İnsanların Daha Önce Bilinmeyen Bir Dokunma Duyusu Keşfedildi

Araştırmacılar, kıl folikülü hücrelerinin, derideki eşdeğer hücrelere göre daha yüksek oranda dokunmaya duyarlı reseptör içerdiğini buldu.

Önceleri yalnızca derideki ve kıl köklerinin etrafındaki sinir uçlarının bu hissi iletebileceği düşünülüyordu.

Bilim ilerledikçe, diyabet hastaları ile genel nüfus arasında ses izlerinde farklılıklar bulmaktan, insan kafasının içinde yepyeni organlar fark etmeye kadar, insan vücudu hakkında sürekli yeni şeyler öğreniyoruz.

Artık bu listeye daha önce farkında olmadığımız yeni bir dokunma duyusunu da ekleyin. İnsanlar dokunmayı esas olarak derinin üst katmanındaki reseptörler ve kıl köklerini çevreleyen deride kılların hareketini algılayan reseptörler aracılığıyla hisseder.

Bununla birlikte, insan derisi ve kıl köklerinin tek hücreli RNA dizileme verilerini analiz eden bir ekip, kıl foliküllerinin beklenenden daha yüksek oranda dokunmaya duyarlı reseptör içerdiğini buldu.

(İlgili: Bir Bilim İnsanına Göre İnsanların Özgür İradesi Yok)

Bu ilgi çekiciydi ve ekip daha sonra insan kıl folikülü hücreleri ve duyusal sinir hücrelerinden oluşan ortak kültürler oluşturdu. Daha sonra kıl folikülü hücrelerini uyardılar ve bunun bitişik duyusal sinir hücrelerini aktive ettiğini buldular. Uyarıldıktan sonra hücreler sinir hücrelerine bir sinyal iletiyordu, ancak ekip bunun nasıl olduğunu bilmiyor. Kıl folikülü hücrelerini kültürde analiz ettiklerinde, nörotransmiter serotonin ve histamin salgıladıklarını buldular.

Ekip makalelerinde, “Farklı sinyal moleküllerinin salınımının, folikülü çevreleyen farklı duyu nöronları ile etkileşimi ve iletişimi kolaylaştırıyor olması muhtemel, bu da sinir sistemi ve beyinde çeşitli fiziksel ve duygusal etkilere yol açıyor.” diyor.

Duyusal bir sinir ucu (yeşil) ile çevrelenmiş bir insan saç folikülü (pembe). C: Julia Agramunt

Bu vericilerin reseptörleri duyusal sinir hücrelerinde bloke edildiğinde, bitişik folikül hücreleri uyarıldığında artık yanıt vermiyorlardı, bu da kıl foliküllerinin dokunma hissini gerçekten de bu şekilde ilettiğini düşündürüyor.

Araştırmanın kıdemli yazarı Dr. Claire Higgins, “Bu şaşırtıcı bir bulgu, çünkü kıl folikülü hücrelerinin hafif dokunuşu işlemede neden bu role sahip olduğunu henüz bilmiyoruz. Kıl folikülü çok sayıda duyusal sinir ucu içerdiğinden, şimdi kıl folikülünün bilinmeyen ama benzersiz bir mekanizma için belirli duyusal sinir türlerini aktive edip etmediğini belirlemek istiyoruz.” diyor.

Aynı deneyleri deri hücreleri üzerinde tekrarlayan ekip, bu hücrelerin histamin salgıladığını ancak serotonin salgılamadığını tespit etti. Bu keşif kendi başına uygulamalara sahiptir.

Higgins, “Derideki histamin egzama gibi iltihaplı deri rahatsızlıklarına katkıda bulunduğundan ve her zaman mast hücreleri olarak adlandırılan bağışıklık hücrelerinin tüm histamini salgıladığı varsayıldığından bu oldukça ilginç. Çalışmamız, histamin salınımında deri hücreleri için yeni bir rol ortaya çıkarıyor ve egzama araştırmaları için potansiyel uygulamalar sunuyor.” diyor.


IFL Science. 1 Kasım 2023.

Makale: Agramunt, J., Parke, B., Mena, S., Ubels, V., Jimenez, F., Williams, G., … & Higgins, C. A. (2023). Mechanical stimulation of human hair follicle outer root sheath cultures activates adjacent sensory neurons. Science Advances, 9(43).

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Tarih bölümü mezunu. Antik Çağ Tarihinde yüksek lisans yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login