Golf Sahasında Muhteşem Bir Tunç Çağı Tabutu Bulundu

İngiltere’de bir golf sahasında, içinde baltayla gömülen bir adamın kalıntıları olan son derece iyi korunmuş bir tabut keşfedildi.

İngiltere’deki arkeologlar, Lincolnshire’daki bir golf sahasının altında bulunan erken Tunç Çağı’na tarihlenen yarım tonluk bir tabutu incelediler. Tek bir meşe ağacından oyulan ve yaklaşık 4.000 yaşında olduğu düşünülen tabutta insan kalıntıları, saplı bir balta ve vücudu sonsuz uykusuna yatırmak için kullanılan bitki materyalinden bir yatak vardı.

Bakım yapan işçiler, söz konusu mezarı Temmuz 2019’da Grimsby’deki Tetney Golf Kulübü’nde bir su tehlikesiyle uğraşırken keşfettiler.

Tabut, bir çakıl tümülüsünün altındaydı. Bu, cenaze törenine belirli bir miktarda topluluk katılımını gösteren özel bir durum. Yaklaşık 3 metre x 1 metre boyutlarında olan kütük tabutun 4.000 yaşında olduğu düşünülüyor. İçinde ise baltayla gömülen bir adamın kalıntıları var.

İngiltere ve Galler’de bulunan tarihi öneme sahip nesneler için normalde olduğu gibi, buluntu, bu tür raporları işleyen ve nesnelerin düzgün bir şekilde teslim edilmesini sağlayan Taşınabilir Eski Eserler Programına bildirildi.

Ahşaptan yapılmış eski nesneler (gemi enkazları, tabutlar ve hatta gemi mezarları) binlerce yıl sonra sudan veya topraktan çıkarıldığında ve güneş ışığına ve havaya maruz kaldıklarında parçalanmaya eğilimlidir. Buluntuya bunun olmasını önlemek için, kazılan nesneler hemen yeraltı suyuyla dolu torbalara kondu ve tabut bir yıl boyunca soğuk hava deposuna konuldu.

Daha sonra tabut, konservatörlerin bir balta da dahil olmak üzere ilgili eserler üzerinde çalıştığı York Arkeoloji Vakfı’na taşındı.

Arkeolog Tim Allen, “Tetney’de gömülü olan adam bizimkinden çok farklı bir dünyada yaşıyordu ama bizimki gibi, değişen bir çevreydi, yükselen deniz seviyeleri ve kıyı taşkınları nihayetinde mezarını ve mezar tümülüsünü derin bir silt tabakasıyla kaplayarak korunmasına yardımcı oldu.” diyor.

Çalışmanın ilginç bir bileşeni, bitki yatağının çevresel analiziydi. Kazılara katılan Sheffield Üniversitesi’nden arkeolog Hugh Willmott, yaptığı açıklamada tabutta yosun, porsuk veya ardıç, fındık ve yaprak tomurcuklarının bulunduğunu söylüyor. Çiçek kalıntılarının türleri, mezarın muhtemelen 4.000 yıl kadar önce, baharın sonuna doğru hazırlandığını gösteriyor. Willmott, fındığın bir yiyecek sunusu olabileceğini, yosunun ise ölü için bir tür yatak olabileceğini belirtiyor.

Arkeolojik ekip, bunun sosyal öneme sahip bir birey olduğundan şüphelense de, şu anda insan kalıntıları hakkında pek bir şey bilinmiyor. Willmott, DNA’yı çıkarmak için ilk girişimlerin başarısız olduğunu söylüyor. Tabutun tarihlendirilmesi hâlâ devam ediyor – arkeologların ağacın kesildiği yılı bulmak için çapraz referans alabilecekleri dendrokronoloji ve radyokarbon tarihlemesinin bir kombinasyonunu yapmaları gerekiyor.

Kişiyle birlikte şaşırtıcı derecede iyi korunmuş bir balta bulundu. Baltanın kulpu sanki dün verniklenmiş gibi görünüyordu. Balta başı, taş ve fosilleşmiş mercan karışımıydı.

Nesnenin şekline ve boyutuna dayanarak ekip, bunun pratik bir araçtan ziyade bir otorite sembolü olduğuna inanıyor (balta başı 10 cm’den daha kısa). York Archaeological Trust’a göre Britanya’da bilinen bu türden çok az balta var, belki de sadece 12, bu da bunu keşfin en göz alıcı unsurlarından biri yapıyor.

Tahta tabut, İngiltere’de bulunan 65 küsur nesneye katıldı. Koruma uzmanları, baltanın yıl içinde tamamen restore edilmesi gerektiğini, ancak nesnenin boyutu nedeniyle tabutun tamamen korunmasının en az iki yıl süreceğini söylüyor.

Gizmodo. The Guardian. 10 Eylül 2021.