Gizemli Objelerden Bir Tane de İngiltere’de Bulundu

Dodecahedron’lar tam bir muamma; Antik Roma metinlerinde veya resimlerinde bu 12 kenarlı, içi boş nesnelerden bilinen bir kayıt yok.

İlk olarak 18. yüzyılda keşfedilen gizemli nesnelerden, Roma İmparatorluğu genelinde yaklaşık 130 adet bulundu. Ancak bunların çoğunluğunun Kuzey Avrupa ve Britanya’da bulunması ve hiçbirinin İtalya’da bulunmaması oldukça ilginç.

Onikiyüzlü nesneler oldukça karmaşık; çok sayıda yuvarlak delik içeriyor ve delikleri çevreleyen çıkıntılar bulunuyor. Bunları yapmak için çok yetenekli bir usta gerekirdi. Bakır alaşımından yapılmışlardı ve onları oluşturmak için harcanan zaman ve metal nedeniyle oldukça pahalıydılar, bu da ilgi çekiciliklerini artırıyor.

Lincoln yakınlarındaki Norton Disney’de yakın zaman önce bir tane daha Roma dodecahedronu keşfedildi. Nesnenin bulunduğu gün, sahadaki herkesi heyecan ve şaşkınlık kapladı. Keşif, hem ulusal hem de uluslararası büyük bir ilgiyle karşılandı.

(İlgili: Belçika’da 12 Yüzlü Gizemli Bir Obje Bulundu)

Arkeologlar ve toplum tarafından Dodecahedron’ların ne olabileceğine dair çok sayıda öneri var. Bazıları bunların dini nesneler, örgü aletleri, ölçüm aletleri veya stres oyuncakları olduğunu öne sürüyor. Yüksek düzeyde beceri içermesi nedeniyle, bazıları bunların usta bir zanaatkarın uzmanlık yeteneklerini göstermesinin bir yolu olduğunu öne sürüyor.

Şu ana kadar bulunan Dodecahedron’ların boyutunda veya şeklinde, metal bileşimlerinde ve hatta işçilik düzeyinde bir tekdüzelik yok. Eğer bunlar önemli nesneler olsaydı, arkeolojik kayıtlarda resimlerdeki veya mozaiklerdeki tasvirler gibi bağlamsal kanıtları da bulmayı beklerdik. Bu nesnenin bir süre daha gizemli kalacağı düşünülüyor; pek çok insanın ondan etkilenmesinin nedeni de bu olabilir.

Norton Disney dodecahedronu

Haziran 2023’te Norton Disney Arkeoloji Grubu (NDAG), Lincolnshire’daki Norton Disney köyüne yakın bir alanda yerel bir kazı gerçekleştirdi.

Dört açma açıldı ve dördüncü açmada – büyük bir çukur gibi görünen bir yerde – mükemmel şekilde hazırlanmış bir on iki yüzlü nesne bulundu. Bu, İngiltere’de bulunan 33. Dodecahedron idi.

Bu bulguyu özellikle özel kılan birkaç şey vardı. Birincisi, Britanya’daki en büyük örneklerden biriydi. İkincisi, nesnenin çok iyi derecede korunmuş olmasıydı. Arkeologlar, “Bizimki kesinlikle harika durumda. Tamamen hasarsız ve herhangi bir aşınma belirtisi yok.” diyor.

On ikiyüzlü nesne hakkında daha fazla ipucu sağlamak amacıyla bazı analizler yapıldı. Element bileşimini analiz etmek için kullanılan bir teknik olan el tipi XRF (X-Ray floresans) analizi, metallerin geçmişte insanlar tarafından kullanımı ve üretimi konusunda uzman olan arkeometalurjist Gerry McDonnell tarafından gerçekleştirildi. Böylece nesnenin bileşiminin çoğunlukla bakır alaşımı (%75), kalay (%7) ve kurşun (%18) karışımı olduğu ortaya çıktı.

Norton Disney dodecahedron’un çapı yaklaşık 8 cm ve ağırlığı 245 gram. Ayrıca Lincoln Üniversitesi ile işbirliği içinde üç boyutlu bir tarayıcı kullanılarak tarandı ve bu yılın sonlarında daha ileri bilimsel analizler için Newcastle Üniversitesi’ne gönderilecek.

Nesnenin bulunduğu arkeolojik alan da ilginç. Birkaç açmada bulunan çanak çömlek parçalarının tarihi Demir Çağı’ndan Roma dönemine kadar uzanıyor ve bu da arazinin uzun süre sürekli kullanıldığını gösteriyor.

Alanın yakınında 1935 yılında kazılan bir Roma Villası da bulunuyor. Villada bulunan iskelet kalıntıları, buranın geç Roma döneminde iskan edildiğini, villa alanının daha sonra mezarlık alanı olarak kullanıldığını gösteriyor. 1989 yılında Roma villasının yakınında, şu anda British Museum’da tutulan bir Roma-İngiliz atlı tanrısı heykelciği keşfedildi.

Sonuç olarak arkeolojik alan ve dodecahedronun kendisi hakkında öğrenilecek hâlâ çok şey var. Nesnenin bulunduğu açma, kazının sondan bir önceki gününde bulunduğundan, zaman ve mali kısıtlamalar nedeniyle 2023 yılında tam olarak kazılamadı.

Ancak araştırmacılar, birkaç açmayı yeniden kazmak ve on iki yüzlü nesnenin bulunduğu çukuru tamamen kazmak için bu Haziran ayında bölgeye geri dönecek. Bunun, sitenin tam olarak ne için kullanıldığına ve gizemli dodecahedronun neden buraya yerleştirildiğine dair daha iyi bir resim sağlayacağı umuluyor.

The Conversation. Samantha Tipper. 2 Mayıs 2024.