İspanyolların Yerlilere Yenildiği Savaşa Ait Toplar Bulundu

Arizona’da 1541 yılına tarihlenen bir alanda keşfedilen iki top, ABD’de bulunan en eski ateşli silahlar olabilir. Bu toplar, İspanyolların bir savaşta mağlup olduktan sonra terk ettiği silahlardı.

Arizona’da yapılan yeni bir araştırma, 16. yüzyıla ait iki topun, ABD’de keşfedilen en eski ateşli silahlar olabileceğini ortaya koydu. Arkeologlar, bu topları, 480 yıldan daha uzun bir süre önce İspanyollar tarafından kurulan küçük bir kasaba olan San Geronimo III (Suya olarak da bilinir) adlı alanda kazılar sırasında buldu. Her iki ateşli silah da, İspanyol kâşif Francisco Vázquez de Coronado tarafından yönetilen bir keşif sırasında buraya getirilmişti.

Coronado ve grubu, 1539 ile 1542 yılları arasında günümüzde Meksika olan bölgeden yola çıkarak Arizona, New Mexico, Teksas ve Kansas eyaletlerinin bulunduğu yerlere kadar ilerledi. Bu dönemde, İspanyol işgalciler, Mezoamerika ve Peru’nun büyük kısmını işgal ederek Aztek ve İnka medeniyetlerini yok etmişlerdi.

(İlgili: Franklin Seferinde Yamyamlığa Maruz Kalan Kaptan Belirlendi)

Bu keşif gezisinde, zenginlikler bulmayı, Doğu Asya’ya daha hızlı bir rota keşfetmeyi ve sonunda yerel halkı köleleştirmeyi planlanıyordu. Araştırmacıların International Journal of Historical Archaeology dergisinde yayımlanan çalışmalarına göre, keşif gezisinde 1541 yılında San Geronimo III kasabası kuruldu, ancak burada Yerli Amerikalıların direnişiyle karşılaşıldı. Bu direniş bir savaşa yol açtı ve İspanyolların kasabadan kaçmasına neden oldu. Toplar bu esnada terk edildi.

2020 yılında arkeologlar tarafından keşfedilen ilk top, oldukça iyi korunmuş durumdaydı ve savaş sırasında ateşlenmediği düşünülüyor. Çalışmanın ortak yazarı ve kazıya liderlik eden bağımsız araştırmacı Deni Seymour, topların üzerinde barut kalıntısının bulunmadığını belirtti: “Bu alandaki savaş o kadar hızlı gelişmiş görünüyor ki, top operatörleri topa erişip yükleyememiş ve ateşleyememiş.”

2024 yılının Mart ayında bulunan ikinci top ise tamamen farklı bir durumdaydı. Bu topun namlusu patlamıştı.

“Bu top savaş sırasında ateşlenmiş ve namlusu bu sırada patlamış” diyor Seymour. “Muhtemelen direnişçileri püskürtmek için çok fazla barut koymuşlardı.”

Her iki top da hackbut veya hook gun olarak bilinen hafif bronz toplardı ve karada taşınması nispeten kolaydı. Toplar, her bir atışta 86 saçma tanesi taşıyan bir tür saçma ile doldurulmuş olabilir. Seymour ve makalenin ortak yazarı William Mapoles, “Bu yük, hafif zırhlı Yerli savaşçıların oluşturduğu bir gruba karşı yıkıcı bir etki yaratmış olmalı” diye yazıyor.

Araştırmacılar ayrıca, “Tek bir saçma bile, isabet ettiği yere bağlı olarak bir kişiyi etkisiz hale getirebilir. Bu kadar çok saçma, saldırganlara bir eşekarısı sürüsü gibi gelmiş olmalı” diye ekliyor.

İspanyollar, kasabayı savunmak için yalnızca toplara bel bağlamamıştı. Arkeologlar, bakır ve demirden yapılmış tatar yayı okları, kılıçlar, hançerler ve zırh kalıntıları da buldular. Ancak bu silahlara rağmen İspanyollar yenilgiye uğradı ve keşif gezisi başarısızlıkla sonuçlandı. Araştırmacılara göre, Meksika’daki İspanyollar, bu bölgede kalıcı bir varlık oluşturmayı ancak 1690’larda tekrar denediler.

New Mexico Üniversitesi’nden araştırmacı Matthew Schmader, bu keşfin, “Yerli halkların başından itibaren dışarıdan gelenlere karşı organize bir direniş gösterdiğini” ortaya koyduğunu belirtiyor.

Live Science. 16 Aralık 2024.

Makale: Seymour, D. J., & Mapoles, W. P. (2024). Coronado’s Cannon: A 1539-42 Coronado Expedition Cannon Discovered in Arizona. International Journal of Historical Archaeology, 1-27.