DNA Analizi Bütün Eskimo Nüfusunun Kuzey Alaska’dan Yayıldığını Gösteriyor

Alaska’nın North Slope bölgesinde yaşayan İnyupik (Iñupiat) insanlarının DNA analizi, Kuzey Amerika Kutup bölgesinde yaşayan popülasyonların ataları ve bu bölgelerdeki 5,000 yıllık göç yolları hakkında bilgiler veriyor.

Northwestenr Üniversitesi’nden Heoffrey Hayes, yeni araştırmayla ilgili “Alaska, Kanada ve Grönland’daki İnyupik ve Inuit (Eskimo) insanları genetik olarak Alaska’daki North Slope’a bağlayan ilk kanıtları bulduk” diyor.

Araştırmada, Alaska, Kanada ve Grönland boyunca Paleo-Eskimo’ların kalıntılarında ve yaşayan Inuit nüfuslarında bulunan bütün mitokondriyal DNA haplogrupları, North Slope köylerinde yaşayan insanlarda bulundu.

Bulgular, doğu Arktik bölgesine North Slope’tan gelen insanlar tarafından yerleşildiği şeklindeki akroelojik modeli destekliyor. Bu modele göre Alaska’dan Grönland’a doğu yönünde bir göçle insanla rbu bölgelere geldi. Araştırma ayrıca tarihte North Slope’tan iki farklı zamanda iki büyük göç olduğu teorisini de doğruluyor.

Paleo-Eskimo ve Neo-Eskimo Göçleri

DNA Analizi Bütün Eskimo Nüfusunun Kuzey Alaska’dan Yayıldığını Gösteriyor

“Daha önce Alaska’dan ilk yayılan eski Paleo-Eskimolarda bulunan DNA ile, daha sonra hızlıca Alaska’dan yayılan ikinci bir teknolojik olarak üstün grubun DNA’sı arasında kesin bir bağlantı bulunamamıştı. Bu ikinci grup Grönland’a kadar yayılarak eski Paleo-Eskimo’ların yerine geçmiş görünüyor” diyor Hayes. Araştırma bu iki grubun da anavatanın Alaska’daki North Slope olduğunu ortaya koydu.

Halklarının tarihi hakkında öğrenmek için bilimsel yöntemler kullanmak isteyen Barrow, Alaska’daki İnyupik yaşlılarının isteği üzerine Hayes ve ekibi burada çalışmaya başladı. North Slope’taki sekiz farklı yerleşimden 151 gönüllünün DNA’sı, tükürük örneğiyle toplandı. Bu modern İnyupik insanları üzerine yapılan ilk genetik araştırma oldu.

Araştırmada analiz edilen mitokondriyal DNA, anneden çocuklarına geçiyor. Toplanılan DNA’daki anneye ait soyların %98’i Kutup bölgesi soylarındandı. Biliminsanları bilinen tüm Kutuplara özgü Haplogrupları, bu North Slope insanlarında bulabildi. Bu haplogruplar, A2a, A2b, D4b1a ve D2 olarak biliniyor.

D2, eski Paleo-Eskimoların haplogrubu, ve bu araştırmadan önce bilinen tüm D2 örnekleri sadece Paleo-Eskimoların kalıntılarında bulunmuştu. D4b1a ise, ikinci büyük göçü yapan Neo-Eskimoların grubu. Araştırmacılardan Jennifer Raff, “Bu iki haplogrubun da North Slope insanlarında bulunmasının, hem Paleo-Eskimoların hem de Neo-Eskimoların, günümüz İnyupik insanlarının atası olduğu anlamına geldiğini düşünüyoruz” diyor.

Eskimo DNA Analizinde Sürprizler

Bulunan diğer bir haplogrup da C4 oldu. Bu genetik grup genelde güneydeki Amerikan yerlisi nüfuslarında görülür. C4’ün coğrafi dağılımı, onun Amerikalar’a ilk gelen insanlar tarafından taşınmış olabileceğini düşündürüyor. Araştırmacılar North Slope’ta görülmesini ya Athapascan ve İnyupik halkları arasındaki yakın zamandaki evliliklere, ya da yine bu iki halk arasındaki çok daha eski bir iletişime bağlıyor.

Araştırmadaki diğer bir sürpriz de Grönland Inuit’lerinin tekrar geriye, Alaska’ya da göç etmiş olabileceğini gösteren kanıtlar oldu. Bu konu gelecekte de araştırılacak.

İnyupik Sözlü Tarihi

Araştırma, İnyupik kadınlarının tarihi ve tarihöncesi hakkında ilginç bilgiler gün ışığına çıkarırken, North Slope köylerinin arasında yakın bağlar olduğunu söyleyen yerel sözlü tarihi de doğruluyor.

Hayes “Okyanus kıyısındaki köylerde birçok soyun paylaşıldığını fark ettik. Bu da kadınların sık sık bu topluluklar arasında evlendiğini gösteriyor. Hatta North Slope’taki bütün yerleşimlerin genetik kompozisyonuna baktığımızda, birbirlerine, aslında hepsi tek bir toplum sayılacak kadar yakın genetik  bağları olduğunu gördük” diyor. “Bu da İnyupik yaşlılarının ve diğer üyelerinin bize İnyupik  tarihi hakkında anlattıklarıyla örtüşüyor.”

Gelecek genetik araştırmalar da, erkeklerin soyunu gösteren Y-kromozomu üzerine olacak. North Slope’taki erkeklerden alınan DNA sayesinde, erkek nüfusunun tarihi hakkında fikir edinileilicek. Bunun yanında 19. yüzyılda yabancılarla temasın İnyupik’ları nasıl etkilediği görülebilecek.

Northwestern Üniversitesi