Erkek Mamutlar Doğal Tuzaklara Daha Çok Düşüyordu

Sibirya’nın değişik bölgelerinde bulunan 98 adet yünlü mamut kalıntısının cinsiyetini belirleyen araştırmacılar, bunların çoğunlukla erkek olduğunu keşfetti.

Mamutlar, tıpkı modern filler gibi davranışlar sergiliyordu.

Araştırmacılar, fosil kayıtlarından incelenen her on örnekten yedisinin erkeklere ait olduğunu söylüyor. Bunun nedeni olarak ise, tecrübesiz erkek mamutların daha sık yalnız seyahat ettiği ve doğal tuzaklara düşerek kendi ölümlerine sebep oldukları, bu şekilde de günümüze kadar daha sağlam bir şekilde kaldıkları belirtiliyor.

İsveç Doğa Tarihi Müzesi’nden Love Dalen, “Mamutlar ve diğer Buz Devri hayvanlarının çoğunun kemikleri ve dişleri günümüze kadar ulaşamadı. Bu günlerde Sibirya’da bulunan kalıntıların gömüldükleri ve dolayısıyla tahribata maruz kalmadıkları için korunmuş olma ihtimalleri yüksek. Yeni bulgular, erkek mamutların, belki de kışın göl buzundan düşerek ya da bataklığa sıkışarak daha sık gömülerek öldüğünü gösteriyor.” diyor.

(İki Yıl İçinde Melez Yünlü Mamut Yaratılabilir)

Araştırmanın baş yazarı Patrícia Pecnerova, “Fosil kayıtlarında herhangi bir cinsiyet eğilimi olabileceğini hiç düşünmüyorduk. Dolayısıyla çok şaşırdık. Dişilerin erkeklere oranı doğumda muhtemelen dengeli olduğu için, erkek kalıntıların daha iyi korunmasını gerektiren açıklamalara dikkat etmek zorundaydık.”

Araştırmacılar bu keşfi, yünlü mamut popülasyonlarının genomlarını incelemek için daha büyük, uzun vadeli bir projenin parçası olarak yaptılar. Bu projenin bir bölümünde, bazı analizler için, bireylerin cinsiyetlerini bilmeleri gerekiyordu. Başlangıçta az sayıda mamut cinsiyetini belirlemek için yola çıktılar. Ancak araştırma ilerledikçe, erkeklerin oranının dişilere göre çok daha fazla olduğu ortaya çıktı.

Yetişkin erkekler risk alıyordu

Daha fazla cinsiyet belirlemek için, Sibirya anakarasından ve sahilden uzaktaki Wrangel Adası’ndan toplanan kalıntıların cinsiyet oranlarını incelemeye karar verdiler. Sonuç olarak, erkeklerin, dişilere oranla çok daha fazla olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar bu bulguların, tüylü mamutların deneyimli bir yetişkin dişi tarafından yönlendirilen, dişiler ve genç fillerden oluşan sürüler halinde yaşadıklarını, yani modern fillere benzer şekilde yaşamış olduklarına işaret ettiğini belirtiyor.

(Mamutlar Yok Olmadan Önce Genetik Çöküş Yaşamış)

Buna karşın, filler gibi erkek mamutların daha çok bekar gruplarda ya da yalnız yaşadıklarından ve daha fazla risk alma davranışına girdiklerinden şüpheleniliyor.

Dalen, “Tecrübeli bir kadının liderliğindeki bir sürü içinde yaşamanın faydası olmaksızın, erkek mamutların bataklıklar, yarıklar ve göller gibi doğal tuzaklarda ölme riski daha yüksek olabilir.” diyor.

Günümüze kadar korunabilen mamut kalıntılarının çoğu, risk alan erkeklere ait. F: Wikimedia Commons

Nesli tükenmiş diğer hayvanlar incelenecek

Araştırmacılar, bulgular, soyu tükenmiş hayvanların sosyoekolojisi ve davranışları hakkında çıkarım yapmak için fosil kalıntılarının yararını vurguluyor.

Bulgular aynı zamanda, fosillerin, mutlaka nüfusun tesadüfi bir örneğini oluşturmadığına işaret ediyor. (Yünlü Mamutların Soyu Susuzluk Yüzünden Tükenmiş)

Araştırmacılar, yünlü mamut genomlarını ve birkaç diğer nesli tükenmiş Buz Devri memelilerini incelemeye devam edecek ve nesli tükenmiş diğer türlerde cinsiyet oranının aynı olup olmadığını kontrol edecek.


Cell Press. 2 Kasım 2017.

Makale: Pečnerová, P., Díez-del-Molino, D., Dussex, N., Feuerborn, T., von Seth, J., van der Plicht, J., … & Dalén, L. (2017). Genome-Based Sexing Provides Clues about Behavior and Social Structure in the Woolly Mammoth. Current Biology.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login