İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde Görülmesi Gereken 20 Mezartaşı

Sayısız eseri ile Türkiye’nin eşsiz müzelerinden biri olan İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde sergilenmekte olan mezartaşlarından ilginç olanları bu listede derledik. Açıklama kısmına ise müzedeki etiketlerini yazdık.

1-Yeni Krallık Dönemi. MÖ. 1550-1070. Luksor

Marangozlar loncası üyelerinin ortak mezarına ait. Üstte, solda elinde iki buğday başağı arasında doğramacı kalemi tutmakta olan Amon-Mose ve karısı oturmakta. Karşılarında oğulları Honsu her ikisine armağan sunmakta. Sağda anne ve babasına kurban sunan Neferonpet görülmekte. Altta, oturmuş bir çifte oğulları ve kızları armağanlar sunmakta.

2-Ptolomeler Dönemi. MÖ. 332-30. Mısır

Tanrı Min-re’nin rahibelerinden Takerseb’in tanrılara (Sağdan; Osiris, Min, Horus, Anubis, İsis ve Metis) kurban sunuşu.

3- Yeni Krallık Dönemi. MÖ. 1550-1070. Mısır

Memfis Plah Tapınağı sanatçılarından Yeye ve Neye’ye ait. Tanrı Osiris’e ve ölülere armağan sunulması.

4- Titus Flavius Surillio’nun Mezar Steli 

Roma Dönemi. MS. 3. Yüzyıl başı.

“Ölülerin tanrısal ruhlarına, Titus Flavius Surillio, yardımcı, dindarsağdık II. Lejyonun sancaktarı. 18 yıl askerlik yaptı, 40 yıl yaşadı. Aynı lejyondan sancaktar Aurelius Zanaks (bu steli) layık olan meslaktaşına (dikti). ”

5- Geç Helenistik-Erken Roma Dönemi. Nikomedia (İzmit)

“Hygeia (bu mezarı) annesi Artemeisia ve Acyda ve Iulius … için (yaptı). Elveda.”

6- Lukius, Alypos ve Khrysa’nın Mezar Steli 

Nikomedia (İzmit). Roma Dönemi.

“Publius bu mezar anıtını kardeşi Lukius ve Alypos’un anısına ve hayatta olan annesi Khrysa için hazırladı. Elveda.”

7- Narkissos’un Mezar Steli 

Sinope (Sinop). Roma Dönemi. MS. 2. Yüzyıl sonu – 3. Yüzyıl başı.

“Bu mezar değil tek bir dikili taştır: Bir zamanlar pek çok hayır duası alan Narkissos’un işareti. İyiydi ve birçok meziyeti vardı; kalbinde gerçekten Pulios’lu Nestor’un belagatine de sahipti. Ey her şeye boyun eğdiren kıskançlık! Böyle insanları yok etmen yüzünden Hades’i değil, seni kötü bir şekilde sınıflandıracağım.”

8- Piramit Biçimli Mezar Steli 

Sinope (Sinop). Arkaik Dönem. MÖ. 5. Yüzyılın ikinci çeyreği.

“Karia’lı Nadüs’ün kızının anıtıyım. Geçerken dur ve merhamet et; stel ve bu anıt, (kızımın), bakir gençliğin çiçeğini terk edip, tek çocukken babasından ayrılmasıyla (dikildi).”

9- Gladyatör Mezartaşı

Roma Dönemi. MS. 2. Yüzyıl. Tralles (Aydın)

“(Ben) Mentor, ünlü stadiumlarda herkesi yenip kadere göre öldüm. Hüçlü Moira beni Hades’e sürükledi ve şimdi bu mezarda yatıyorum. Hayatım Amarantos’un kanlı ellerinde son buldu.”

10- Narkissos’un Mezar Steli 

Roma Dönemi. MS. 2-3. Yüzyıl. Thessalonike (Selanik)

“T(İberius) Flavius Saturos (bu) anıtı Sunetos’un oğlu, Lakedaimonia’lı Sekutor Nikephoros, diğer adı ile Narkissos’un anısı için kendi parasıyla (yaptı):

(yolcu) – “Elveda Narkissos!”

(Narkissos) – “Sana da elveda, her kimsen!”

11- Dioskourides’in Mezar Steli 

Sidon (Sayda, Lübnan). Helenistik Dönem.

“Ey Eksaboos’un oğlu Psidia-Balboura’lı Dioskourides, müttefik kuvvetlerin sancaktarı, iyi adam, elveda. Kardeşi Keraios (bu yazıtı) diktirdi.”

12- Daskylaion. Anadolu-Pers Dönemi. MÖ. 5. Yüzyıl

13- Veda Sahneli Mezar Steli 

Amisos (samsun). Klasik Dönem. MÖ. 5. Yüzyıl sonları.

14- Attika Tipi Mezar Taşı 

“Nikon oğlu Thrason”a aittir. Beyazıt. Helenistik Dönem. MÖ. 3. Yüzyıl ikinci yarısı.

15- Trakya Süvarisi Betimli Mezar Taşı 

Şehzadebaşı. Geç Helenistik Dönem. MÖ. 1. Yüzyıl – MS. 1. yüzyıl

16- Eubios Kızı Platthis’in Mezartaşı 

Beyazıt. Helenistik Dönem. MÖ. 3. Yüzyıl – 2. yüzyıl

Kabartmada görülen şemsiye motifi doğu geleneklidir.

17- Romalı Asker (Lejyoner) Aurelius Surus’un Mezartaşı 

Beyazıt. Erken Roma Dönemi. MS. 1. Yüzyıl.

“Yeraltı tanrılarına vaktiyle 18 yıl hizmet veren, 40 yıl yaşayan I. Lejyon dindar ve sadık hizmetkarı borazancı Aurelius Surus’a, mirasçısı ve Lejyon arkadaşı Suriyeli Septimius Vibianus (bunu) hediye etti. Göreve bağlılığı ile övüldü.”

18- Menephron Oğlu Astronomi Bilgini Theodotos’un Mezartaşı 

Beyazıt. Helenistik Dönem. MÖ. 2. Yüzyıl.

Klinede uzanmış bilgin elindeki sopa ile küreye dokunmakta. Mezartaşının sol üst köşesindeki güneş saati bilginin astronomi ile ilgili olduğuna işaret etmekte. Erkek ile kadının kişisel eşyaları raf üzerinde görülmekte. Karı-koca için hazırlanan mezartaşına önceden ölen erkeğin adı yazılmıştır.

“Menephron oğlu Theodotos’a selam”

19- Lollia Salvia’nın Mezartaşı 

Unkapanı. Helenistik Dönem. MÖ. 2. Yüzyıl – 1. yüzyıl

Kabartmadaki betimlerden kadının varlıklı olduğu anlaşılır.

20- Apollonios’un Kızı Stratonika’nın Mezartaşı 

Altıyol. Helenistik Dönem. MÖ. 3. Yüzyıl.

“Stratonika, A……’nın kızı. Bu mezartaşı, gelinlik çağında ölen, anasıyla adaş olan Stratonika’nındır. Öldürücü Moira’nın hısmına uğradı; düğün türküleri yakacağına, Hades’e yolcu etti nişanlısı Peuthes (onu). Ben Apollonios ise, ey bilge yolcu, (kızın) babası, gerçeği söylüyorum ve (işte) (kızın) annesi ağıt yakıyor taze ıstıraplarına; Sevdiği birini kaybedince hani nasıl garkolursa acıya bir yakını (işte öyle) acı içinde şimdi tüm Khalkedon halkı.”