İnternetten Fosil Alan Araştırmacı Yeni Bir Dinozor Türü Keşfetti

Güney Dakota’da, asteroit çarpmasından hemen önce yaşayan “cehennemden gelen tavuk” dinozoruna ait fosil keşfedildi.

Bir yüksek lisans öğrencisi, internet üzerinden bir sınıf projesi için fosil satın aldıktan sonra daha önce hiç görülmemiş bir dinozor keşfetti.

PLOS One dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, “Cehennemden firavunun şafak tavuğu” lakaplı gagalı dinozor, Kretase döneminin sonlarında (100,5 milyon ila 66 milyon yıl önce) Dünya’da dolaşıyordu ve Hell Creek Formasyonunun Güney Dakota bölümünde (yaklaşık 65,5 milyon yıl öncesine tarihleniyor) bulundu.

Oklahoma Eyalet Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan çalışmanın baş yazarı Kyle Atkins-Weltman, ilk araştırma projelerinden birini tamamlamak için gereken kemikleri bulamadığında 2020 yılında 5.000 dolara dört fosil satın aldığını söylüyor.

(İlgili: İlk Dinozorlarla Birlikte Diğer Canlılar da Hızla Büyüyordu)

Arka bacak fosillerine göre bu fosil, cassowary benzeri Anzu wyliei “cehennemden gelen tavuk” lakaplı bir dinozora ait olmalıydı. Ancak, Atkins-Weltman fosilleri tarattığında, bunların tanımlanamayan bir türden olduklarını keşfetti.

Atkins-Weltman, “Kalbimin hızlandığını hissettim. Bu gerçekten kariyerimin bu kadar başlarında benim başıma mı geliyor?”

Dikkatli bir incelemeden sonra Atkins-Weltman, yeni türe “Eoneophron infernalis” adını verdi. Eoneophron, “şafak” anlamına gelen Yunanca “eos” kelimesi ve “firavun tavuğu” olarak da adlandırılan Mısır akbabalarının cins adı olan “Neophron” kelimesini birleşimiydi. Firavunun tavuğuna yapılan atıf, Atkins-Weltman’ın tavuk takma adını Anzu wylieii olarak kullanması ve aynı zamanda yakın zamanda ölen evcil hayvanı Nil monitör kertenkelesi olan “Firavun”u onurlandırması anlamına geliyordu.

Otizmi olan Atkins-Weltman, “O, hayatımın önemli bir parçasıydı. Duygusal bir destek hayvanıydı. Bilim insanı olmanın ve tüm stresle ve beraberinde gelen her şeyle başa çıkmanın en zor kısımlarından geçmeme yardımcı oldu.” diyor.

“Infernalis” tür adı, Hell Creek Formasyonuna bir atıfken, Anzu wylieii “cehennemden gelen tavuk” referansını tamamlayan Latince “cehennem” kelimesinden türetildi.

Eoneophron infernalis, Caenagnathidae familyasından Anzu wylie’nin yakın bir akrabası ve her ikisi de uzun, ince uzuvlar ve dişsiz gagalarla karakterize oviraptorozorlar. Anzu wylie yaklaşık 200 ila 300 kilogram ağırlığındayken, Eoneophron infernalis yaklaşık 78 kg ağırlığındaydı.

İki dinozoru ayıran tek şey boyut değildi. Astragalus ve kalkaneus ayak bileği kemikleri her iki cehennem tavuğunda da kaynaşmışken, E. infernalis’te tibiaya da kaynaşmışlardı. Çalışma yazarları, fazladan kaynaşmanın yeni türlerin koşarken streslerle daha iyi başa çıkmalarını sağlamış olabileceğini öne sürüyorlar.

E. ınfernalis, Atkins-Weltman’ın bağışlamasının ardından Pittsburgh’daki Carnegie Doğa Tarihi Müzesi’nde tutulacak. Atkins-Weltman fosillerin satın alınması konusunda açık görüşlü olsa da fosillerin ticarileştirilmesinin sorunlu olduğunu da sözlerine ekliyor. “Özel olarak tutulan fosiller, eğer erişilebilir değilse, bilim açısından fiilen yararsız”

Kemikleri incelemek, araştırmacıların asteroitin dinozorların çoğunu yok etmeden önceki dönemde Kretase’nin sonundaki dinozorların çeşitliliğine ışık tutmasına yardımcı oluyor. Atkins-Weltman, dönemin son 2 milyon yılında tyrannosaurlar ve lambeosaurinler gibi dinozor gruplarında bir düşüş olduğunu söylüyor — asteroit öncesi dinozor düşüşü hala tartışılıyor. Bununla birlikte, E. infernalis, A. wylie’nin varlığı ve aynı anda yaşayan şu anda tanımlanmamış üçüncü bir türün kanıtı, düşüşün caenagnathidlere yansımadığını gösteriyor.

“Diğer gruplar sıkıntı çekerken bu grup istikrarı ve çeşitliliği korumuş gibi görünüyor. Benim tahminime göre onlar hepçil canlılardı ve çok yönlüydüler, hayatta kalabilmek için besin kaynaklarını değiştiriyorlardı.”

Live Science. 24 Ocak 2024.

Makale: Atkins-Weltman, K. L., Simon, D. J., Woodward, H. N., Funston, G. F., & Snively, E. (2024). A new oviraptorosaur (Dinosauria: Theropoda) from the end-Maastrichtian Hell Creek Formation of North America. Plos one, 19(1), e0294901.