İtalya’da 1500 Yıllık ‘Vampir Mezarı’ Bulundu

İtalya’da bulunan ve MS 5. yüzyıla tarihlenen “vampir mezarında”, 10 yaşında ölen çocuğun tekrar dirilmemesi için önlemler alınmış.

10 yaşındaki bu çocuğun ağzına bir taş yerleştirilmişti ve bu sayede tekrar dirilerek hastalığı yayamayacağına inanılıyordu. C: David Pickel/Stanford University

İtalya’daki bir Antik Roma bölgesinde bulunan 10 yaşındaki bir çocuk iskeleti, muhtemelen sıtma olan çocuğun tekrar dirilmemesi ve hastalığını yaşayanlara bulaştırmaması için önlemler alındığını gösteriyor.

Çocuk iskeletinin ağzına kasıtlı olarak büyük bir taş konulmuş. Araştırmacılar bu taşın, hastalığı ve vücudun kendisini içeren bir çeşit ritüelin bir parçası olarak ağza yerleştirildiğini düşünüyor.

Arkeolog David Soren, “Daha önce hiç böyle bir şey görmedim. Son derece ürkütücü ve garip. Yerel halk bunu “Lugnano’nun Vampiri” olarak adlandırıyor.” diyor.

(Polonya’daki Ortaçağ Mezarlığında Sağlıklı Vampir Mezarları Var)

Söz konusu mezar, ölümcül sıtma salgınının yayıldığı ve birçok bebeği ve küçük çocuğu öldürdüğü 5. yüzyıla tarihlenen La Necropoli dei Bambini ya da Bebek Mezarlığı’nda bulundu. Genç kurbanların cesetleri, aslen MÖ 1. yüzyılın sonunda inşa edilmiş ve daha sonra terk edilmiş bir Roma villası yerine gömülmüştü.

Şimdiye kadar, arkeologlar mezarlığın özellikle bebekler, küçük çocuklar ve doğmamış fetüsler için belirlenmiş olduğuna inanıyorlardı. Zira daha önceki kazılarda, 50’den fazla iskelet ortaya çıkarılmıştı ve bunların en yaşlısı 3 yaşında bir kız çocuğuydu.

Yaşı diş gelişimlerine göre belirlenmiş, ancak cinsiyeti bilinmeyen 10 yaşındaki çocuğun keşfi, mezarlığın daha büyük çocuklar için de kullanılmış olabileceğini düşündürüyor.

Biyoarkeolog Jordan Wilson, “Mezarlığın henüz kazmadığımız bölümleri var, yani daha büyük çocuklar bulabilir miyiz bilmiyoruz.” diyor.

Bölgedeki kazıları yürüten David Pickel, keşfin, yaklaşık 1.500 yıl önce Umbria’yı sarsan yıkıcı sıtma salgını ve topluluğun buna cevabı hakkında daha fazla bilgi verme potansiyeline sahip olduğunu söylüyor.

“Bu çocuğun yaşı ve gömülme şekli göz önüne alındığında, anormal bir mezarlık içinde bir anomaliyi temsil ettiğini görüyoruz. Bu, Lugnano’daki çocuk mezarlığının ne kadar eşsiz olduğunu da gösteriyor.”

10 yaşındaki çocuk iskeleti, şimdiye kadar 5. yüzyıla tarihlenen bu mezarlıkta bulunan en yaşlı insan kalıntısı. C: David Pickel/Stanford University

Hastalık kontrolü olarak büyücülük

Buradaki daha önce yapılan kazılarda, bebek kemiklerinin yanında, kuzgun pençeleri, kurbağa kemikleri, külle dolu bronz kazanlar ve kurban edilmiş gibi görünen köpek kalıntıları gibi genellikle cadılık ve büyücülükle ilişkilendirilen objeler bulunmuştu. Buna ek olarak, 3 yaşındaki kızın iskeletinin ellerine ve ayaklarına ağırlık olarak taşlar konmuştu. Bu uygulama, ölenleri mezarlarında tutmak için tarih boyunca farklı kültürlerin kullandığı bir uygulamaydı.

Soren, “Romalıların bununla çok ilgili olduklarını biliyoruz ve kötülüğün ortaya çıkmasını önlemek için cadıları kullanıyorlardı.” diyor.

(Bütün Sıradışı Mezarlar Vampir veya Zombilere Ait Olmayabilir)

Soren, bu durumda, Lugnano’da ortaya çıkarılan bebeklerin ve çocukların içine düştüğü kötülüğün sıtma  olduğunu söylüyor. Kazı yapılan kemiklerin birkaçının DNA testi de bu teoriyi destekliyor.

Henüz 10 yaşındaki çocuk iskeletine DNA testi yapılmasa da, sıtmanın bir yan etkisi olan apseli bir dişe sahip olması, onun da sıtma hastalığına yakalandığına işaret ediyor.

Bu çocuk, yaz boyunca mezarlıkta ortaya çıkarılan beş yeni mezardan biriydi. İskeleti, Roma İtalya’sına özgü ‘alla cappuccina’ tarzı bir gömme biçimi olan bir duvara yaslanmış iki büyük çatı kiremitinin oluşturduğu bir derme çatma mezarın sol tarafında yer alıyordu.

Vücudu yan yatırılarak gömüldüğü için çocuğun çenesi, vücudun çürümesi sırasında doğal olarak açılamazdı. Bu da ağzındaki taşın ölümden sonra kasıtlı olarak koyulduğunu gösteriyor. Taşın yüzeyindeki diş izleri de kasıtlı olarak yerleştirildiğine dair daha fazla kanıt sağlıyor.

10 yaşındaki çocuk, ağzında bir taş ile bulunan bu bölgedeki ilk mezardı. Ancak buna benzer ölü gömme şekilleri daha önce farklı yerlerde de belgelenmişti. Örneğin 2017 yılında İngiltere’de bulunan bir mezarda, 3-4. yüzyıllarda yaşamış yetişkin bir erkeğin dili yerinden çıkarılmış ve yerine bir taş konmuştu.

Bu tür mezarlara genel olarak vampir mezarları deniyor ve ölülerin tekrar dirilmemesi amacıyla yapıldığı düşünülüyor. Tarih boyunca bulunan diğer vampir mezarlarında ölülerin kalbine kazık çakmak gibi uygulamalar da görülmüştü.

Araştırmacılar, “Bu, özellikle Roma dünyasındaki farklı kültürlerde çeşitli biçimlerde gördüğümüz, sıradan bir insanın ölümden geri dönüp, hastalıkları yaymaya çalışacağına dair bir korku olduğunu gösteren çok sıradışı bir ölü gömme uygulaması.” diyor.

Science Daily. 12 Ekim 2018.