İnsanlar 42.000 Yıl Önce Keseli Hayvanları Uzaklara Taşımış

Sahul olarak bilinen paleo kıtanın ilk sakinleri, bölgenin ikonik hayvanlarından bazılarını yüzlerce kilometre uzaktaki adalara götürmüş olabilir.

Avustralya, Tazmanya, Yeni Gine ve yakındaki diğer adalardan oluşan Sahul, bazıları 42.000 yıl önce Endonezya’ya taşınmış gibi görünen keseli hayvanlarıyla ünlü.

İnsanların Avustralya’ya ilk olarak nasıl ve ne zaman ulaştıklarını belirlemeyi amaçlayan yeni çalışmanın yazarları, Wallacea olarak bilinen ada grubunun arasında yer alan Tanimbar Adaları’ndaki bir kaya sığınağını inceledi.

Güneydoğu Asya kıta sahanlığı – Sunda olarak bilinir – ile Sahul arasında basamak zinciri oluşturan Wallacea, yaklaşık 50.000 yıl önce Avustralya’nın kolonizasyonunu kolaylaştırmıştı, fakat bu erken yolcuların bölgeden tam olarak hangi rotayı izlediği konusu hala tartışmalı.

(İlgili: Modern Dingolar, Köpek Irklarıyla Çok Az Ortak Soya Sahip)

Elivavan olarak bilinen kaya sığınağı, 42.000 yıl öncesine tarihlenen bir tortu katmanında insan yerleşiminin kanıtlarını ortaya koyarak birçok sürpriz sundu. Wallacea’daki diğer adaların bu dönemde insan yerleşimine sahip olduğu bilinse de, Tanimbar Adaları’nın uzak konumu, Pleistosen döneminde insanların bu Endonezya bölgesine ulaşma kapasitesine sahip olup olmadığı konusunda belirsizlik yaratıyordu.

Çalışma yazarlarına göre, eski denizciler, bölgedeki adaların çoğunun 50 kilometreden daha az genişlikteki dar denizlerle ayrılması nedeniyle, “basit denizcilik teknolojisi” kullanarak Wallacea’nın büyük kısmına yayılmış olabilirler. Ancak, Tanimbar en yakın komşu adadan 100 kilometreden daha fazla uzaklıkta ve sadece “ileri denizcilik teknolojisi” ile ulaşılabilirdi.

Ancak Elivavan’da insan varlığından daha şaşırtıcı olan, keseli hayvan – ya da makropod – kemiklerinin keşfi oldu. Araştırmacılara göre, bu hayvanların Tanimbar Adaları’nda bilinen bir kaydı yok, bu da onları Sahul’dan getirilmiş olabilecekleri ve 17. yüzyılda ilk Avrupalıların gelişi öncesinde avlanarak yok edilmiş olabilecekleri şüphesini doğuruyor.

“Bu makropodların varlığı, adaya nasıl geldikleri – doğal veya insan kaynaklı yollarla – ve daha sonra neden ortadan kayboldukları hakkında soruları gündeme getiriyor” diye yazıyor araştırmacılar.

Tanimbar Adaları, Sahul’un antik kıyı şeridinden yaklaşık 250 kilometre uzaklıkta olduğuna göre, insanları bölgeye getiren gelişmiş yelkenli gemilerin aynı zamanda memelilerin Okyanusya’dan Wallacea’ya ihracatını da mümkün kıldığı anlaşılıyor.

“Şu anda, insanların hayvan taşımasıyla ilgili bilinen en eski kanıt, Sahul’dan taşınan ve 24.000 yıl öncesine tarihlenen Yeni İrlanda’daki Matenbek’ten kurtarılan cuscus (Phalanger orientalis)” diye açıklıyor çalışma yazarları.

Keseli hayvanların 42.000 yıl önce Tanimbar’a nasıl geldiğine dair sağlam bir sonuca varmak için yeterli kanıt olmasa da araştırmacılar şöyle söylüyor: “Eğer Elivavan’da bulunan makropodlar antropojenik yollarla getirilmişse, bu, hayvanların insanlar tarafından yer değiştirdiğine dair en eski kanıtı temsil eder.”

IFL Science. 19 Temmuz 2024.

Makale: Kaharudin, H. A., O’Connor, S., Kealy, S., & Ririmasse, M. N. (2024). Islands on the edge: 42,000-year-old occupation of the Tanimbar islands and its implications for the Sunda-Sahul early human migration discourse. Quaternary Science Reviews, 338, 108834.