Guatemala’daki 1.000 Yıllık Kaplarda Tütün İzleri Bulundu

Kimyasal analizler, Guatemala’da ortaya çıkarılan İspanyol öncesi seramik vazolardaki kalıntıların nikotin içerdiğini ortaya koydu.

Arkeologlar muhtemelen sıvı infüzyonundan kaynaklanan nikotin izleri içeren İspanyol öncesi seramik vazolardan oluşan bir koleksiyon keşfettiler.

Yeni bir araştırmaya göre, arkeologlar Geç Klasik Dönem’de (MS 650 – 950) Orta Amerika’nın “en büyük şehirlerinden” biri olarak hizmet veren Cotzumalhuapa arkeolojik alanında bir çömlek koleksiyonu keşfetti.

İlk sömürge dönemi kayıtları ve geçmiş çalışmalar, Orta Amerika’da tütün kullanımının gerçekleştiğini doğrulamış olsa da, yapılan açıklamaya göre şimdiye kadar bu uygulamaya ilişkin çok az fiziksel kanıt mevcuttu.

(İlgili: Yeni Keşfe Göre İnsanlar 12.300 Yıl Önce Tütün Kullanıyordu)

Yale Üniversitesi’nden çalışmanın ortak yazarı Oswaldo Chinchilla Mazariegos, “Tütünün antik Orta Amerika’da ve Yeni Dünya’da çeşitli ritüel ve tedavi amaçlı kullanılan çok önemli bir madde olduğunu biliyorduk. Ancak tütün kalıntıları nadiren iyi bir şekilde korunduğundan arkeolojik kanıtlar çok az” diyor.

Araştırma için arkeologlar 2006 ve 2007 yıllarında Cotzumalhuapa’daki El Baúl akropolü yakınında bulunan vazoları analiz ettiler. Yedi vazonun içinden kazınan örnekleri kimyasal olarak test ettiler ve üçünde tütün izleri pozitif çıktı. Ancak bu kapların uzun ve dar şekli, tipik olarak sıvılar için kullanılanlara benzer olduğundan, araştırmacılar sonuçlar karşısında şaşırdılar.

Açıklamaya göre bu, tütünün “kurutulmuş yaprak olarak içilmesi veya toz halinde koklanması” yerine “sıvı infüzyon olarak da tüketildiği” anlamına gelebilir.

Araştırmacılar, henüz isimlendirilmemiş kültürden insanların sigara içerken veya tütünü çekerken sıvı infüzyonu içiyor olmalarının da mümkün olduğu sonucuna vardı.

Araştırmacılar, yüksek konsantrasyonda nikotin alımının toksik ve hatta öldürücü olabileceğini, bu nedenle bir içecek karışımının tütünün ritüeller sırasında “derin uyku, vizyon ve kehanet translarını teşvik etmek için narkotik” olarak kullanıldığını ima ettiğini söylüyor. Daha önceden, Karayip Adaları’ndaki Azteklerin ve yerli halkın da nikotin kullanan ritüellere katıldığına dair kanıtlar vardı.

Chinchilla Mazariegos, “Bu iyi korunmuş kapların içindeki kalıntıların analizinin, bitkilerin ritüel faaliyetlerde kullanımına ilişkin ayrıntıları ortaya çıkaracağını umduk.” diyor.

Araştırmacılar, seramik kapların Cotzumalguapa’daki ter banyosu kalıntılarının yakınında bulunduğunu ve bunun da tütün infüzyonlarının arınma ritüellerinde kullanılmış olabileceğinin bir başka kanıtı olduğunu belirtiyor.

Keşif ayrıca Amerika’da tütün kullanımının uzmanların düşündüğünden daha erken başladığına dair açık kanıtlar sunuyor. Ancak bu, tütün kullanımına ilişkin belgelenmiş en eski kanıt değil. Utah çölünde keşfedilen yanmış tohumlara dayanan 2021 tarihli bir araştırma, insanların en az 12.000 yıl önce tütün kullandığını göstermişti.

Live Science. 4 Mart 2024.

Makale: Negrin, A., Mazariegos, O. C., McNeil, C. L., Hurst, W. J., & Kennelly, E. J. (2024). Residue analysis suggests ritual use of tobacco at the ancient Mesoamerican city of Cotzumalhuapa, Guatemala. Antiquity, 1-17.