Herculaneum’da, Vezüv Patlaması Can Kurtaranı Tespit Edildi

Herculaneum’da, yaklaşık 2.000 yıl önce Vezüv Yanardağı patlamasında ölen bir cankurtaranın iskeleti tespit edilmiş olabilir.

İtalya’daki arkeologlar, Vezüv Yanardağı’nda yaklaşık 2.000 yıl önce gerçekleşen patlamada ölen bir kişinin kimliği ile ilgili ilgi çekici ayrıntılar ortaya çıkardı.

Herculaneum’da 1980’lerde bulunan 300 insan iskeletinden, 26 numara ile tanımlanan kalıntıların sıradan bir askere ait olduğu sanılıyordu. Ancak yapılan araştırmalar, bu iskeletin, yanardağ faaliyeti sırasında kurtarma görevine katılan üst düzey bir subaya ait olduğunu ortaya çıkardı.

(Pompeii’de Bir Efendi ve Kölesinin Kalıntıları Bulundu)

MS 79 yılında gerçekleşen Vezüv Yanardağı patlamasında, Herculaneum ve yakınındaki Pompeii antik kentleri büyük bir kül tabakasına gömülmüştü. Bu patlama sırasında insanlar, üzerlerine 80 kilometre hızla gelen erimiş lav ve kızgın haldeki volkanik külden kaçamadılar.

26 numaralı iskelet olarak tanımlanan kalıntıların, 40 ila 45 yaşlarında sağlıklı bir kişiye ait olduğu tahmin ediliyor. Bu alandaki diğer 300 iskelete yakın bir noktada bulunan teknenin ise bu kişileri kurtarmak için beklediği düşünülüyor.

Pompeii’nin kuzeyindeki alanda kumda yüzüstü bulunan iskelet, patlamanın etkisiyle yere kapaklanmış olmalıydı. Oldukça süslü altın ve gümüş kemeri ve fildişi kabzalı bir kılıcı, onun sıradan bir asker olmadığını gösterirken, çantasında bir faber navalis (Muhafızların marangozlukta uzmanlaşmış deniz mühendisleri) tarafından kullanılmış olması muhtemel aletler vardı.

Arkeolojik alanda çalışma yapan Francesco Sirano, 26 numaralı iskeletin çevresinde tespit edilen parçalardan, bu kişinin sanılandan daha önemli biri olabileceği sonucu çıkardıklarını söylüyor.

Sirano, “Bu kişi, Napoli körfezinin bu bölgesindeki köy ve villalarda yaşayanları kurtarmak için ‘Yaşlı Plinius’ tarafından başlatılan operasyona katılan bir subay olabilir.” diyor.

Arkeologlar, iskeletin üzerinden çıkan 12 gümüş ve 2 altın sikkenin de bu düşünceyi desteklediğini söylüyor. Bu miktarda bir para, Praetorian Muhafızları olarak bilinen elit askerlerin bir aylık maaşı kadardı.

Romalı bir donanma komutanı olan Yaşlı Plinius ve askerleri, Herculaneum’ın yukarısındaki Misenum limanında demirliydi.

Aynı zamanda doğa tarihi üzerine yazıları olan Yaşlı Plinius’un, Vezüv Yanardağı patlaması sırasındaki ölümü, yeğeni Genç Plinius tarafından kayıt altına alındı. Genç Plinius, Tarihçi Tacitus’a yazdığı mektuplarda amcasının ölümünü şöyle anlatıyor:

“Gemiler sahile yanaşırken, kül bulutu daha sıcak ve yoğun bir hal aldı. Bulutun devamını, alevle kömürleşmiş, siyah, kızgın kayalar takip etti. Amcam bir an için kaptanın tavsiyesi ile geri dönmeyi düşünse de sonra devam etmeyi tercih etti.”

Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucu yok olan Pompeii kentinde yaşamın 15 dakika içinde sona erdiği düşünülüyor.

Ölen yaklaşık 2.000 kişinin büyük kısmı, “piroklastik akıntı” adı verilen bu olgunun etkisiyle nefessiz kalarak hayatlarını kaybetti. Vezüv Yanardağı, 79 yılında patlamadan önce yaklaşık 800 yıl boyunca belirgin bir faaliyet göstermemişti.

Sahadaki kazıların önümüzdeki haftalarda yeniden başlaması bekleniyor.

BBC. 12 Mayıs 2021.