İznik’te Asfalt Dökülen Mozaikler Kazı ile Gün Yüzüne Çıkacak

Bursa’nın İznik İlçesi’nde, geçen yıl kanalizasyon kazısı sırasında bulunan Roma dönemine ait mozaiklerin üstüne dökülen asfalt kaldırıldı ve kamulaştırma çalışmaları başladı.

Mozaiğin tamamen ortaya çıkarılması için kamulaştırma  izninin Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan geçen eylül ayında ödenek çıktığı ve İl İdare Kurulu’ndan da dün kamu yararına kararı alındığı bildirildi.

Taban mozaiğinin ana bölümünün bulunduğu ahırın kamulaştırılmasının ardından arkeolojik kazı yapılacak.

Nasıl Bulundu?

Geçen yıl İznik Belediyesi’nin Beyler mahallesi, Afyon sokakta yürüttüğü kanalizasyon çalışması sırasında, iki metre derinlikte Roma dönemi taban mozaikleri bulundu. Roma saray kalıntısı olabileceği düşünülen mozaiklerde İznik Müze Müdürlüğü genişletme çalışması yaptı.

Mozaiğin yakınındaki bir yapının altına doğru ilerlemesi ve parsel sahibiyle kazı çalışmalarının devamına yönelik görüşmelerde muvafakat alınamaması yüzünden kazı çalışmaları durduruldu. Bunun üzerine mozaiğin açığa çıkan kısmı, koruma tedbirleri alınarak jeotekstil malzeme ile tekniğine uygun şekilde kapatıldı ve çalışmalara ara verildi.

Belediye Asfalt Döktü

İnsan yüzünün betimlendiği mozaiğin etrafını 1 metrekare genişliğinde açarak büyüten arkeologlar mozaiğin yılan figürleri ile devam ettiğini, toprakta kalan bölümlerde de yine altıgen biçiminde farklı motiflerin olduğunu tespit etti. Yapılan alan genişletme çalışmasının ardından yetkililer, mozaiğin üzerini kumdan bir örtüyle kapattı.

Genişletme çalışmaları sırasında taban mozaiğinin ilerlediği ve ahır olarak kullanılan binanın kamulaştırılması için müze yetkilileri Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yazı gönderse de alanda kamulaştırma yapılmadı. Belediye ekipleri de kısa süre önce üstü örtülerek koruma altına alınan bölgeyi asfaltladı.

Tepkiler Üzerine Asfalt Kaldırıldı

Daha sonra asfalt dökülmesi olayının medyada geniş yankı bulması ve gelen tepkilerin artması nedeniyle, mozaiğin giriş bölümünün üzerine dökülen asfalt kesilerek tabaka halinde kaldırıldı. Çevresi de şeritlerle kapatıldı.

Kamulaştırma Yapılacak

Bu arada, Kültür ve Turizm Bursa İl Müdürü Yrd. Doç. Dr. Abdullah Damar, kanalizasyon kazısında bulunan Roma dönemine ait mozaiğin ilerlediği ve büyük bölümünün bulunduğu ahırın kamulaştırılması için bakanlığa 5-6 kez yazı yazıldığını ve geçen eylül ayında bakanlığın ödenek tahsis ettiğini bildirdi.

Ödeneğin çıkmasının ardından yasal prosedürün başladığını kaydeden Yrd. Doç. Dr. Damar, “Konu dün İl İdare Kurulu’nda ele alındı ve kamulaştırma için kamu yararı olacağı kararı çıktı. Şu anda ikinci aşamaya geçildi. Oluşturulan kurul tarafından istimlak bedeli saptanacak ve ardından kamulaştırma gerçekleştirilecek. Daha sonra da bu bölgede arkeolojik kazı yapılacak” dedi.

Abdullah Damar, kamulaştırma işlemi beklenirken belediyenin giriş bölümünü asfaltlamasının yanlış olduğunu da kaydederek, “Arkeologlar tarafından gerekli önlem alındığı için bu asfaltlama mozaiğe zarar vermedi. Sayın bakanın talimatıyla da asfalt kaldırıldı” diye konuştu.

Mozaik Zarar Görmedi

Müze yetkilileri, mozaikle ilgili alınan tedbirler konusunda şu bilgileri verdi: “Yerin 3 metre altındaki mozaiğin yapılan asfaltlama çalışmalarından herhangi bir zarar görmesi, mevcut koruma yöntemlerinin uygulanmış olması nedeniyle söz konusu değil. Ancak yine de ihtiyaten, mozaiğin yola isabet eden bölümündeki asfalt kaldırıldı. İznik Müzesi Müdürlüğü denetiminde kaldırılan asfalt plakanın bulunduğu alan, çevresinde güvenlik tedbirleri alınarak trafiğe kapatıldı. Kamulaştırma sürecinin tamamlanmasından sonra kazı çalışmalarının sürdürülerek söz konusu mozaiğin yayılım alanının tümünün tespit edilmesi ve elde edilen veriler doğrultusunda nihai bir değerlendirilmede bulunulması planlanıyor.”