İnsanlar 18.000 Yıl Önce Cassowary Civcivlerini Yetiştiriyordu

Yeni Gine’de eski cassowary yumurta kabuklarını inceleyen araştırmacılar, keskin pençeli kuşun evcilleştirildiğine dair işaretler buldular.

Eski embriyoların/civcivlerin gelişim aşamasını belirlemek için yumurta kabuklarını kullanan uluslararası bir bilim insanları ekibine göre, 18.000 yıl kadar önce Yeni Gine’deki insanlar, olgunluğa yakın cassowary yumurtaları toplamış ve daha sonra kuşlara yetişkinliğe kadar bakmış olabilirler. 

Penn State Antropoloji ve Afrika çalışmaları yardımcı doçenti Kristina Douglass, “Gördüğümüz bu davranış, tavuğun evcilleştirilmesinden binlerce yıl önceye denk geliyor” dedi. “Ve bu küçük bir kümes hayvanı değil, bağırsaklarınızı çıkarabilecek devasa, huysuz, uçamayan bir kuş. Büyük olasılıkla 20 kilo ağırlığında bir cüce çeşidiydi.”

(Antik Tavuklar Yiyecek Değil, Kutsal Olarak Görülüyordu)

Araştırmacılar yayımladıkları makalede, “Burada sunulan veriler, tavuk ve kazların birkaç bin yıl önce evcilleştirilmesinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde bir kuş taksonunun yetiştirilmesinde insan yönetiminin en erken göstergesini temsil edebilir.” diyor.

Cassowaries tavuk değildir; aslında, çoğu evcil kuştan daha çok velociraptorlara (kuş benzeri teropod dinozor cinsi) benzerler. Araştırmacılara göre, “Cassowary civcivleri insanları kolayca ebeveyni olarak algılayabilir. Bakımı ve yetişkin boyutuna kadar büyütülmesi kolaydır.” Ebeveyni olarak algılama, yumurtadan çıkma anının hemen ertesinde; civciv, gördüğü ilk şeyin annesi olduğuna karar verdiğinde gerçekleşir. İk bakışta bir insan gözüne çarparsa, kuş insanı her yerde takip edecektir.”

Araştırmacıların aktarımına göre, cassowary civcivleri Yeni Gine’de hala bir meta olarak alınıp satılıyor.

Yumurta kabuğunun önemi

Yumurta kabukları birçok arkeolojik alanın bir araya getirilmesinin bir parçasıdır, ancak Douglass’a göre arkeologlar genellikle onları incelemiyorlar. Araştırmacılar, yumurta hasat edildiğinde civciv embriyosunun kaç yaşında olduğunu belirlemek için yeni bir yöntem geliştirdiler. Çalışma, Journal of Archaeological Science’ta yayımlandı.

Douglass, “Uzun yıllar arkeolojik alanlardan gelen yumurta kabukları üzerinde çalıştım. Hindi yumurta kabukları üzerinde, gelişim sürecinde yumurta kabuklarında yaş göstergesi olan değişiklikleri keşfettim. Bunun yararlı bir yaklaşım olacağına karar verdim.” diyor.

Embriyoların/civcivlerin yaş tayini, kabuğun iç kısmının 3 boyutlu özelliklerine bağlı. Araştırmacılar, yumurtaların kabukları kırıldığında gelişim yaşını belirlemek için gereken yöntemi geliştirmek için, devekuşu üremesini iyileştirmek için yapılan bir araştırmadan devekuşu yumurtalarını kullandılar. Güney Afrika Western Cape Hükümeti’nin bir parçası olan Oudtshoorn Araştırma Çiftliği’ndeki araştırmacılar, çalışmaları için 42 gün boyunca her gün kuluçkada üç yumurta topladı ve Douglass ve ekibine 126 devekuşu yumurtasından örnekler verdi.

Her biri belirli bir yaşta olan toplam 504 kabuk örneği için bu yumurtaların her birinden dört örnek aldılar. Kabuk örneklerinin yüksek çözünürlüklü, 3 boyutlu görüntülerini oluşturdular. Araştırmacı, bu yumurtaların içini inceleyerek kuluçka aşamaları sırasında yumurtaların nasıl göründüğüne dair istatistiksel bir değerlendirme yaptı. Araştırmacılar daha sonra modellerini modern devekuşu ve bilinen yaştaki emu yumurtalarıyla test ettiler.

Gelişmekte olan civcivler yumurta kabuğundan kalsiyum aldıkları için yumurta kabuklarının içleri gelişim boyunca değişir. Çukurlar gelişimin ortasında görünmeye başlar. Douglass, “Zamana bağlı, ancak biraz daha karmaşık” diyor. “3B görüntüleme, modelleme ve morfolojik açıklamaların bir kombinasyonunu kullandık.” Araştırmacılar daha sonra Yeni Gine’deki Yuku ve Kiowa’daki iki bölgeden eski kabuk koleksiyonlarına döndüler. Yaklaşımlarını bu 18.000 ila 6.000 yıllık yumurtaların 1.000’den fazla parçasına uyguladılar.

Douglass, “Bulduğumuz şey, yumurta kabuklarının büyük bir çoğunluğunun geç aşamalarda hasat edildiğiydi” diyor. “Yumurta kabukları çok geç görünüyor; desenler rastgele değil. Ya balut yemeye başladılar ya da civcivler yumurtadan çıkardılar.”

Balut, Asya’nın bazı bölgelerinde genellikle haşlanmış ve sokak yemeği olarak yenen, neredeyse gelişmiş bir embriyo civcivdir.

Arkeologlar, cassowary’ler için herhangi bir hapsetme belirtisi bulamadılar. Bölgelerde bulunan birkaç cassowary kemiği (yalnızca bacak ve uyluk gibi etli kısımlara ait) bunların avlanmış kuşlar olduğunu, vahşi doğada işlendiğini ve yalnızca en etli kısımların eve götürüldüğünü düşündürüyor.

Douglass, “Yumurta kabuklarında yanma belirtilerine de baktık. Geç evre yumurta kabuklarından, yandıklarını göstermeyen, yumurtadan çıkardıklarını ve onları yemediklerini söyleyebileceğimiz kadar örnek var.”

Cassowary civcivlerini başarılı bir şekilde yumurtadan çıkarmak ve yetiştirmek için, insanların yuvaların nerede olduğunu bilmeleri, yumurtaların ne zaman bırakıldığını bilmeleri ve yumurtadan çıkmadan hemen önce onları yuvadan çıkarmaları gerekir. Douglass’a göre geç Pleistosen’de insanlar bu yumurtaları bilerek topluyorlardı ve bu çalışma insanların sadece içindekileri yemek için yumurta toplamadıklarını gösteriyor.

Pennsylvania State University. 27 Eylül 2021.

Makale: Douglass, K., Gaffney, D., Feo, T. J., Bulathsinhala, P., Mack, A. L., Spitzer, M., & Summerhayes, G. R. (2021). Late Pleistocene/Early Holocene sites in the montane forests of New Guinea yield early record of cassowary hunting and egg harvesting. Proceedings of the National Academy of Sciences, 118(40).