Evliya Çelebi’nin 1671 Yılında Yazı Yazdığı Cami Kaderine Terk Edildi

Evliya Çelebi’nin Türkiye’deki tek somut izi kabul edilen Karaman Pir Ahmed Camisi’ndeki el yazısı yok olmak üzere.

Evliya Çelebi’nin Türkiye’deki tek somut izi ilgisizlik nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Uzun zamandır yapılan tüm uyarılara rağmen Çelebi’nin Türkiye’deki tek somut izi olarak kabul edilen Karaman Pir Ahmed Camii’ndeki el yazısı bir türlü koruma altına alınmadı.

Diğer yazısı yanlış restorasyon kurbanı

Cami duvarına işlenmiş yazıyı ortaya çıkartan epigrafi uzmanı Dr. Mehmet Tütüncü, kitabenin son durumu hakkında şu bilgileri verdi:

“Evliya Çelebi’nin en büyük özelliklerinden biri gezdiği yerlere kendine ait bir not bırakmasıydı. Çelebi, seyahatlerinde ziyaret ettiği camilerin uygun yerlerine kendi ismi, ziyaret ettiği yıl ve kendisine bir Fatiha okunmasını yazmayı ihmal etmezdi. Evliyanın bu notlarından Bulgaristan ve Bosna’da birer örneği zamanımıza kadar ulaştı. Notların Türkiye’de sadece iki örneği bulunuyordu. Adana Hasan Ağa Camii’ndeki yazı 1998’deki deprem sonrası yanlış restorasyonla silinerek yok edildi. Karaman’daki yazı kurtarılamazsa Çelebi’nin son izi yok olacak.”

Tarihi cami yıkılıyor

Yazının 1671 yılına ait olduğunu belirten Dr.Tütüncü, şöyle dedi:

“Çelebi, Hac yolculuğu sırasında Karaman’dan geçerken Pir Ahmed Camii kapısının sol tarafındaki taş söveye ‘Seyyah alem Evliya ruhiycün Fatiha sene 1082’ yazısını yazıyor. Yazı bundan 10 yıl kadar önce okunabilecek durumdayken şimdilerde maalesef büyük tehdit altında. Tarihi cami ise tinercilerin ve evsiz insanların barınak sahası oldu. Geçtiğimiz günlerde kitabenin etrafında ateş yakılıp duvarlara boya ile bir şeyler yazıldığına şahit oldum. Tarihi camide maalesef hiçbir güvenlik tedbiri alınmadığı gibi kaderine terk edilmiş bir halde. Bu şekilde tinercilerin barınağı haline gelen caminin dışında ısınmak için ateş yakıldığı ve taşların sökülüp yıkıldığını tespit ettim. Yetkililer önlem almazlarsa yakında Evliya Çelebi’nin Türkiye’deki tek somut izini ebediyen kaybetmiş olacağız. Büyük seyyahımız Evliya Çelebi’nin son izinin korunması için Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Karaman Belediyesi’nin acilen harekete geçmesi gerekiyor.”

Karaman Pir Ahmed Camii

Arşiv belgelerine göre Evliya Çelebi’nin Türkiye’deki tek somut izinin olduğu Karaman Pir Ahmed Camii, 1547 yılından önce yaptırıldı. Kare planlı kesme taştan yapılan cami, ilk yapıldığı zaman üzeri merkezi bir kubbe ile örtüldü. Kubbenin 1864 yılında çökmesinden sonra yerine düz toprak dam yapılırken, sonrasında kiremitli bir çatı yapıldı ve ilerleyen yıllarda ise ilk haline benzer bir görünüm aldı. Tarihi camideki Çelebi’nin el yazısı ise giriş kapısının sağ tarafındaki mermer direkte bulunuyor.

Evliya Çelebi

Evliya Çelebi, 17. yüzyılın önde gelen gezginlerindendir. Elli yıldan fazla bir süre boyunca Osmanlı topraklarını gezmiş ve gördüklerini Seyahatnâme adlı eserinde toplamıştır. 1611-1682 yılları arasında yaşamış olan Çelebi’nin 10 ciltlik Seyahatnâmesi, bütün görmüş ve gezmiş olduğu memleketler hakkında oldukça önemli bilgiler içermektedir. Eser bu yönden Türk Kültür tarihi ve gezi edebiyat açısından önemli bir yere sahiptir.

Evliya Çelebi’nin Sözünü Ettiği Aminos Kalesi Bulunmuş Olabilir

Milliyet. Mert İnan.