Homo erectusların Konuşma Yetisi Olabilir

Yeni bir teori, Homo erectus’un açık denize uygun gemiler yapabildiğini ve başarıyla denize açılması için dil kullanması gerektiğini ileri sürüyor.

Araştırmacılar dilin, taş alet yapımının yayılımı için gerekli olduğu gibi, aynı zamanda denize açılmak için de gerekli olduğunu savunuyor. C: Alamy Stock Photo

Homo erectusların bedeni, tıpkı modern insanlar gibiydi, alet yapabiliyorlardı ve muhtemelen yiyecekleri pişirenler de ilk olarak onlardı. Şimdi ise bir uzman, Homo erectusların denizcilik diline hakim olarak denizlere açıldıklarını iddia ediyor.

Homo erectuslar yaklaşık 1.8 milyon yıl önce Afrika’da ortaya çıktılar ve kıtayı terk eden ilk insan türü oldukları düşünülüyor. Bugüne kadar fosilleri sadece güney Avrupa’da değil, Çin ve Endonezya’da bile bulundu. Bazıları katılmasa da, bazı araştırmacılar “Hobbit” olarak anılan ve Flores adasında bulunan gizemli Homo floresiensis’lerin, Homo erectustan türediğini iddia ediyor.

(Doğu Çin’de Homo erectus Kafatası Bulundu)

Bentley Üniversitesi’nden Daniel Everett, “Okyanuslar Homo erectusların yayılımı için hiçbir zaman bir engel olmamıştı. Dünyanın dört bir yanına ve dünyanın en büyük okyanus akıntılarından birinde yer alan Flores adasına gitmişlerdi.” diyor.

“Girit adası ve diğer birçok adaya doğru denize açılmışlardı. Bu tamamen kasıtlıydı. Zanaata ihtiyaç duydukları gibi, en azından bu yerlere ulaşmak için yirmi ya da daha fazla bir grup almaları gerekiyordu.”

Profesör Everett, Homo erectusların açık denize açıldığını iddia eden ilk kişi olmasa da, bu tür bir kabiliyetin aynı zamanda başka bir kabiliyete işaret ettiğini söylüyor: dil!

(Homo erectus’un Bizim Gibi Yürüyebildiği Ortaya Çıktı)

“Erectusların, Flores adasına gidebilmesi için dil gerekiyordu. Yüzen bir kütüğe binmek basit bir şekilde gerçekleşmiş olamazdı çünkü akıma isabet ettikleri zaman suya gömülürlerdi.

“Kürek çekmeleri gerekiyordu. Ve kürek çektilerse, ‘şuraya kürek çek’ demeleri ya da ‘kürek çekme’ demiş olmalıydılar. Sadece homurtularla değil, sembollerle iletişim kurmuş olmalıydılar.”

Hominidler arasında dilin ne zaman ortaya çıktığı bilinmiyor; Bazıları, yalnızca kendi türünde yani Homo sapiens’te,  200.000 yıl öncesinde ortaya çıkan bir özellik olduğunu savunuyor. Ancak Everett bunun çok daha geriye gittiğini düşünüyor.

Everett’e göre, H. erectus, modern insan ve Neandertallerde bulunan ve FOXP2 olarak bilinen, konuşma ve dil geliştirilmesi için gerekli olan bir genin eksikliğinden ötürü aynı ses aralığını çıkaramıyordu. Bununla birlikte Neandertallerin de dili olup olmadığı kesin olarak bilinmiyor.

(1,5 Milyon Yıllık Ayak İzleri Homo Erectus’un Nasıl Avlandığını Gösteriyor)

Fakat bir dil için en az iki sese ihtiyaç duyulduğunu ve muhtemelen H.erectus’un bundan fazlasını yapabileceğini savunuyor.

“Dil yaratmak için ihtiyaç duyulan her şeye sahiplerdi. Dil, pek çok dilbilimcisinin bize inanmaya yönlendirdiği kadar zor değil. Doğrusal bir sırayla simgeler varsa, o zaman bir dilbilgisi vardır.”

“Herkes Homo erectus’u, aptal maymun benzeri bir yaratık olarak görüyor; bu tabii ki bizi de aynı şekilde tanımlıyor ve buna rağmen vurgulamak istediğim, Homo erectus’un Dünya üzerinde yürümüş en akıllı yaratık olması.”

Teori diğer araştırmacılardan karışık tepkiler aldı. St Andrews Üniversitesi’ndeki davranışsal ve evrimsel biyoloji profesörü Kevin Laland, Everett’e katıldığını söyledi:

“Anlaşılması gereken en önemli şey, dilin bir kerede modern formda ortaya çıkmadığı, ancak az gramer yapısına sahip yalnızca bir avuç sözcükten oluşan bir protokültürden yavaş yavaş gelişmiş olmasıdır. Elbette, Homo erectus’un bir proto-dilbilimsel kabiliyetinin olması kesinlikle kuşkusuz.”

Ancak diğerleri, H. erectus’un sofistike bir denizci olmasının, bir dil bildiğinin çok az kanıtı olduğunu söylüyor.

The Guardian. 20 Şubat 2018.