Gaziantep’te Bulunan Theonoe Mozaiği

Theonoe Mozaiği, 2002 yılında Zeugma’daki bir Roma evinin triclinium’unda bulundu. MS 2.-3. yüzyıllara tarihlenen eser, Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergileniyor.

Mitolojiye göre; Kral Thestor’un üç çocuğundan biri olan Theonoe, küçükken korsanlar tarafından kaçırılıp Karya’daki Kral İkarus’un sarayında köle ve cariye olarak satılır. Thestor, kayıp kızını ararken Karya’ya varır, fakat saraydaki bir zindana düşer. Bu arada, diğer kızı Leukippe, babası ve kardeşini bulmak için Delphi’deki Apollon kâhinlerine başvurur ve Apollon’un rahibi olmak üzere erkek kılığına girer. Karya’ya giden Leukippe, tanımadığı kız kardeşi Theonoe ile karşılaşır ve Theonoe ona âşık olur. Reddedilince Theonoe, Leukippe’yi zindana attırır ve orada öldürülmesini emreder, görevi babaları Thestor’a verir. Ancak Thestor, kılık değiştirmiş kızını tanıyamaz. Leukippe, öldürülmek üzereyken babasını tanır, plan değişir ve Theonoe’yi öldürmeye karar verirler. Ancak Theonoe, gerçekleri anladığında hikâye mutlu sonla biter ve Kral İkarus, Thestor’u hediyelerle ülkesine geri gönderir. (C: Flickr/archstanton)

6 metrekarelik alan kaplayan mozaiği merkezinde Theonoe’yi tasvir eden sahne yer alıyor. Mozaiğin üzerinde sanatçının Grekçe imzası bulunuyor: Κοίντος Καλπούρνιος Εὐτυχὴς ἐποίει (Quintus Calpurnius Eutykhes).

Sahnenin ortasında iki kadın figürü bulunuyor. İyi korunmuş iki yazıtta, merkezdeki kadının Theonoe (Θεονόη), yanındaki yaşlı kadının ise “dadı” (τροφός) olduğu belirtiliyor. Zarif kostümü ve zengin süslemeleriyle Theonoe, genel kompozisyonun en öne çıkan karakteri olarak karşımıza çıkıyor. 

Theonoe’nin ortadan ayrılmış ve başının üstünde küçük bir düğüm halinde toplanmış halde omuzlarına sarkan hafif dalgalı saçları görülüyor. Rahip gibi giyinmiş sağdaki figür ise muhtemelen Theonoe’nin kız kardeşi Leukippe. Üst gövde ve baş kısmı günümüzde kayıp. Theonoe ile Leukippe arasında kare bir kaide üzerinde duran yuvarlak bir sunak görülüyor. Sunağın kare kaidesinde sanatçının imzası bir tabula halinde korunuyor. 

Rahip, sol elinde, üzerinde bir sap asılı olan bir defne dalı, sağ elinde gül tomurcuğuna benzer bir şey tutuyor. Bununla birlikte, çiçeği sunağa bir adak olarak mı bıraktığı belli değil. Zarif bir şekilde süslenmiş perdeler belki de Theonoe’nin ayrıcalıklı bir aristokrat statüye sahip olduğunu ortaya koyuyor veya Kral Icarus’un önde gelen metresi olduğundan beri kraliyet rütbesine işaret ediyor olabilir.

You must be logged in to post a comment Login