İklim Değişikliği, Neolitik ve Tunç Çağı’ndaki İnsanları Etkiledi

Yeni bir araştırmaya göre, Neolitik ve Tunç çağlarında Avrupa’deki insan popülasyonları değişen iklimlerden derinden etkileniyordu.

Arkeolojik kayıtlar, insanlar ve çevre arasındaki ilişkiyi, özellikle de her birinin diğerinden nasıl etkilendiğini araştırmak için değerli bir kaynak. Bu çalışmada araştırmacılar, arkeolojik kalıntılar ve iklim verilerinin jeolojik kaynakları açısından zengin olan Orta Avrupa bölgelerini incelediler. Bu kaynakları insan nüfusu eğilimleri ile iklim değişikliği arasındaki ilişkileri belirlemek için kullandılar.

İncelenen üç bölge şunlardan oluşuyordu: Orta Almanya’nın Circumharz bölgesi, Çek Cumhuriyeti/Aşağı Avusturya bölgesi ve güney Almanya Kuzey Alp Burnu bölgesi.

Araştırmacılar, eski popülasyonların göstergesi olarak hizmet vermek üzere, bu bölgelerdeki arkeolojik alanlardan yayınlanmış 3.400’den fazla radyokarbon tarihini derlediler. Bu tarihler, daha büyük popülasyonlardan daha fazla tarihin elde edilebileceği ve geride daha fazla malzeme bırakılacağı mantığını takip etti.

(İlgili: İnsan Türlerinin Melezleşmesi, İklimle Yakından İlişkiliydi)

İklim verileri, eski iklim koşulları hakkında tarihlenebilir bilgiler sağlayan bu bölgelerdeki mağara oluşumlarından elde edildi. Bu veriler Geç Neolitik’ten Erken Tunç Çağı’na kadar, milattan önce 3.550 ila 1550 yıllarını kapsıyordu.

Çalışma, iklim ile insan popülasyonları arasında dikkate değer bir korelasyon buldu. Sıcak ve yağışlı dönemlerde popülasyonlar, muhtemelen iyileşen mahsuller ve ekonomilerin de etkisiyle artma eğilimindeydi. Soğuk ve kurak zamanlarda, nüfuslar sıklıkla azalıyor, bazen Circumharz bölgesindeki bazı bireylerin yüksek statülü “prens mezarlarının” ortaya çıkması gibi artan sosyal eşitsizliğin potansiyel kanıtlarıyla birlikte büyük kültürel değişimler yaşanıyordu.

Bu sonuçlar, zaman içinde insan popülasyonlarındaki eğilimlerin en azından bazılarının değişen iklimlerin etkilerine atfedilebileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, bu bölgelerdeki arkeolojik kayıtların sınırlamaları nedeniyle bu verilerin çarpıtılmaya açık olduğunu ve bu sonuçları desteklemek için daha fazla verinin önemli olacağını kabul ediyorlar. Bu tür bir çalışma, insanın çevreyle bağlantısını ve değişen iklimlerin insan kültürleri üzerindeki etkilerini anlamak için çok önemli.

Yazarlar şunu ekliyor; “5.500 ila 3.500 yıl önce, Harz Dağları çevresindeki bölgelerde, kuzey Alp burnu bölgesinde ve şu anda Çek Cumhuriyeti ve Avusturya olarak adlandırılan bölgede iklim, nüfus gelişiminde önemli bir faktördü. Ancak, iklim dalgalanmalarıyla birlikte yalnızca nüfus büyüklüğü değil, aynı zamanda sosyal yapılar da değişti.”

Public Library of Science. 25 Ekim 2023.

Makale: Großmann, R., Weinelt, M., & Müller, J. (2023). Demographic dynamics between 5500 and 3500 calBP (3550–1550 BCE) in selected study regions of Central Europe and the role of regional climate influences. Plos one, 18(10), e0291956.