Euromos Zeus Lepsynos Tapınağında Kuros Heykelleri Bulundu

Euromos Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmalarında, Arkaik dönem heykeltraşlığı için büyük bir öneme sahip olan Kuros heykelleri bulundu.

Karia ve Batı Anadolu Arkaik dönem heykeltraşlığı için oldukça büyük bir öneme sahip olan Kuros heykelleri, 2021 Euromos kazı ve restorasyon çalışmaları kapsamında tapınağın güneyinde restorasyon uygulamalarına yönelik olarak yapılan kazı çalışmaları esnasında bulundu. İki gün arayla ele geçen kuroslar 1 ve 2 nolu olarak adlandırıldı.

Antik kentteki kazılar, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Euromos Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Abuzer Kızıl ve ekibi tarafından yürütülüyor.

Doç. Dr. Abuzer Kızıl’ın verdiği bilgilere göre 1 Nolu Kuros Heykeli, günümüz yürüme zemininden yaklaşık 150 cm toprağın altında sırt üstü bir pozisyonda bulundu. Tamamen çıplak olan kurosun başı ve dizden aşağısı eksik. Mevcut yüksekliği yaklaşık 100 cm. Eksik kısımları eklendiğinde heykel normal insan boyutuna ulaşıyor.

Sol ayak hafif öne atılmış, vücut ağırlığı sağ ayak tarafından taşınıyor. Göğüs hizasında sağ eliyle ayaklarını, sol eliyle boğaz kısmını kavradığı bir aslan tutuyor. Aslanın yüz hatları yıpranmadan dolayı kaybolmuş. Kurosun sol baldırı üzerinde dört satırdan oluşan Karca bir yazıt yer alıyor.

2 Nolu Kuros Heykeli: Günümüz yürüme zemininden yaklaşık 100 cm toprağın altında 1 nolunun tersine yüz üstü bir pozisyonda bulundu. Tunik ve zırhlı oluşu savaşçı olduğunu gösteriyor. Başı ve diz üstünden aşağısı eksik olan kuros’un mevcut yüksekliği yaklaşık 115 cm. Sol ayak hafif öne atılmış, vücut ağırlığı sağ ayak tarafından taşınıyor. Kucağında hizasında sağ eliyle kuyruğunu, sol eliyle başını tuttuğu bir aslan yer alıyor. Aslan başının büyük bir kısmı eksik. Bu kurosun 1 nolu kuros’a göre daha geç bir tarihten, belki de Geç Arkaik döneme ait olması muhtemel.

Karakteristik özelliklerinden yola çıkarak, kuroslar yaklaşık olarak MÖ 560-500 yılları arasına tarihlendi. 

Batı Anadolu ve Karia bölgesinde eşine rastlanmayan bu kuros heykelleri hem tarihsel, hem Arkaik dönem heykeltraşlığı bakımından son derece büyük bir öneme sahip. Aslan ikonografisinden yola çıkarak kurosların Apollo ile ilişkili olmaları kuvvetle muhtemel. Heykeller ve bir adak yazıtı olması gereken Karca’nın çözümüne yönelik olarak yapılacak çalışmaların neticesi her şeyi daha net bir şekilde ortaya koyacak.  

Kuros heykelleri gerekli bakım onarım ve belgeleme çalışmalarından sonra Milas Müzesine teslim edilecek.

Euromos Zeus Lepsynos Tapınağı

Muğla’nın Milas ilçesine 12 km uzaklıkta bulunan antik kentteki Zeus Lepsynos Tapınağı, Anadolu’daki en iyi korunmuş tapınaklardan biri olma özelliğini taşıyor. 17 adet sütundan 16’sı üst kirişleriyle birlikte hala dimdik ayakta duran tapınağın kuzeye ve batıya bakan cephelerindeki sütunların üzerlerindeki yazıtlarda bu sütunların adak sütunları oldukları anlaşılır. Çağın ünlü hekimlerinden Menekrates’in kızı Tryhaina birlikte buraya beş sütun bağışlamıştı. Bunun yanı sıra Leo Quints isimli bir devlet adamı da yedi sütun yaptırmıştı.