İznik’te 2000 yıllık Berberkaya Lahdi’ne Sprey Boya

Bursa’nın İznik İlçesi’nde, MÖ. 149 yılında yekpare bazalt kayadan yapılan ve Bityhnia uygarlığından kalan lahde sprey boyalarla yazı yazıldı.

Roma’da 1800 yıllık tarihi sütuna metal para ile adını kazıyan Türk öğrenciye 2200 euro para cezası kesilmişti. Fakat Türkiye’de cezaların caydırıcı olmaması yüzünden tarihi eserlere yapılan tahribat her geçen gün artarak devam ediyor.

İznik Lefke Kapısı çıkışındaki yamaçta yekpare bazalt taşından yapılan Berberkaya Lahdi, vandalların yazdıkları yüzünden büyük zarar gördü. Üzerine nerdeyse lahtin tamamını kaplayacak şekilde sprey ya da yağlı boya ile isimlerini yazanların oluşturduğu görüntü herkesin tepkisini çekiyor. Sit alanı içinde olmasına rağmen, verilen zararın cezai yaptırımların yetersizliğinden kaynaklandığını savunan turizmciler şöyle konuştu:

“İtalya’da en küçük bir zarar bile cezasız kalmıyor ve örnek oluyor. Kültür ve Tabiat Varlıkları’nı Koruma Kanunu’na göre bu tür zararı verenler 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmaları gerekiyor. Bizde izinsiz kazı yapanlar ve eşsiz sanatsal ve tarihi değere sahip lahitleri kıranlar bile tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılıyor. Bu yüzden Vandalların saldırıları devam ediyor.”

İtalya’nın başkenti Roma’da geçtiğimiz günlerde İmparatorluk Forumları’ndaki (Fori Imperiali) sütunlardan birine metal parayla adını kazıyan Türk öğrenci gözaltına alındıktan sonra 2 bin 200 euro para cezasına çarptırıldı. Geçen yıl yine aynı bölgede yer alan Kolezyum’un (Flavianus Amfitiyatrosu) duvarına adının baş harfini kazıyan kişi 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.

Berberkaya Lahdi

Halk arasında Berberkayası olarak da adlandırılan lahit, antik çağdan İznik’e kalan eserlerden en önemlisi sayılıyor. Lahtin, Bityhnia kral mezarlarından olabileceği öngörülüyor. Bu varsayıma göre Nikaia ile tek ilişkisi olan 2. Prusias, oğlu Nicomedes ile girdiği mücadele sonucu İznik’e sığınmış. Daha sonra İzmit’te öldürüldü. 2. Prusias’ın ölümü üzerine hazırlanan yekpare lahtin İznik’e getirilirken çatladığı tahmin ediliyor. Bu varsayıma göre lahdin MÖ. 149 yılına ait olduğu tahmin ediliyor. Fakat bu görüşe katılmayan sanat tarihçisi Prof. Semavi Eyice’ye göre lahit İznik’e hakim bir tepeye yerleştirilmiş depremler veya zemin kayması sonucu tepeden aşağıya yuvarlanarak olduğu yere yan yatarak göle bakan alınlığı kırılmış.

DHA