En Eski Pişirilmiş Bitki Kalıntıları Afrika’da Bulundu

Güney Afrika’daki mağarada 170.000 yıllık küllerde bulunan kömürleşmiş parçalar, şimdiye kadar bilinen en eski pişirilmiş kök sebzeleri çıktı.

Bulgular, gerçek ‘paleo diyetin’ modern patateslere benzer şekilde karbonhidrat bakımından zengin birçok kavrulmuş sebzeyi içerdiğini gösteriyor.

Araştırma lideri Lyn Wadley, “Bence insanlar karbonhidratlar ve proteinlerin bir kombinasyonundan oluşan çok dengeli bir diyet ile besleniyorlardı.” diyor.

(Soğuk Bölgelerdeki Neandertaller Bitki de Yiyordu)

Araştırma ekibi 2016 yılında Güney Afrika’daki Border mağarasında bir kül tabakasında düzinelerce kömür parçası buldu. Bu kül tabakası, erken insanların ateşlerinden geriye kalmıştı.

Sonraki yıllarda yüzlerce modern bitkinin kömürleşmiş kalıntılarını bir mikroskop altında inceleyen ekip, nihayetinde kömür parçalarını Hipoksis cinsinden bir bitkinin rizomları (yeraltı gövdeleri) olarak tanımlayabildi.

Daha önce kök sebzelerin ve diğer bitkilerin tohumları, İsrail’de erken insanların yaşadığı 800.000 yıllık bir arkeolojik alanda bulunmuştu, ancak yeni bulgular bitkileri pişirmenin ilk açık kanıtı.

(Bazı Soyu Tükenmiş Timsahlar Vejetaryendi)

Wadley, “Hipoks bitkilerinin rizomları patates gibi karbonhidratlar açısından zengin olabilir, ancak bir yer elması gibi tadı vardı.” diyor. Bu bitkiler günümüzde hala yeniliyor, ancak aşırı sömürü nedeniyle nadir hale geldiler.

Rizom parçalarının bolluğu, kavrulmuş kök sebzelerin, erken insanların çok fazla et yediğine dair popüler düşüncenin aksine, diyetin ortak bir parçası olduğunu gösteriyor. Paleo diyetin, atalarımızın yediklerine dayanan çoğu versiyonu, insanların patateslerin yanı sıra tahıllardan da kaçınmasını tavsiye ediyor.

Wadley, “Korkarım paleo diyet gerçekten yanlış bir isimlendirme.” diyor.

Erken insanların ne yediğine dair fikirlerimiz, bitki kalıntılarının günümüze ulaşma olasılığının, hayvan kemiklerinden daha az olması ve araştırmacıların nadiren onları araması nedeniyle çarpıtılmış olabilir.

Wadley, “Birçok arkeolog botanik kalıntılarla ilgilenmiyor” diyor.

Bir Hipoks türüne yaygın olarak Afrika patatesi (Hypoxis hemerocallidea) denirken, bu bitkinin sarı rizomları acıdır ve gıda yerine tıbbi amaçlar için kullanılır. Border Mağarası insanları muhtemelen çok daha lezzetli olan Hypoxis angustifoli gibi beyaz rizomlu bir tür yiyorlardı.

New Scientist. 2 Ocak 2020.

Makale: Wadley, L., Backwell, L., d’Errico, F., & Sievers, C. (2020). Cooked starchy rhizomes in Africa 170 thousand years ago. Science, 367(6473), 87-91.