kefene sarılmış, 1.76 metre uzunluğunda, 45-50 yaşlarında bir erkek birey olduğu anlaşıldı. Buluntular, o dönemde ölülerin gömülürken kefenlendiğini ve ahşap bir yatağın üzerine yerleştirildiğini göstermesi açısından önemli.

Antigonos’un eşi tarafından yaptırıldığı anlaşılan lahdin ön yüzünde, yine eşinin ağzından bir ağıt (epigram) bulunuyor: “Ben, üzgün Arete, bütün benliğimle Antigonos’un mezarı başından sesleniyorum. Üzüntüden saçlarımı yoluyor ve duygularımı ağlayarak gösteriyorum. Bu kötü kader, bu ölüm, bu seçkin adamı özgür bırakmak yerine beni tutsak etti”.

1.800 yıllık bu metin, tarihin en eski aşk mektubu olarak tanımlanması açısından oldukça önemli.

Bu yazının hemen solunda, kadının üzüntüden saçlarını yolarken betimlendiği sahne yer alırken, sağında ise kanatlı iki Eros tasviri bulunuyor. Bir kadının, eşinin ölümünün ardından yaşadığı üzüntüyü gösteren bu lahit, günümüzde İznik Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen en dikkat çekici eserlerden biri.