İspanya’daki Mağarada Bir Kızın 7.000 Yıllık Mezarı Bulundu

İberya’da bir Neolitik mağarada bulunan 13 yaşındaki kızın mezarı, bölgedeki ölü gömme geleneklerini 1.000 yıl daha öncesine çekti.

İspanya’daki bir mağarada insan kalıntılarını inceleyen arkeologlar, bir kişinin mezarının İberya’daki en eski Neolitik cenaze töreni alanı olduğunu söylüyor.

Mağaradaki bazı kalıntıların 7.000 yıldan daha eski olması, onları sağlam bir şekilde Erken Neolitik döneme yerleştiriyor. Kalıntıların etrafında Neolitik seramiklerin varlığı, diğer Neolitik mezarlarda cenaze adakları olarak seramik kaplar kullanıldığından, kalıntıların kasıtlı olarak oraya yerleştirildiğini düşündürüyor.

İspanya’nın kuzeyindeki modern Burgos şehrinin yakınında yer alan sitenin adı Galería del Sílex. Mağara sistemi —Sierra de Atapuerca— eski insanlar tarafından Tunç Çağı’nın sonuna kadar kullanıldı. Mağaranın girişi kapandığında burası tam anlamıyla bir zaman kapsülüne dönüştü.

(İlgili: Antik DNA, Neolitik Dönem Aile Ağacını Ortaya Çıkardı)

İberya’daki mağaraların, Neolitik dönemde orada yaşayan insanlar için birçok amaca hizmet ettiği görülüyor; Yalnızca Sierra de Atapuerca mağara sisteminde, El Portalón mağarası iskan için ve Cueva del Mirador ise koyun tutmak için kullanılmıştı.

Sierra de Atapuerca 1972’de yeniden keşfedildi ve kalıntılar 1979’da bulundu. Ancak şimdi arkeologlar, sistem içindeki ölü gömme yeri olan Galería del Sílex’teki erken Neolitik kalıntıların bazılarını daha kesin bir şekilde tarihlendirdiler.

Galería del Sílex, Neolitik insanlar tarafından iskan edilmişti ve mağaranın ayrı bir bölümü, ölüleri yerleştirmek için kullanılmıştı. Mağarada 53 pano gravür ve resim, ocaklar ve binlerce insan ve hayvan kalıntısı bulundu.

Galería del Sílex’te bulunan bazı kalıntılar, Neolitik kalıntılardan daha gençti. Mağaranın “Sima A” bölümünde bulunan iki kişinin, mağaradaki 15 metrelik bir girintiye düşen talihsiz Tunç Çağı mağara kaşifleri olduğu düşünülüyordu. Ancak daha yeni tarihlemelere göre, sahadaki Neolitik seramikler bazı kalıntıların kasıtlı olarak yerleştirildiğini öne sürüyor.

Kalıntıların radyokarbon tarihlemesi, bireylerden birinin, yaklaşık 13-14 yaşlarında bir kızın MÖ 6. binyıla tarihlendiğini buldu. Kalıntılar, İberya iç kesimlerinde bulunan en eski kalıntılardan bazılarını oluşturuyor ve daha önce bilinenlerden 1.000 yıl daha eski olması sebebiyle en eski Neolitik mezarlık alanı olma özelliğini taşıyor.

Ancak mağara girintisindeki diğer birey, yaklaşık 4.000 yıl önce, Tunç Çağı’na aitti. Kalıntıların kasıtlı olarak oraya konduğunu gösteren herhangi bir Tunç Çağı eseri olmadığı için ekip, orijinal açıklamanın muhtemelen doğru olduğunu öne sürüyor: İnsan kalıntıları, Galería del Sílex’te talihsiz ve tesadüfi bir sonla karşılaşan dönemin bir kaşifine ait olmalı.

Gizmodo. 16 Ağustos 2023.

Makale: Molina-Almansa, A., Conde-Valverde, M., Ortega, A. I., García-González, R., Rodríguez, L., Alday, A., … & Martínez, I. (2023). Early Neolithic human remains from Galería del Sílex in Sierra de Atapuerca, Burgos, Spain. Quaternary Science Reviews, 315, 108256.