Arkeologlar, İtalya’da sağ kolu ve eli kesilerek, yerine ucunda bıçak olan protez takılmış bir Ortaçağ savaşçısı buldu.
Bıçak kollu iskelet, Kuzey İtalya’da MS 6. yüzyıldan kalma erken dönem Orta Çağ mezarlığı Povegliano Veronese’de bulundu. Bu mezarlıkta daha önce, yanlarında silahlarıyla gömülmüş birçok yetişkin erkek iskeleti bulundu. Ayrıca yine burada, kafaları olmayan at ve tazılarla doldurulmuş bir çukur da ortaya çıkmıştı.
Ancak burada bulunan bir erkeğin sağ kolunda travmatik bir yaralanma vardı ve araştırmacılar bu ilginç iskelete dair bulgularını Antropoloji Bilimleri Dergisi’nin son sayısında yayımladı.
Araştırmacılar, 40-50 yaşlarındaki bu yaşlı erkeğin kemiklerini ve dişlerini yakından inceleyerek, bilgisayarlı tomografi taraması ile kesilmiş sağ kolunun 3 boyutlu bir modelini oluşturdular.
(İtalya’da Bilinen En Eski Diş Protezi Bulundu)
Araştırmacılar, bu adamın sağ kolunun, keskin olmayan küt uçlu bir aletle kesildiğini tespit ettiler, ancak bu kolun neden kasıtlı olarak çıkarıldığını kesin olarak saptayamadılar.
Araştırmanın baş yazarı Ileana Micarelli ve meslektaşları, “Olasılıklardan biri, uzvun tıbbi nedenlerle kesilmiş olması. Ancak 6. yüzyılda italyanın kuzeyinde yaşayan cermen halk Longobard’ların savaşçı kültürleri göz önüne alındığında, uzvun bir savaş sırasında da kaybedilmiş olması mümkün. Ya da belki de yargılanmış ve bir ceza olarak kolu kesilmişti.” yazıyor.
Ancak antibiyotiklerden önce kolu kesilerek hayatta kalabilmiş bu adamı daha da ilginç yapan şey, oldukça sıra dışı bir proteze sahip olması.
Micarelli ve meslektaşları adamın önkol kemiklerinin uçlarını incelediler ve biyomekanik kuvvet kanıtları buldular: her iki kemiği bir nasır oluşturmak için yeniden şekillendirmek ve dirsekteki kemik çıkıntısı.
Adamın bir protezi olduğuna dair ek kanıtlar, dişlerinden ve omzundan saptandı. Adamın ağzının sağ tarafındaki dişler, çene kemiğindeki bir enfeksiyondan muzdarip olduğunu gösterir şekilde çok şiddetli yıpranmıştı. Sağ kolunun bağlı olduğu omuz eklemi ise anormal bir şekilde yeniden konumlanmıştı. Bu kanıtların her ikisi de, adamın protezin bezlerini dişleriyle sıktığını gösteriyor.
Bir diğer kanıt ise, mezarlıkta bulunan diğer tüm bıçaklı erkeklerin kolları ve bıçakları yanlarında dururken, sadece bu adamın gömülme şeklinde farklılık olmasıydı.
(Mısır’daki 3.000 Yıllık Ahşap Protez Muhtemelen Dünyanın En Eskisi)
1990’ların başlarında iskelet ilk kez keşfedildiğinde, protezin etrafında zaman içinde çürümüş organik maddeler (büyük olasılıkla deri) ve D şeklinde bir toka buldular.
Bu, kesilmiş uzvun üzerinde deri bir kılıf, tutturmak için kullanılan bir toka ve kılıfın üzerine bir bıçak takıldığı anlamına gelse de, amaç tam olarak net değil.
Adamın gövdesinin üstünde, sağ kolunun ucunda, bir bıçak duruyordu. Arkeologlar bunun üzerine, tıpkı Walking Dead dizisindeki Merle gibi, bu erken Ortaçağ savaşçısının bıçak uçlu bir protezi olduğu sonucunu çıkardı.
(4700 Yıl Önceki Mısır Firavununda Bilinen En Eski Dev Hastalığı Çıktı)
Ancak, kemiğin oldukça iyileşmiş olması göz önüne alındığında, adamın elinin kesildikten sonra uzun bir süre yaşadığı açık.
Araştırmacılar, “Bu Longobard erkeğinin hayatta kalması, toplum ilgisini, aile şefkatini ve insan yaşamına verilen yüksek değeri gösteriyor.” diyor.
“Bu savaşçı, kendi durumuyla barışık yaşamış olmasının yanısıra, kültürel olarak üretilmiş bir cihazın kullanımı ile birlikte önemli bir topluluk desteği oldukça iyi idare etmişti.”
Forbes. Science alert. 12 Nisan 2018.
Makale: Micarelli, I., Paine, R., Giostra, C., Tafuri, M. A., Profico, A., Boggioni, M., … & Manzi, G. (2018). Survival to amputation in pre-antibiotic era: a case study from a Longobard necropolis (6th-8th centuries AD). Journal of Anthropological Sciences, 96, 1-16.
1453’te Ölen Son Bizans İmparatoru’nun Nadir Portresi Bulundu
2.700 Yıllık Assur Başkenti Horsabad’ta Yeni Keşifler Yapıldı
Göbeklitepe Aslında Ne Anlatıyor? Kimler, Neden, Nasıl Yaptı?
Afyon’da Homo erectus ve Neandertal İzleri: Yavuz Aydın Röportajı
You must be logged in to post a comment Login