İtalya’daki Kaplıcalarda Sıradışı 24 Bronz Heykel Bulundu

İtalya’da bulunan 2.300 yıllık gösterişli bronz heykel koleksiyonu, Etrüskler ve Romalılar arasındaki geçişe ışık tutuyor.

Toskana’da Etrüskler tarafından inşa edilen bir hamam ağında çamur ile binlerce yıl boyunca korunmuş “olağanüstü” bir bronz heykel koleksiyonu keşfedildi.

24 adet heykel arasında, sağlık tanrıçası Hygeia’nın yanında, koluna bir yılan sarılı uyuyan bir ephebe yer alıyor. Ephebe’ye (genelde 17-18 yaşlarında bir ergen erkek) ve Hygeia’ya yakın bir yerde bir Apollon heykeli ve çocukları ve imparatorları temsil eden bir sürü başka heykel vardı.

İtalya’daki yetkililer, antik bir Toskana kaplıcasında 2.000 yıllık olağanüstü bronz heykellerin keşfini duyurdular ve buluntuların Etrüsk uygarlığından Roma İmparatorluğu’na geçiş hakkında “tarihi yeniden yazacağını” söylediler.

Arkeologlar, Siena yakınlarındaki San Casciano dei Bagni’deki antik kaplıcada yapılan kazılar sırasında heykellere rastladılar. 42 kaplıca içeren modern spa, antik siteye yakın ve İtalya’nın en popüler spa destinasyonlarından biri.

MÖ 3. yüzyılda Etrüskler tarafından yapıldığına inanılan, içinde çeşmeler ve sunaklar bulunan hamamlar, Roma döneminde daha gösterişli hale getirildi ve Augustus dahil imparatorlar sağlık ve tedavi edici faydaları için kaynakları sık sık ziyaret ettiler.

Kültür Bakanlığı müzeler müdürü Massimo Osanna, “Siena yakınlarındaki San Casciano dei Bagni arkeolojik kazısının kutsal kaplıcalarındaki keşif, Akdeniz’de şimdiye kadarki en önemlilerden biri ve ünlü Riace bronz savaşçılarının 1972 sualtı keşfinden bu yana kesinlikle en önemlisi.” diyor.

Onları koruyan çamur sayesinde, narin yüz hatları, yazıtlar ve dalgalı tunikler giyen iki düzine heykelcik ve diğer bronz nesneler mükemmel derecede korunmuş durumda bulundu. Bakanlık, figürlerin yanı sıra altın, gümüş ve bronz olarak 5.000 sikke de ortaya çıktığını söylüyor. Ziyaretçilerin sağlıklarına şans dilemek için hamamlara bozuk para attıkları belirtiliyor.

Bakanlık, buluntuların öneminin bir kanıtı olarak, bölgede bu eserleri barındıracak yeni bir müzenin inşa edildiğini duyurdu.

Kazıyı koordine eden Jacopo Tabolli, keşfin önemli olduğunu, çünkü Etrüsk uygarlığının sonu ve Roma İmparatorluğu’nun MÖ 2. ve 1. yüzyıllar arasında günümüzün orta İtalya’sındaki genişlemesine yeni bir ışık tuttuğunu söylüyor.

Etrüsk uygarlığı, Roma’nın gelişinden 500 yıl önce İtalya’da, çoğunlukla Toskana ve Umbria’nın orta bölgelerinde gelişti. Etrüskler, Roma kültürel ve sanatsal gelenekleri üzerinde güçlü bir etkiye sahipti.

Döneme, günümüzün Toskana, Umbria ve Lazio bölgelerindeki savaşlar ve çatışmalar damgasını vurmuştu. Ancak yine de bronz heykeller, Etrüsk ve Roma ailelerinin kaplıcaların kutsal tapınağında tanrılara birlikte dua ettiklerini gösteriyor. Antik Yunan tanrısı ve sağlık tanrıçası Apollon ve İgea’nın tasvirlerini içeren heykeller, hem Etrüsk dilinde hem de Latince yazıtlar taşıyor.

Tabolli, “Kutsal alanın dışında sosyal ve iç savaşlar sürerken, tapınağın içinde büyük seçkin Etrüsk ve Roma aileleri, çatışmayla çevrili bir barış bağlamında birlikte dua ettiler.” diyor.

“Etrüskler ve Romalılar arasındaki ilişkiyi ve diyalektiği yeniden yazma olanağı, istisnai bir fırsat.”

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, iki düzine bronz heykelden bazıları tamamen insan benzeri tanrı figürleri iken, diğerleri ise termal sular aracılığıyla tıbbi tedavilere müdahale etmek için tanrılara adak olarak sunulan vücut parçaları ve organlarıydı.

Osanna, bronz heykellerin restore edildiği restorasyon laboratuvarında bir akciğeri işaret ederek, “Bu neredeyse insan içinin akciğerlerden bağırsaklara kadar olan bir röntgeni.” diyor.

“Eller gibi kulaklar ve diğer anatomik parçalar da var. Böylece tüm bu uzuvlar, şifalı sular ve tanrıların müdahalesi ile kurtarılabilecekti.”

Bakanlık, buluntunun İtalya’daki bu döneme ait en büyük bronz koleksiyonunu temsil ettiğini ve bu döneme ait sağlam kalan çoğu antik eserin öncelikle pişmiş topraktan olması nedeniyle dikkate değer olduğunu söylüyor.

Tabolli yaptığı açıklamada, “Bu, tarihi yeniden yazacak bir keşif.” diyor.

MÖ 2. ve 1. yüzyıllar arasında yerel zanaatkarlar tarafından yapıldığına inanılan 24 heykelin yanı sıra bölgede keşfedilen sayısız adak sunusunun ilk analizi, kalıntıların belki de orijinal olarak seçkin Etrüsk ve Roma ailelerine, toprak sahiplerine, yerel lordlara ve Roma imparatorlarına ait olduğunu gösteriyor.

Keşif, Riace bronz savaşçılarının güney Calabria açıklarındaki sularda eğlence amaçlı bir dalgıç tarafından bulunmasından ve İtalya’nın en muhteşem arkeolojik buluntularından biri haline gelmesinden 50 yıl sonra gerçekleşti. Şu anda Reggio Calabria’daki ulusal arkeoloji müzesinde sergilenmekte olan 5. yüzyıl bronzları, dalgalı kasları ve karmaşık, kıvırcık sakalları olan, gerçek boyutta iki çıplak Yunan savaşçıya sahip.

The Associated Press. 8 Kasım 2022.

The Guardian. 8 Kasım 2022.