Iulius Caesar’ın Suikaste Uğradığı Yer, Açık Hava Müzesi Oluyor

Roma’da Iulius Caesar’ın (Jül Sezar) suikastının gerçekleştiği yer olduğuna inanılan çökmüş meydan, önümüzdeki yıl ilk kez halka açılmaya hazırlanıyor.

Dört Roma tapınağının ve geniş Pompeius Tiyatrosu’nun kalıntılarına ev sahipliği yapan arkeolojik alanın yenilenmesine bu ay başlanacak ve yenileme bir yıl kadar sürecek. Günümüzde turistler söz konusu arkeolojik alanı yalnızca sokak seviyesinden görebiliyor.

Roma belediye başkanı Virginia Raggi, “Bu çalışmayla birlikte alana girmeye başlayacağız ve tarihimizin izleri arasında yürüyor olacağız.” diyor. “… Salgın sona erdiği zaman yeni turistlerin ziyareti için hazırlıklar yapıyoruz.”

(Kolezyum, Gladyatör Çağının İhtişamına Kavuşacak)

Area Sacra olarak bilinen meydana gelen ziyaretçiler, ayrıca tüylü suratlarla karşılaşacaklar: Kalıntılar, kâr amacı gütmeyen özel bir barınak tarafından temizlenen, beslenen ve bakılan yüzlerce sokak kedisini barındırıyor. Resmi görevliler, planlanan yenilemenin bu “tarihi kedi kolonisi”ni etkilemeyeceğini söylüyor.

Hayvanlar bir yana bırakıldığında, alanın pek de hoş olmayan bir tarihi var. MÖ 44 yılında, 15 Mart’ta bir grup Romalı Senatör, o zamanlar diktatör olarak yönetimde bulunan Caesar’ı büyük tiyatro kompleksinde bir toplantı salonu olan Curia of Pompeius’da bıçaklayarak öldürdü. Komplocular arasında Caesar’ın yakın arkadaşı Marcus Junius Brutus de vardı. Brutus’un bu ihaneti William Shakespeare’in ünlü tarihi oyununda ölmek üzere olan devlet liderinin “Sen de mi, Brutus?” anlamına gelen “Et tu, Brute?” dediği bir sahneyle yansıtıldı.

Günümüzde turistler, MÖ 4. yüzyıldan 1. yüzyıla kadar varolan Roma yapılarının kalıntılarını görebildiği gibi, toplantı alanının temellerinin bölümlerini de hala görebiliyor. İtalya Başbakanı Benito Mussolini’nin verdiği talimat üzerine Orta Çağ evlerini yıkan işçiler, 1926’da antik meydanı yeniden keşfetti. Jason Daley’in Smithsonian dergisine 2019’da yaptığı açıklamadaki gibi Mussolini, “yer altındaki arkeolojiyi gün yüzüne çıkarmak ve somut bir şekilde diktatörlüğünü Roma İmparatorluğu’nun gücüne bağlamak için modern Roma’nın birçok bölümünü yerle bir etti.”

Area Sacra‘nın zengin tarihi ile çağdaş kedi topluluğu dışında, yenileme önümüzdeki yıl bittiğinde turistlerin görmek için can atacağı birçok şey var. Roma Today’in haberine göre İtalyan moda markası Bulgari tarafından 1,2 milyon dolar bağış alan meydanın bir açık hava müzesine dönüştürülmesi ile ulaşılabilir yaya geçitlerine, aydınlatılmış ve yükseltilmiş köprülere, bir adet asansöre ve bir müze alanına yer verilebilecek.

Alan boyunca yerleştirilen panolar, ziyaretçileri Romalı askerlerin eğitim alanı olduğu zamanlardan modern keşfine kadar upuzun bir tarihe doğru yürütecek. Arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarılan diğer eserler arasında yer alan heykeller, yazıtlar ve pişmiş toprak kaplar, bilgilendirici yazılarla birlikte gösterilecek.

Belediye başkanı Raggi, “Nihayet, Area Sacra‘ya sadece yukarıdan hayran hayran bakmak yerine, fiziksel olarak girebileceğiz.” diyor.

Kedilere gelince, endişelenmelerini gerektirecek hiçbir durum söz konusu değil. Çalışmalar, meydanın bir köşesinde yer alan kedi mabedine kadar uzanmayacak.

“Alanda devriye gezen kedilerin çoğu insanlarla iletişim kurmaya alışkın olmayan daha yabani ve utangaç kedilerden oluşuyor ve biz kesinlikle onları ziyaretçilerden uzak ve güvenli bir alanda tutmaya devam edeceğiz.” diyor gönüllülerden Fiona Shaw.

Smithsonian Magazine. 19 Nisan 2021.